کتاب بنیادهای فکری القاعده نشر دانشگاه امام صادق (ع)

اینکه تا چه اندازه خطر تروریسم القاعده برای امنیت جهان واقعی است جای بحث جدی دارد. بعضی از دیدگاه‌های بدبینانه معتقدند که مبارزه با تروریسم القاعده به ابزاری برای حضور و تثبیت هژمونی آمریکا در مناطق استراتژیک جهان به خصوص خاورمیانه تبدیل شد و آمریکا به طور نامشروع یک خطر امنیت ملی را به یک خطر جهانی تبدیل کرده و از این طریق هزینه‌های زیادی را به سایر دولت‌ها و ملت‌های جهان تحمیل می‌کند. از این دیدگاه، محور قرار دادن مفهوم «تروریسم هسته‌ای» و اتصال آن با خطرات القاعده در «موضع‌گیری هسته‌ای» باراک اوباما نیز به نوعی تداوم سیاست‌های بوش به شکل جدید است که در آن خطر دسترسی القاعده به سلاح‌ها و مواد هسته‌ای به عنوان مهمترین تهدید برای امنیت آمریکا و جهان تعریف شده است. در مقابل دیدگاه‌های خوشبینانه ضمن اینکه معتقدند که تروریسم القاعده خطری برای امنیت جهانی است، استراتژی آمریکا و غرب در مبارزه با این نوع تروریسم را اشتباه می‌دانند. از این دیدگاه، القاعده یک نیروی مذهبی، فرهنگی و سیاسی رادیکال است که ریشه در طرز تفکر افراطی مذهبی ـ فرهنگی و ویژگی‌های ساخت قدرت و سیاست در خاورمیانه عربی دارد و لذا با ابزارهای نظامی و زور نمی‌توان آن را ریشه‌کن کرد. بر این اساس، آمریکا باید استراتژی‌ خود در مبارزه با تروریسم القاعده را عوض کند و به این مسئله با رویکرد بلندمدت بپردازد. به عبارت دیگر، آمریکا به جای توجه به معلول و استفاده از سرکوب نظامی باید به علت و ریشه‌های شکل‌گیری القاعده بپردازد. کتاب حاضر به قلم جناب آقای محمودیان ضمن تأکید بر عوامل و ریشه‌های داخلی شکل‌گیری القاعده با نگاهی مقایسه‌ای به زمینه‌های خارجی شکل‌گیری این پدیده می‌پردازد. نگاه جامعه‌شناسی سیاسی و اطلاعات دقیق در زمینه شخصیت‌شناسی رهبران القاعده و همچنین ارائه آمار و ارقام به نوبه خود این کتاب را اثری جدید و ارزشمند می‌سازد. یکی دیگر از ویژگی‌های منحصر به فرد کتاب استفاده از منابع عربی است که به نوبه خود حاکی از تسلط نویسنده بر نگاه‌های موجود در جهان عرب و همچنین فهم مبتنی بر مشاهدات عینی و تجربه نویسنده از حضور در جهان عرب می‌باشد. این کتاب از جمله آثار معدودی است که با تکیه بر نگاه منطقه‌ای و داخلی به تجزیه و تحلیل پدیده القاعده می‌پردازد. امید است که این کتاب ارزشنمد مورد توجه محافل دانشگاهی و سیاستگذاری کشور قرار گیرد.