کتاب صوتی عصر حجر نشر آوانامه

جایی که انسان اولیه توانایی و ابزار نوشتن داستان زندگی‌اش را نداشت، انسان مدرن با علم باستان‌شناسی وارد شد تا تاریخ زندگی این مردم را کشف کند. کتاب «عصر حجر» اثری از «پاتریشیا د. نتسلی» است که در آن زندگی انسان را از اولین دوره‌های عصر حجر تا دوران نوسنگی بررسی می‌کند. کتاب عصر حجر با ترجمه‌ی «عسکر بهرامی» در سال 81 در انتشارات ققنوس منتشر شده و انتشارات آوانامه نسخه‌ی صوتی آن را با صدای «فرناز مرکباتی» منتشر کرده است.

مروری بر فصل‌های کتاب صوتی عصر حجر

طبقه‌بندی پیش از تاریخ: تقسیم‌بندی عصر حجر، رده‌بندی‌های زمین‌شناختی، نادیده ماندن شواهد، نظریات جدید، نظریه‌ی چارلز داروین، شیوه‌های بهتر برای تاریخ‌گذاری سنگ‌واره‌ها، فرآیند سنگ‌واره شدن، منابع تجدیدناپذیر، جمجه‌ی مشهور پیلت داون.

در آغاز، استرالوپیتکوس و هومو هابیلیس: کودک تائونگ، پیدا شدن سنگ‌واره‌ی لوسی در اتیوپی، تفاوت نیاکان بشر با میمون‌ها، گاه‌نگاری تکامل انسان نما‌ها، تنگِ الدووای، اندازه‌ی مغز گونه‌ی انسان‌نما، رفتار هومو هابیلیس.

دوره‌ی دیرینه‌سنگی قدیم، هومو ارکتوس: انسان جاوه، انسان پکن، مهاجرت شمالی، تهیه و پختن گوشت، انواع ابزار، فرهنگ و مجموعه‌های صنعتی.

دوره‌ی دیرینه‌سنگی میانه، هومو ساپینس باستانی و انسان نئاندرتال: انسان هایدلبرگ و انسان نئاندرتال، رفتارهای جدید، جابه‌جایی و سفر، برنامه‌ریزی دقیق نئاندرتال، زندگی جمعی و خانوادگی، انسان ناطق، جامعه‌‌ی پیچیده، هم‌نوع‌خواری، نابودی گونه‌ها.

از دیرینه‌سنگی جدید تا نوسنگی، هومو ساپینس ساپینس: نخستین انسان‌های امروزی، پیشرفت در ابزار سازی، شکار گروهی، هنر غار، گورهای باستانی، سفر و زبان، کشاورزی، پیدایش داد و ستد.

درباره کتاب صوتی عصر حجر

عصر حجر در تاریخ بشر دوره‌ی بسیار مهمی به شمار می‌رود. در آغاز این دوره انسان‌نماهای اولیه، موجوداتی بودند که در ظاهر به میمون‌ها شباهت داشتند و مانند آن‌ها هم زندگی می‌کردند. مغز این موجوات گنجایش اطلاعات و افکار پیچیده را نداشت، ولی تا آمدن عصر مفرغ، زمین پر از انسان‌هایی هوشمند و آفرینش‌پر بود که در جوامعی پیشرفته زندگی می‌کردند. بزرگ‌ترین میراث عصر حجر، قطعا تکامل مغز انسان است. دانشمندان درباره‌ی این که این تکامل چطور رخ داده اختلاف نظر دارند، با این حال همه‌ی آن‌ها می‌دانند که چنین تکاملی رخ داده است.

داستان زندگی بشر از همان ابتدا، ماجرای پرفراز و نشیبی بوده است. گونه‌ی انسان همیشه توانسته خودش را با طبیعت و محیط تطبیق دهد و به همین دلیل در شرایط مختلف دوام بیاورد. شاید مشکلات امروز ما با نیاکان‌مان تفاوت داشته باشد، اما انسان امروز هم با بحران‌ها و مسائل خطرناک محیطی مانند افزایش جمعیت، آلودگی زمین و آب و هوا، جنگ و خیلی عوامل دیگر دست به گریبان است، که می‌تواند بقا و ماندگاری این گونه را طی هزاره‌های آینده تهدید کند.

کتاب صوتی عصر حجر حاوی اطلاعات بسیار هیجان‌انگیز و مفیدی است که نویسنده توانسته با زبانی روان و ساده آن‌ها را در اختیار مخاطب بگذارد. شنیدن این کتاب نه فقط برای محققان و دانشجویان، که برای نوجوانانی که به تاریخ و باستان‌شناسی علاقه دارند هم می‌تواند جذاب و پرکشش باشد.

در بخشی از کتاب صوتی عصر حجر می‌شنویم

در اوایل قرن بیستم مردم به غلط می‌پنداشتند که انسان‌نماهای اولیه موجوداتی کاملا وحشی بوده‌اند. حتی پژوهشگران هم در این‌باره اظهارات تاییدنشده‌ای را ابراز داشتند. برای مثال، در کتاب لوسی اثر دانلند یوهانسن و میتلند ادی، از قول ریموند دارت، کاشف نخستین سنگواره استرالوپیتکوس هم چنین نقل شده است:
«نیکان بشر با میمون‌ها تفاوت داشتند؛ اینان قاتلانی محرز، موجوداتی گوشت‌خوار بودند که با خشونت جان شکارشان را می‌گرفتند و آن‌ها را می‌زدند تا بمیرند، بعد لاشه‌ی خرد و خمیرشده‌ی آن‌ها را تکه تکه می‌کردند و بند از بندشان می‌گشودند، و عطش خود را با خون گرم قربانیان فرومی‌نشاندند و گوشت آن‌ها را در حالی که هنوز به خود می‌پیچیدند، آزمندانه می‌بلعیدند».

لوسی کشف علمی مهمی بود، زیرا همان چیزی را ثابت کرد که بسیاری از مردم از دیرباز درباره‌ی سن قدیمی‌ترین انسان‌نماها تصور کرده بودند. تا دهه‌ی 1970 پژوهشگران استفاده از زیست‌شناسی ملکولی را آغاز کرده بودند که مطالعه‌ی سلول برای مسائل مربوط به تبار انسان را هم در بر می‌گرفت.
یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای یافتن لوسی، تاریخ‌گذاری دقیقی بود که با اطلاعات حاصل از پژوهش‌های مولکولی درباره‌ی نیای مشترک تطابق داشت. زیست‌شناسان مولکولی برای انشعاب میان انسان‌نماها و شامپانزه‌ها تاریخی میان پنج تا هفت میلیون سال پیش داده بودند؛ و در این جا هم یک موجود دو پا که ویژگی‌های میمون‌نمای بسیار داشت، متعلق به سه میلیون سال پیش دانسته شد. شواهد سنگ‌واره‌ای و مولکولی به نظر یک حکایت را باز می‌گویند.
از این گذشته، ساختمان بدن لوسی ثابت کرد که استرالوپیتکی‌ها راست و روی دو پا راه می‌رفتند. با این حال دانشمندان در این باره که این گونه از چند وقت پیش از آن، چنین توانایی‌ای را داشته است، اختلاف نظر دارند.