کتاب صوتی خواجوی کرمانی نشر آوانامه

دنیای شعر دنیای پر احساس و غنی از مفاهیم است. به ویژه این که ادبیات فارسی دارای گنجینه‌های با ارزش شعرهای غنی و پر نغز است. خواندن اشعار کلاسیک فارسی نه تنها نگاه ما را به جهان عمیق می‌کند بلکه با دنیایی از کلمات تفکر و نگرش ما را به زندگی هم تغییر می‌دهد. یکی از شاعران بزرگی که در اشعار خود سخنان عارفانه و حکیمانه دارد خواجوی کرمانی است، شاعری که خواننده را با اشعار خود به دنیایی شگفت‌انگیز می‌برد. کتاب صوتی خواجوی کرمانی روایتی است از زندگی این شاعر به قلم احمد عربلو و خوانش حامد حشمتی.

درباره کتاب صوتی خواجوی کرمانی

کتاب صوتی خواجوی کرمانی با زبان ساده و قلم روان احمد عربلو و صدای دلنشین حامد حشمتی زندگی شاعر و حکیم خواجوی کرمانی شاعر پر آوازه خطه کرمان و یکی از بزرگان غزلسرای ایران را روایت می‌کند. این کتاب صوتی در زمان 1 ساعت و 34 دقیقه فراز و فرودهای زندگی این شاعر بزرگ را با جزئیات برای نوجوانان و جوانان بیان می‌کند.

نسخه چاپی این کتاب را انتشارات مدرسه برای نوجوانان منتشر کرده است و نسخه صوتی این اثر از سوی انتشارات آوانامه در سال 98 منتشر شده است.

درباره خواجوی کرمانی

خواجوی کرمانی یکی از مشاهیر برجسته و شاعر به نام ایرانی در اواخر قرن هفتم هجری است. نام کامل او کمال الدین ابوالعطاء محمود بن علی بن محمود است اما به دلیل این که زادگاهش کرمان بوده است به خواجوی کرمان لقب گرفته است.

این مرد ادیب که به نخل بند شاعران شهرت دارد سال‌های جوانی خود را به سفر و تجربه‌های تازه گذراند. بر خلاف آن دوره که بیشتر مردم در پی کسب دانش‌های معمول روزگار بودند او به شهرها و کشورهای مختلف مثل اصفهان، آذربایجان، شام، ری، عراق و مصر سفر کرد. خواجوی کرمانی بعد از بازگشت از سفرهای طولانی در شهر شاعران یعنی شیراز اقامت کرد. خواجوی کرمانی به واسطه تجارب و دنیا دیدگی که داشت شیراز را برای سکونت انتخاب کرد چرا که می‌دانست اتفاقات بزرگ زندگی‌اش در این شهر رقم خواهد خورد.

عماد فقیه کرمانی، سلمان ساوجی، عبید زاکانی، شیخ امین الدین بلیانی و خواجه حافظ شیرازی از جمله بزرگانی بودند که خواجوی کرمانی در شهر شیراز با آنها آشنا شده و ملاقات کرده است.

حضور خواجوی کرمانی در شهر شیراز و نقش او در شعر و ادبیات فارسی به ویژه از زمان اقامتش در این شهر بر کسی پوشیده نیست. او یکی از افرادی است که بر شاعران بعد از خود تاثیر گذاشته است. به گفته‌ی بسیاری، حافظ شیرازی بسیار از او تاثیر گرفته است. خواجوی کرمانی را می‌توان به عنوان شخصیت اثرگذار بر غزلیات شاعر بزرگ ایرانی یعنی حافظ نام برد.

لقب‌هایی مثل خلاق المعانی و ملک الفضلا نیز از القاب خواجوی کرمانی است. او بعد از سال‌ها تلاش و فعالیت و اثربخشی در شعر و ادبیات ایران در نیمه سده‌ی هشتم هجری در شهر شیراز درگذشت؛ و در تنگ الله اکبر این شهر نزدیک رکناباد به خاک سپرده شد. در سال 1315 آرامگاه خواجوی کرمانی، توسط اداره‌ی فرهنگ استان فارس بنا شد.

آثار و مضامین اشعار خواجوی کرمانی

از خواجوی کرمانی آثار زیادی به نثر و نظم به جا مانده است اما مهم‌ترین اثر او دیوان اشعارش است. دیوان اشعار او شامل غزل، قصیده، مسمط، ترکیب‌بند، ترجیع‌بند، رباعی، قطعه و مستزاد که روی هم به دو بخش صنایع‌الکمال و بدایع‌الجمال تقسیم می‌شود.

همای و همایون، گل و نوروز، روضةالانوار، کمال‌نامه و گوهرنامه پنج مثنوی خواجو هستند که به خمسه خواجو مشهورند. همای و همایون مثنوی عاشقانه است که در باب عشق همایون با همای دختر فغفور چین است. 

روضه الانوار هم منظومه‌ای است که خواجو آن را به پیروی از مخزن‌الاسرار نظامی در مطالب عرفانی سروده است.

منثور خواجوی کرمانی هم رساله‌های چهارگانه‌ای است، با نثری مسجّع و مصنوع و بسیار بیش از شعر او مملو از آیات قرآنی.

دیوان اشعار خواجو از قصاید و غزل‌هایی پرشور آکنده است. از ویژگی‌های معنوی و عرفانی این اشعار می‌توان به این موضوع که وصف جمال حقیقت و وصال معشوق ازلی که لازمه‌اش تصفیه باطن و پاک شدن از زنگارهای نفسانی یا پاک بینی عاشق است دیده می‌شود.

خواجوی کرمانی در غزل‌سرایی به سبک سنایی می‌سروده است اما در بعضی اشعار او سبک حماسی سرایی فردوسی هم دیده می‌شود. او در قصیده، مثنوی و غزل‌سرایی بسیار تبحر داشته است و از حیث عقیدتی شیعه دوازده امامی است و خودش در اشعارش خود را «مادح آل حیدر» یعنی ستایشگر چهارده معصوم می‌داند. با مطالعه اشعار و جنبه‌های شخصیتی خواجوی کرمانی این نکته استناد می‌شود که او جهان‌بینی عرفانی و مذهبی داشته است. او در اشعار خود زندگی دنیوی را به تعبیرات گوناگون غرورانگیز معرفی می‌کند و جهانداری و جهانخواری را جز غم و ندامت نمی‌داند. چنان که او در بیت معروف «پیش صاحبنظران ملک سلیمان باد است بلکه آن است سلیمان که ز ملک آزاد است» بیان می‌کند که قدرت‌های بزرگی مثل سلطنت سلیمان با آن جلال و شکوه مثل بادی است که می‌گذرد و سلیمان واقعی کسی است که دل به این علای گذرا نبندد.

غزلی از خواجوی کرمانی 

تا کی ندهی داد من ای داد ز دستت           رحم آر که خون در دلم افتاد ز دستت

تا دور شدی از برم ای طرفه بغداد                شد دامن من دجله بغداد ز دستت

از دست تو فردا بروم داد بخواهم                  تا چند کشم محنت و بیداد ز دستت

بی شکر شیرین تو در درگه خسرو                بر سینه زنم سنگ چو فرهاد ز دستت

گر زانک بپای علمم راه نباشد                      از دور من و خاک ره و داد ز دستت

تا چند کنم ناله و فریاد که در شهر                فریاد رسی نیست که فریاد ز دستت

هر چند که سر در سر دستان تو کردیم           با این همه دستان نتوان داد ز دستت

از خاک سر کوی تو چون دور فتادم                دادیم دل سوخته بر باد ز دستت

زینسان که به غم خوردن خواجو شده‌ئی شاد     شک نیست که هرگز نشود شاد ز دستت