کتاب کاربردهای سیستم های داینامیک در مدیریت پروژه نشر کلید پژوه

تعمیرات اساسی از لحاظ ماهیت، ماهیت پروژه‌ای دارند. بنابراین در این کتاب سعی شده تعمیرات اساسی را به عنوان یک پروژه مورد بررسی قرار دهد. توانایی‌ها و محدودیت‌های سازمان در اجرای پروژه‌ها به طور پیوسته و پویا در حال تغییر و تحول هستند. به علاوه تغییرات محیطی و تکنولوژیکی پیش آمده با گذشت زمان ممکن است استراتژی‌های سازمان را دچار تغییر و تحول کند. این مساله ایجاب می‌کند تا روش‌های پویاتر، انعطاف‌پذیرتر و موثرتری برای زمان‌بندی و کنترل پروژه‌ها، از جمله پروژه‌های تعمیرات اساسی طراحی شوند. لازمه این کار در ابتدا شناسایی عواملی هستند که باعث بروز تاخیرات در پروژه‌ها میشوند. بررسی علل تاخیر در پروژه‌های مختلف و اندیشیدن تدابیری در جهت کاهش آن‌ها مساله‌ای جدی است که در تمام دنیا، مورد توجه می‌باشد. در کشورهای مختلف بسته به مسائل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، مدیریتی و ... دلایل تاخیر متفاوت و متنوع‌اند که این خود نشان دهنده گستردگی مساله می‌باشد. از نظر جایگاه و ارزش علمی، با توجه به شاخص‌های مدیریت پروژه و عوامل مختلف موثر بر موفقیت پروژه‌ها، دستیابی به اهداف زمانی یکی از مهم‌ترین شاخص‌های موفقیت پروژه‌ها محسوب می‌شود، لذا تحلیل تاخیرات پروژه و نحوه جبران یا تقلیل یا اجتناب از آن‌ها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. یکی از پروژه‌هایی که تکمیل در زمان به موقوع از اهمیت و حساسیت خاصی برای سازمان‌ها برخوردار می‌باشد، پروژه‌های تعمیرات اساسی سازمان‌ها می‌باشد. اهمیت روز افزون استفاده از گاز طبیعی، ماهیت کار شرکت‌های پالایشی، از سرویس خارج شدن تجهیزات در زمان انجام تعمیرات اساسی و به هدر رفتن منابع گازی کشور در طول زمان انجام تعمیرات اساسی باعث شده است تا کوتاه‌تر کردن زمان انجام تعمیرات اساسی از اهمیت ویژه برخوردار شود. با توجه به ضرورت تسریع در انجام تعمیرات اساسی در شرکت‌های پالایش گاز و کاهش مدت زمان انجام آن و تاثیر بسزایی که این امر در میزان تولیدات گازی دارد، ارائه راهکاری در راستای تسریع در سرویس قرار گرفتن واحدهای مختلف و کاهش زمان تعمیرات الزامی به نظر می‌رسد. پویایی سیستم روشی است که وجوه مشخصه سیستم‌های بازخورد را شناسایی نموده و نشان می‌دهد که چگونه ساختار، سیاست‌ها و تصمیمات بر رشد و ثبات سیستم تاثیر می‌گذارند. شناسایی و توجه دقیق به فرآیند و ماهیت آن از یک سو بیان‌گر شاخص بحرانی بودن ماشین یا سیستم و از سوی دیگر به عنوان عاملی تعدیل کننده در تصمیمات خرید اثر گذار خواهند. معمولا مدل‌های موجود و مورد استفاده در مدیریت نگهداری صرفا بر تعداد اندکی متغیر تمرکز داشته و تعداد بسیار زیادی از متغیرهای مهم همچون تجربه پرسنل نگهداری، ارتقاء درجه تکنولوژی و غیره مورد غفلت واقع شده‌اند(Burns, J.R ۱۹۹۵). بدین منظور بایستی از مدلی استفاده نمود که بتواند متغیرها و پارامترهای مهم تاثیرگذار بر سیستم در طول دوران عمر عملیاتی را شناسایی و با یکدیگر ادغام نموده و قابلیت تجزیه و تحلیل هر سیستمی را داشته باشد که مدل پویایی سیستم دارای چنین ویژگی است. در واقع مدل پویایی سیستم تعامل میان متغیرها و پارامترهای مختلف در محاسبه زمان تعمیرات اساسی را در نظر می‌گیرد. در مدل‌های رایج نگهداری بیشترین استفاده از مدل‌های برنامه‌ریزی خطی، غیرخطی و نیز چرخه مارکوف است. این مدل به واسطه اینکه حلقه‌های بازخور را در نظر نمی‌گیرند دارای نقض بوده در حالی که سیستم پویا این مشکل را حل کرده و به تصمیم‌گیری اثربخشی بیشتری دارد. و نتایج شبیه‌سازی گواه بر این است که این مدل می‌تواند خصوصا هنگامی که نرخ خرابی سیستم به وضوح مشخص نیست مورد استفاده قرار گیرد (Ogunlana, S ,۱۹۹۶).از پویایی‌شناسی سیستم بطور مکرر به عنوان یک ابزار موثر تحلیلی قابل کاربرد در وضعیت‌های مختلف زیادی، چه علمی و چه در عمل، یاد شده است و در حال حاضر توسط شرکت‌های زیادی، که شامل ۵۰۰ شرکت برتر مجله فرچون، چه در آمریکا و چه به صورت جهانی، مورد استفاده قرار می‌گیرد. بسیاری از کاربردهای پویایی شناسی سیستم، چه در تحقیقات علمی و چه کارهای مشاوره‌ای، شامل ممیزی کمی هزینه‌ها و سود برنامه‌های مختلف هم به صورت گذشته‌نگر و هم به صورت آینده‌نگر، می‌شود. مدل‌های پویایی‌شناسی سیستم که در مدیریت پروژه بسیار مورد استفاده است شامل پروژه‌های بزرگ در ساخت کشتی، صنایع دفاعی، هوانوردی و نیروگاه‌ها می‌باشد. هدف اصلی این نگارش این کتاب بررسی پویایی‌های تعمیرات اساسی در پالایشگاه‌های گاز است. همچنین شناسایی عوامل کلیدی که بر زمان تعمیرات اساسی تاثیر زیادی دارند از اهداف دیگر این کتاب است. -بخشی از پیشگفتار-