کتاب پسماندهای حفاری و روش های کنترل آن اثر زهرا زندی آرتیمانی نشر آذرفر

در ایران صنعت نفت یکی از مهم ترین صنایع است. با این حال، حجم زیادی از فاضلاب در طول فرآیند تولید می شود. با دقت نظر به اتکای اقتصاد ایران بر درآمد حاصل از نفت، فعالیت های شرکت های نفتی در ایران، روز به روز گسترش یافته و متعاقبا با گسترش فعالیت ها، بر میز ان پسماندهای آن اضافه خواهد شد. نفت، پس از استخراج، ناخالصی های گوناگونی به همراه دارد که جهت حذف یا تقلیل آن ها، باید اقداماتی انجام بگیرد. حذف و یا کاهش دادن تولیدپسماند در فرآیندهای اکتشاف و تولید نفت و گاز، نه تنها با هدف حفاظت از محیط زیست، بلکه با به همراه داشتن کاهش هزینه های عملیاتی، امری ضروری است. در حال حاضر بسیاری از اقدامات سنتی برخورد با انواع پسماندها، در حال مطالعه و تحقیق جهت به روزرسانی می باشند. در اغلب فرآیندهای اکتشاف و تولید نفت و گاز، هزینه های برخورد با پسماندها بخش مهمی از هزینه های پروژه را تشکیل می دهند. از آنجایی که برخورد ناصحیح با پسماندها می تواند عواقب زیست محیطی و مالی وخیمی به دنبال داشته باشد، یک مدیریت سیستماتیک پسماند، با در نظر گرفتن جنبه های زیست محیطی و اقتصادی موضوع، باید به عنوان یک هدف اصلی در بخش بالادستی صنایع نفت و گاز مدنظرباشد. واژه پسماند (Waste)توسط افراد و شرکتها به صورت های مختلفی بیان می شود؛ ولی در قالب کلی می توان پسماند را به عنوان "هر ماده مازاد بر نیاز" تعریف کرد. بنابر این تعریف می توان دریافت که پسماندممکن است یک ماده خام یا یک ماده قابل بازیافت باشد. در عین حال واژه مدیریت (Management)در کنار واژه پسماند می تواند تداعی کننده عملیات خاصی از جمله: انتخاب تکنولوژی خاص، طراحی دستگاههای ویژه، جمع آوری پسماند، انتقال پسماند، بهبود و دفن پسماند باشد. طبق تعریف مدیریت پسماند عبارتست ازتلاش در راستای کاهش و متعاقباً درمان هرگونه پسماند خطرآفرین پس از تولید که هر فعالیتی در به حداقل رساندن از منبع تولید، بازسازی و استفاده مجدد پسماند تولیدی را شامل خواهد شد. امروزه افزایش هشدارهای عمومی پیرامون اهداف زیست محیطی سبب بهبود انگیزه های موجود در زمینه اقتصادی وطراحی جهت به حداقل رساندن پسماند حاصل از حفاری چاهها شده. از اینرو پایین آوردن حجم جامدات محتوی گل از طریق دورریز با استفاده از تجهیزات مکانیکی و فرآیندهای شیمیایی جهت به حداقل رساندنصفیه و بازسازی ضروری گل و نگهداری ویژگی های سیال در سطحی مقبول همواره در دستور کار قرار دارد. از طرفی برای نیل به اهداف مورد نظر در مدیریت پسماند حفاری، مجریان عملیات تدابیر مختلفی در جهت هر چه بهتر شدن عملکرد تصفیه سیستم سیال در حال گردش دارند.