کتاب مقدمه ای بر جامعه شناسی فرهنگی نشر دانشگاه امام صادق (ع)

طی دو دهه اخیر، جامعه‌شناسی فرهنگی به سرعت از یک شاخه فرعی و نسبتاً جزئی در رشته جامعه‌شناسی به یک رویکرد ریشه­دار و شناخته شده در سطح بین­المللی توسعه یافته است. پیشران این توسعه پرشتاب دغدغه­ای فزاینده میان نظریه­پردازان و پژوهشگران درباره فرهنگ به عنوان کانون تمرکزی برای فهم فرایندها و نظام­هایی از روابط بوده است که از طریق آن جوامع سازمان‌دهی می‌شوند. این رویکرد فرهنگی الگوهای جامعه‌شناختی پیشین را که تمایل دارند فرهنگ را صرفاً محصول تجارب ساختاری طبقه، جنسیت، نژاد و از این دست لحاظ کنند، به­واسطه بازنمایی خود فرهنگ به عنوان فاکتوری در خلق و بازنمایی زندگی اجتماعی، به چالش می­کشد. به عنوان بخش مهمی از این رسالت، جامعه‌شناسی فرهنگی همچنین فرهنگ را نه فقط به عنوان بازنمایی تعاریف و ادراکات نخبه­گرایانه از فرهنگ ـ هنر، ادبیات، موسیقی کلاسیک، و از این دست ـ بلکه بیشتر دربردارنده طیف گسترده­ای از رویه­های اجتماعی روزمره و توافقات، از چشم­اندازی پیش­پاافتاده دوباره طرح می‌کند. تأثیر سریع جامعه‌شناسی فرهنگی را می‌توان به­واسطه پیشرفت قابل توجه در راه­اندازی مجموعه­ای از کانون­های پژوهش جامعه‌شناسی فرهنگی ارزیابی نمود. به عنوان مثال، این را می‌توان در تأسیس مرکز جامعه‌شناسی فرهنگی دانشگاه ییل و انتشار مجله بریتانیایی جامعه‌شناسی فرهنگی مشاهده کرد. این فصل مجموعه­ای از تعاریف کلیدی جامعه‌شناسی فرهنگی به همراه توضیحات و ارزیابی­هایی انتقادی از اصول مفهومی کانونی که زیربنای رویکرد جامعه‌شناسی فرهنگی هستند را فراهم آورده است. نقطه عزیمت فصل طرح رابطه جامعه‌شناسی فرهنگی با فرهنگ به عنوان فرایندی پویاست که در روابط فیمابین ساختار و کارگزار شناسایی می­شود، سپس در ادامه به بررسی اهمیت جامعه‌شناسی فرهنگی به عنوان ابزاری که با استفاده از آن هم ارزیابی انتقادی از الگوهای جامعه‌شناختی ریشه­دار و هم ترسیم فهمی جدید با لحاظ کردن نقش فرهنگ در تولید و بازتولید روابط اجتماعی میسر است، پرداخته خواهد شد. کلید این بحث ارائه جامعه‌شناسی فرهنگی به عنوان رویکردی خواهد بود که نمایان­گر ویژگی­هایی است که به لحاظ شخصیتی آن‌را از مطالعات فرهنگی متمایز می­سازد. بنابراین استدلال خواهد شد که اگرچه مطالعات فرهنگی به شکلی مشابه تصویری از فرهنگ به عنوان محصول گفتمان­های «معمول» و رویه­های زندگی روزمره را در نظر دارد، تمایل مطالعات فرهنگی به موضوعات قدرت و تعارض که بر مفروض انگاشتن دسته­بندی­های طبقه، نژاد، جنسیت و از این دست استوار است، این رویکرد را بسیار به گونه­های سنتی نظریه و رویه جامعه­شناسی نزدیک کرده است.