- شناخت نسل جوان و نوجوان از بزرگان و مشاهیر این مرز و بوم علاوه بر آشنایی با میراث فرهنگی و معنوی به یادگار مانده برای ما، در الگوبرداری و تعیین مسیر زندگیشان نقش مهم و قابل توجهی دارد. نشر صوتی آوانامه با همکاری انتشارات مدرسه مجموعهای غنی از شرح زندگی، آثار و میراث بزرگان و مشاهیر ایرانی و اسلامی، با عنوان مجموعه کتابهای فرزانگان را در قالب صوتی منتشر کرده است. برای معرفی این بزرگان با تکیه بر روایت داستانی و جذاب، تلاش شده تا زندگی و احوال افرادی که در زمینههای گوناگون، از شعر و ادبیات گرفته تا شاخههای مختلف علوم سرآمد و پیشتاز بودند برای آیندهسازان این مرز و بوم ترسیم شود.
امیدواریم این مجموعه که تنها شامل بخشی از زندگی این بزرگان است، شعلهی کنجکاوی و پرسش را در وجود فرزندانمان بیفروزد و شاهد بالندگی و به ثمر نشستن نسلهای آینده با استفاده از میراث گرانبهای گذشتگان باشیم.
- نظامی:
جمالالدین ابومحمّد الیاس، متخلص به نظامی و معروف به نظامی گنجوی در سال ۵۳۵ هجری قمری در گنجه متولد شد. او شاعر و داستانسرای ایرانیست که به عنوان پیشوا و صاحب سبک در داستانسرایی فارسی شهرت دارد. نظامی علاوه بر فنون ادبی، با بیشتر علوم زمان خود از جمله نجوم، فلسفه، علوم اسلامی، فقه، کلام و زبان عربی آشنایی داشت. نظامی با این که شاعری مدیحهسرا نبود، بیشتر آثار و دیوانش را به یکی از حاکمان محلی تقدیم کرده و از راه هدایایی که از آنها دریافت میکرد، امورات خویش را میگذراند. بر اساس آن چه از زندگی او در دسترس است، به جزو مواردی معدود و به صورت کوتاه، در تمام طول زندگیای در گنجه به سر برد و در نهایت سال ۶۱۴ هجری قمری در همان گنجه وفات یافت و مقبرهاش نیز اکنون در حاشیه شهر گنجه در کشور آذربایجان قرار دارد.
- مخزن آموزههای اخلاقی و داستانهای عاشقانه:
مخزن الاسرار نظامی که بالغ بر ۲۲۰۰ بیت است در باب اخلاق، حکمت و موعظه نوشته شده است که شاعر آن را در آستانهی چهل سالگی به رشته تحریر درآورده است. «خسرو و شیرین» از دیگر دیوان اشعار اوست که شامل ۶۵۰۰ بیت است و نظامی در آن داستان عشق خسرو و شیرین را روایت کرده است. داستان لیلی و مجنون پیش از نظامی هم معروف بود، اما نظامی در منظومه «لیلی و مجنون» که شامل ۴۷۰۰ بیت است، داستان این عشق افسانهای را به گونهای روایت کرد که الهامبخش شاعران و نویسندگان دیگر شد که علاوه بر الهام گرفتن از داستان لیلی و مجنون، از سبک جدید سرایش نظامی در این منظومه نیز پیروی کردند.
- سرایندهی هفتپیکر:
هفتپیکر یا بهرامنامه داستان زندگی افسانهای بهرام گور و بالغ بر ۵۱۰۰ بیت است. از دیگر آثار او میتوان از دیوان قصاید و غزلیات و همچنین اسکندرنامه، شامل دو بخش شرفنامه و اقبالنامه نام برد.
نظامی را از ارکان شعر فارسی میدانند. جایگاهی که در کنار فردوسی و سعدی به او داده میشود، چرا که سبک و روشی خاص در شعر ایجاد و آن را تکمیل کرد. او آغازگر داستانسرایی در زبان فارسی نیست، اما تنها شاعری است که توانست پیش از آغاز قرن هفتم، ادبیات غنایی را به حد اعلایی از تکامل برساند. برخی از اشعار نظامی درونمایههای کلامی و فلسفی دارند که او این مضامین را با سادگی و به دور از اصطلاحات فنی به کار برده است.