معرفی کتاب‌های هوشنگ ابتهاج

امیرهوشنگ ابتهاج متخلص به ه. ا. سایه، در 6 اسفند 1306 در رشت در خانواده‌ای بهایی به دنیا آمد. پدر او آقاخان ابتهاج از پزشکان رشت بود. مادر او فاطمه رفعت بود. امیرهوشنگ ابتهاج دوره دبستان خود را در رشت و دبیرستان را در تهران گذراند. در همین دوران بود که اولین دفتر خود را با نام نخستین نغمه‌ها منتشر کرد. ابتهاج عشق را در جوانی با دختری ارمنی به نام گالیا تجربه کرد و اشعار عاشقانه‌اش را بر این عشق بنا نهاد و شعر دیرست گالیا را در اشاره به عشق جوانی‌اش سرود. غزل‌ها، تصنیف‌ها و اشعار او را هنرمندانی مانند محمدرضا شجریان، احمد ناظر، علیرضا افتخاری، شهرام ناظری، حسین قوامی و محمد اصفهانی اجرا کرده‌اند.

ابتهاج در سال 1366 همراه خانواده‌اش به آلمان مهاجرت کرد و تا پایان عمرش به ایران سفر می‌کرد. او در سال 1332 با آلما مایکیال که ارمنی بود آشنا شد و در سال 1337 با او ازدواج کرد. ثمره این زندگی چهار فرزند به نام‌های یلدا، کاوه، آسیا و کیوان است.

از آثار هوشنگ ابتهاج تصحیح غزل‌های حافظ است که در سال 1372 با عنوان حافظ به سعی سایه برای هوادارانش منتشر شد. این اثر حاصل زحمات سال‌های متمادی است که ابتهاج صرف پژوهش ادبی و حافظ‌شناسی کرده که در مقدمه آن را به همسرش پیشکش کرده است.

بیست‌وسومین جایزه ادبی و تاریخی محمود افشاری یزدی در 10 مهر 1395 به هوشنگ ابتهاج اهدا شد. دریافت نشان عالی هنر برای صلح در این جشنواره بین‌المللی، در تاریخ 12 مهر 1397 از دیگر افتخارات ایشان است. این نویسنده و شاعر بزرگ در 19 مرداد 1401 در سن 94 سالگی به علت نارسایی کلیوی و کهولت سن، در شهر کلن آلمان در گذشت. پیکر ابتهاج در صبح پنج‌شنبه 5 شهریور 1401 در باغ محتشم رشت به خاک سپرده شد.

معرفی آثار هوشنگ ابتهاج

کتاب دو جلدی  پیر پرنیان اندیش ابتهاج، مجموعه‌ای از گفتگوهای میلاد عظیمی و همسرش با امیرهوشنگ ابتهاج را شامل می‌شود. ابتهاج علاوه‌براین که شاعر معاصر و بزرگ‌ترین غزل‌سرای ایران است، خاطرات او آیینه تمام نما ادبیات و هنر معاصر ایران است. این کتاب که از بهترین آثار هوشنگ ابتهاج است را می‌توانید در فیدیبو دانلود کنید.

آینه در آینه برگزیده اشعار ابتهاج به گزینش محمدرضا شفیعی کدکنی است. مراحل مختلف خلاقیت هنری و نمونه‌هایی از تجارب گوناگون وی در در عالم شعر و شاعری مقصود اصلی این گزینش بوده است..

سیاه مشق مجموعه اشعار ابتهاج به سبک غزل، مثنوی، رباعی، دوبیتی و قطعه است. مجموعه اشعار سیاه‌مشق در سال‌های 1325 تا 1329 سروده شده‌اند و اولین‌بار در سال 1333 منتشر شد. مهارت ابتهاج در سرودن غزل در این مجموعه اشعار به خوبی نمایان است.

کتاب تاسیان شامل 88 شعر از ابتهاج است. شعر معروف ارغوان هوشنگ ابتهاج در این مجموع آورده شده است. جالب است بدانید در فهرست اشعار این کتاب تاریخ سرایش آن‌ها نیز آمده است.

حافظ به سعی سایه از کامل‌ترین نمونه‌های تصحیح‌شده اشعار ابتهاج است. این کتاب مجموعه اشعاری است که از نسخه‌های مختلف دیوان حافظ جمع‌آوری شده است. از کتاب حافظ به سعی سایه به عنوان کتاب شایسته سال در مراسم کتاب سال تقدیر به عمل آمد.

بانگ نی یک اثر مثنوی از ابتهاج است که در سال 1396 دومین کتاب پرفروش‌ در بین کتاب‌های شعر قرار گرفت. تمایز این اثر با دیگر مثنوی‌های پارسی در دگرگونی اساسی اندیشه آن است. دانش و آگاهی انسان امروز پایه این اثر است و با نگاهی به آرمان‌ها و رنج‌های انسان معاصر پدید آمده است. محمدرضا شجریان، شهرام ناظری بخش‌هایی از این اثر را خوانده‌اند.

در شماره 3 مجله فرهنگی و هنری سمرقند یادنامه هوشنگ ابتهاج می‌توانید سالشمار زندگی سایه،  شعر سایه، سروده‌های سایه خاطره‌هایی با سایه، سروده‌هایی از سایه را بخوانید؛ همین‌طور می‌توانید برای دسترسی آسان‌تر آن را از سایت فیدیبو دانلود کنید.