کتاب من نجود هستم ده ساله، مطلقه

۱. به معنی مادر در گویش بخشی از اعراب.
۲. نوعی لوبیا است که با پیاز و سس گوجه فرنگی پخته می شود.
۳. نوعی پرده عربی

فصل یکم: در دادگاه

دوم آوریل ۲۰۰۸
سرم گیج می رود. تاکنون این همه جمعیت در عمرم ندیده ام. در محوطه خارج از دادگستری جمعیت زیادی همهمه راه انداخته اند. گروهی از مردان کت و شلوار پوشیده و کراوات زده به همراه پرونده های زردرنگی که زیر بغل زده بودند این طرف و آن طرف می روند. گروه دیگر زنعا پوشیده بودند. زنعا همان تونیک های سنتی و بلند است که تا قوزک پا می رسد و مخصوص مردان روستایی شمال یمن است. زنان هم فریاد می زنند و با صدای بلند گریه می کنند. من چیزی از حرف های آنها نمی فهمم.
خیلی دلم می خواهد لب خوانی کنم تا بفهمم چه می گویند؛ اما با وجود نقاب هایشان که با رداهای بلند و سیاهی که برتن دارند و با پیراهن مشکی شان هماهنگ است فقط می شود چشم های بزرگ و گردشان را دید.
زنان آنقدر عصبانی هستند که انگار همین الآن توفان خانه هایشان را ویران کرده است. سعی می کنم نزدیک تر بروم تا صحبت هایشان را بشنوم؛ ولی فقط چند کلمه عایدم می شود. حضانت، عدالت، حقوق انسانی منظورشان را متوجه نمی شوم. کمی دورتر از من مردی چهارشانه و غول پیکر ایستاده است. دستارش تا نزدیک چشم هایش می رسد. او کیسه پلاستیکی پر از اسناد و مدارک در دست دارد و به هرکس که می رسد، می گوید که زمین هایش را دزدیده اند و آمده تا آنها را پس بگیرد؛ او مانند خرگوش وحشت زده به این سو و آن سو می رود. سرانجام به سمت من می آید.
چه ازدحامی! دقیقاً مثل میدان القا که اصلی ترین میدان صنعاست و کارگران بیکار در آنجا جمع می شوند. اَبا، پدرم اغلب راجع به آنجا برایمان حرف می زند. در آنجا کارگران بیکار هنگام طلوع خورشید درست بعد از اذان صبح جمع می شوند. آنها می خواهند اولین نفری باشند که کار پیدا می کنند. مردم بیچاره به قدری گرسنه اند که به جای قلب، سنگ در سینه دارند. آنها هرگز احساس همدلی و همدردی با سرنوشت دیگران نمی کنند.
همچنان امیدوار ایستاده ام تا یک نفر بیاید و دستم را بگیرد یا نگاه مهربانی به من بیاندازد. هیچ کس حتی برای یک بار هم حاضر نیست به حرفم گوش بدهد. گویی اصلاً به چشم نمی آیم. هیچ کس مرا نمی بیند. من برای آنها خیلی کوچکم. قد من حتی تا شکم آنها هم نمی رسد. فقط ده سال دارم. شاید هم کمتر. کسی چه می داند؟
تصور دیگری از ساختمان دادگستری داشتم. فکر می کردم جایی آرام و تمیز است. جای بزرگی که خوب ها با بدها می جنگند و تمام مشکلات دنیا در اینجا برطرف می شود. اتاق های دادگستری را در تلویزیون خانه همسایه دیده بودم که قاضی ها رداهای بلندی پوشیده اند. مردم می گویند قاضی ها افرادی هستد که به نیازمندان کمک می کنند. پس من باید یکی از آنها را پیدا و قصه ام را برایش تعریف کنم. خسته شده ام. زیر این نقاب لعنتی گرمم شده است. سرم هم درد می کند. تازه خجالت هم می کشم. آیا به اندازه کافی قوی هستم که بتوانم ادامه بدهم؟ نه، نمی دانم، شاید... به خودم می گویم که برای برگشتن خیلی دیر شده. سخت ترین قسمت را پشت سر گذاشته ام و حالا باید ادامه دهم.
وقتی خانه پدر و مادرم را صبح زود ترک کردم به خودم قول دادم تا زمانی که به آنچه می خواهم نرسم دیگر پایم را آنجا نگذارم.
«برو بیرون و مقداری نان برای صبحانه بخر.» این را اُما(۱) به من گفت و ۱۵۰ ریال یمنی حدود ۷۵ سنت به من داد.
از روی عادت موهای بلند قهوه ای رنگ و مجعدم را با سنجاق بالای سرم بستم و روسری سیاه رنگی سرم کردم. یک کت سیاه رنگ هم پوشیدم، درست همانطوری که زنان یمنی در مکان های عمومی ظاهر می شوند. مسافت کوتاهی را لرزان و بااحساس ضعف پیاده پیمودم. بعد سوار اولین مینی بوس شدم. مینی بوس تمام طول یک خیابان پهن را پیمود و من در آخر مسیر از آن پیاده شدم. با وجود ترسی که تمام وجودم را فراگرفته بود، برای اولین بار سوار تاکسی زردرنگی شدم.
و اکنون در محوطه دادگاه انتظاری بی پایان می کشم. با چه کسی می توانستم صحبت کنم؟ به طور غیرمنتظره احساس کردم چند چهره آشنا بالای پلکان در قسمت ورودی ساختمان بتونی در میان جمعیت دیدم.
سه پسربچه که صندل های پلاستیکی پوشیده اند و صورت های خاک آلوده ای دارند با دقت مرا برانداز می کنند. آنها مرا به یاد برادرانم می اندازند.
یکی از آنها که ترازویی کهنه و خراب دارد به من می گوید: «۱۰ ریال بده خودت را وزن کن!»
پسرک دیگری که سبد کوچک پر از لیوان های گرم را بالا گرفته، می گوید: «چای تازه دم؟»
و پسرک سوم به امید به دست آوردن یک سکه کوچک دستش را به طرفم دراز می کند و با لبخند زیبایی می گوید: «آب هویج تازه؟»
نه متشکرم. تشنه ام نیست.
به تنها چیزی که فکر نمی کردم وزنم بود. ایکاش حداقل آنها می دانستند برای چه به اینجا آمده ام.
درمانده و سردرگم به آدم هایی که با عجله از کنارم می گذرند نگاهی می اندازم. زن ها با نقاب های سیاهشان همگی مثل هم به نظر می رسند. با این کاری که کردم چه آشی برای خودم پختم!
ناگهان متوجه مردی شدم که کت شلوار مشکی و پیراهن سفیدی برتن کرده و به طرف من می آید. قاضی است یا وکیل؟ به هر حال فرصت خوبی است نباید آن را از دست بدهم.
- ببخشید آقا! می خواستم قاضی را ببینم.
قبل از اینکه میان جمعیت غیبش بزند، با نگاه تندی پاسخم را می دهد: «قاضی؟ آنجاست بالای پله ها.»
چاره دیگری نداشتم باید از پس پله هایی که جلویم ظاهر شد برآیم. برای کمک گرفتن از کسی، این آخرین و تنها شانس من است. احساس خجالت و شرمندگی می کنم؛ اما باید از این پله ها یکی پس از دیگری بالا بروم تا بتوانم داستانم را برای کسی بازگو کنم. به کندی از میان جمعیتی که بزرگ تر از من بودند، جلو رفتم تا به ورودی بزرگی رسیدم.
نزدیک بود بیافتم اما خودم را با زور نگه می دارم. آن قدر اشک ریخته ام که چشم هایم خشک شده است. خسته ام. وقتی پاهایم از روی آخرین پله به روی کف مرمرین می گذارم مثل سرب شده، نه نباید غش کنم، حداقل الآن نه.
روی دیوارهای سفید کلمات عربی مانند همان هایی که روی دیوار بیمارستان دیده بودم نوشته شده است. اما برای من چه اهمیتی دارد، من که نمی توانم این نوشته ها را بخوانم. وقتی کلاس دوم بودم، به زور مرا از مدرسه بیرون آوردند و همان جا زندگی ام تبدیل به کابوس شد. به غیر از اسمم «نوجود» چیز دیگری نمی توانم بنویسم و این باعث سرافکندگی من است.
نگاهی به اطرافم می اندازم. گروهی از مردان با اونیفورم های سبز زیتونی و کلاه کپ از جلویم رد می شوند. احتمالاً پلیس هستند، یا شاید هم سرباز. یکی از آنها یک کلاشینکف روی دوشش دارد. می ترسم. اگر چشمشان به من بیفتد حتماً دستگیرم می کنند. دختر کوچکی که از خانه فرار کرده، حتماً مرتکب کارهای دیگری هم شده است. همانطور که می لرزیدم کاملاً محتاطانه گوشه نقاب اولین زنی را که رد می شود را می گیرم به امید اینکه توجه اش جلب شود. صدایی در درونم به من می گوید: «نوجود ادامه بده! تو فقط یک دختربچه ای اما یک زن هم هستی. درست است که به دردسر افتادی، اما باید آن را بپذیری.»
- می خواهم با قاضی صحبت کنم.
زنی را در نزدیکی خودم می بینم اما او متوجه من نشده. به طرفش می روم با چشمانی بزرگ که در قاب سیاهی قرار گرفته به من خیره می شود.
- چی؟
- می خواهم با قاضی صحبت کنم.
آیا متوجه منظور من نشده، خوب پس می توانست به راحتی مثل بقیه مرا ندیده بگیرد.
- دنبال کدام قاضی می گردی؟
- من فقط می خواهم با یک قاضی صحبت کنم. همین!
- اما قاضی های زیادی در دادگستری هستند.
- خوب پس مرا پیش یکی از آنها ببر فرقی نمی کند کدام یکی!
زن سکوت می کند و به من خیره می شود. چیزی از تصمیم من دستگیرش نمی شود. مگر اینکه قطرات اشک من قلب یخ زده او را کمی نرم کند.
من دخترکی ساده و روستایی هستم که به اجبار پدر و برادرانم به پایتخت آمدم و از همان زمان آموختم که برای همیشه باید به همه چیز جوابی مثبت بدهم، ولی امروز تصمیم گرفتم جواب هایم نه باشد.
درونم آلوده و کثیف شده است، گویی بخشی از وجودم را دزدیده اند. هیچ کس حق ندارد مرا از پیدا کردن قاضی منصرف کند. این آخرین شانس من است. پس نباید به این راحتی تسلیم شوم. حتی نگاه متعجب این زن هم که به اندازه سنگ های مرمری اینجا سرد و یخ زده است در مقابل اشک های غریبانه من نمی تواند مرا از تصمیمی که گرفته ام، منصرف کند. تقریباً ظهر شده است. ناامیدانه در این ساختمان پیچ در پیچ ساعت ها سرگردانم. می خواهم قاضی را ببینم.
زن سرانجام می گوید: «دنبالم بیا.» سپس با ژستی جلوی من راه افتاد.