کتابهایی که ذهن کودکان را خلاقتر میکند
خلاقیت بیحد و مرز یکی از مهمترین شاخصهای ذهن و مغز انسان در دوران کودکی است. چیزی که همه ما خاطرات درخشانی از آن داریم. در دنیای کودکی به راحتی با ذهنمان پرواز میکردیم، سوار فیلهای پرنده میشدیم، با ماشین زمان به قعر تاریخ میرفتیم، کهکهشانها را درمینوردیدیم و هیچچیز مانع ما نبود اما این ذهن خلاق کمکم و در مواجهه با واقعیتهای دنیای بزرگسالی کمجانتر شده و منطق، محاسبه و واقعیت جای آن را میگیرد. اما برای از دست نرفتن خلاقیت کودکان کتابهای مفید زیادی وجود دارد.
چرا کودکان باید داستانهای علمی، تخیلی بخوانند؟
اگر به زندگی نوابغ، دانشمدان و هنرمندان بزرگ نگاهی بیاندازید میبینید همه آنها در کودکی تا بزرگسالی دارای ذهنی خلاق و جستوجوگر بودهاند، هیچگاه به غیرممکنها بسنده نکردهاند. اهمیت داستانهای علمی، تخیلی در این است که میتواند مرزهای ذهنی را بردارد و به ناممکنترینها در ذهن راه دهند. کودکانی که کتابهای علمی،تخیلی، فانتزی میخوانند، کودکانی کنجکاوتر و خلاقتر هستند. تاثیر داستانهای علمی، تخیلی در کودکان را میتوان در روش مواجهه آنها با واقعیتها نیز دید. کودکان خلاق بسیاری از مشکلات و مسائلشان را با راهحلهایی جذاب و گاه عجیب و غریب حل میکنند. آنها میتوانند به خوبی با دیگران تعامل کنند و دنیای روابط بزرگتری بسازند همچنین به دلیل وجود بنیادهای علمی در بسیاری از کتابهای علمی، تخیلی ذهن کودک برای پذیرش و شناخت بهتر موضوعات جهان و علم آمادهتر میشود.
۴ کتاب علمی تخیلی خوب برای کودکان
مجموعه خواندنی رولد دال؛ ماتیلدا
ماتیلدا شخصیت اصلی مجموعه فانتزی و خواندنی رولد داست. که دختربچهای کمنظیر و خودساخته است که برای حل مشکلاتش به خودش تکیه میکند. اگرچه نمیتوان گفت ماتیلدا یک داستان فمینیستی است اما این داستان جذاب و دوستداشتنی میتواند الهامبخش بسیاری از دختربچهها باشد. البته تصور نکنید این کتاب فقط برای دختران نوشته شده، ماتیلدا از آن دسته کتابهایی است که برای هر جنسیت و گروه سنی جذاب است.
مهمترین ویژگی این سری کتاب تصویرسازیهای بدیع و زیبای رولد دال است. کوئنتین بلیک تصویرگر کتابهای رولد دال این کتاب را نیز تصویرگری کرده است. «بلیک» به خاطر تصویرگریهای جذاب و ماندگارش برای کتابهای کودکان سال ۲۰۰۲ برندهی جایزهی «هانسکریستین آندرسن» شد.
ماتیلدا در این کتاب شخصیتی بسیار جذاب دارد او مهارتهایی مثل راهرفتن، حرف زدن و خواندن را زودتر از بچههای دیگر آموخته است. اما نبوغ او لزوما برایش فضای جذابی در خانواده ایجاد نکرده و پدرش و مدیر مدرسهاش این نبوغ را مورد تمسخر قرار میدهند و همین باعث اقدامات جذابی از سوی ماتیلدا شود.
مجموعه مدرسه جاسوسی
مجموعه کتابهای مدرسه جاسوسی نوشته استوارت گیبز قرار است که ماجرای فوقسری و جذاب را برای بچهها تعریف کند. مدرسه جاسوسی مجموعهای هفت جلدی درباره پسر بچهای ۱۲ ساله به نام بنجامین نابغه ریاضی است که وارد یک مدرسه عجیب و غریب جاسوسی شده و در آنجا درگیر ماجراهایی بسیار جذاب و خواندنی میشود. این سری کتاب را میتوان هم جزو کتابهای فانتزی و هم از دسته جنایی و جاسوسی کودکانه قرار داد. مدرسه جاسوسی با این شرح آغاز میشود:
« سلام بن اسم من الکساندر هیله و برای سازمان جاسوسی (سیا) کار میکنم. این را مردی گفت که در اتاق نشیمن خانهمان نشسته بود. و با این جمله ناگهان زندگیام جذاب شد. تا قبل از آن جذاب نبود. به هیچوجه!
آن روز یک نمونه خوبش بود. روز چهارهزار و پانصد و هشتاد و سوم،هفت ماه پس از آغاز سیزدهمین سال زندگی کسالت بارم!»
کتاب صوتی بشقاب پرنده
این کتاب همانطور که از اسم آن مشخص است درباره مواجهه شخصیتهای اصلی این کتاب با یک بشقاب پرنده و ماجراهای مربوط به آن است. کتاب صوتی بشقاب پرنده نوشته کریستین لارسن و با صدای محمد طالشیان و نرگس داغمهچی توسط نشر آوا رسا تولید شده است. گوش دادن به کتابهای صوتی کودکان میتواند تاثیر زیادی بر بالا بردن تمرکز در آنها داشته باشد از این رو امروزه بسیاری از قصهها و داستانهای کودک در غالب کتابهای صوتی کودکانه تولید میشوند و آمارها نشان میدهد کودکان علاقه زیادی به شنیدن کتابهای صوتی دارند. از کریستین لارسن کتاب دیگری به نام «تارا قرضش رو پس میده» هم منتشر شده است. کتاب بشقاب پرنده از جایی شروع میشود که شخصیت اصلی به همراه بیلی دوستش در حال بازی پلیاستیشن و جنگ فضایی هستند.
مجموعه هری پاتر
وقتی سخن از کتاب فانتزی میشود، بیشک اولین کتابی که به ذهنمان میرسد مجموعه کتابهای هریپاتر شاهکار جی.کی. رولینگ است. این مجموعه را میتوان مشهورترین و محبوبترین مجموعه کتابِ کودک عصر حاضر نامید. مجموعهای که موفق به کسب جوایز بسیار و فروش تکرارنشدنی در جهانِ کتاب کودک شد و نویسندهاش را تبدیل به ثروتمندترین نویسنده جهان در سال ۲۰۱۷ کرد از افتخارات هری پاتر میتوان به ترجمه آن به ۶۵ زبان و ۴۵۰ میلیون نسخه منتشر شده اشاره کرد که آن را تبدیل به پرفروشترین کتاب تاریخ بشر کرده است!
هریپاتر مجموعهای هفت جلدی است که در ایران توسط ویدا اسلامیه و انتشارات تندیس در ۱۳ جلد منتشر شدهاست: هریپاتر و سنگ جادو، هریپاتر و تالار اسرار، هریپاتر و زندای آزکابان، هریپاتر و جام آتش، هری پاتر و محفل ققنوس، هری پاتر و شاهزاده دو رگه و هریپاتر و یادگاران مرگ.
همچنین نسخه صوتی کتابهای هریپاتر ترجمه ویدا اسلامیه، توسط آرمان سلطانزاده و در نشر آوانامه منتشر شده که با استقبال زیادی نیز تا کنون رو به رو شده است.
درباره خلاصه کتاب هری پاتر میتوان گفت: این کتاب ماجرای پسربچهای است که توسط خاله و شوهر خاله نه چندان دوستداشتنیاش بزرگ میشود و ناگهان در شب تولد یازده سالگیاش با مهمترین راز زندگیاش مواجه میشود. داستان هریپاتر درباره جادو و جادوگری است و حضور هریپاتر و دوستانش در مدرسه جادوگری و اتفاقاتی که حول آن میافتد.
خواندن هری پاتر برای همه کودکانی که دنبال داستانهای فانتزی و جذاب هستند بسیار لذتبخش است و میتواند آنها را وارد دنیایی پر از جادو و قصه کند.