دنیای ادبیات پر از ژانرهای متعددی است که خوانندگان زیادی را به خود جلب کردهاند. یکی از ژانرهایی که طرفداران بسیار زیادی در گروههای سنی مختلف دارد و هر روز هم به تعداد آنها افزوده میشود فانتزی است. در این ژانر نویسنده اساطیر و اسطورهها را با عناصر شهری و ساختارهای موجود در هم میآمیزد و یک تجربهی متفاوت برای خواننده شکل میدهد. این داستانها اکثرا خارج از فهم عمومی بشرند و هرچند مسائل دنیای واقعی را در برمیگیرند اما روش حل مسئله و مسیر داستان در آنها بسیار متفاوت است. اگر به دنبال تجربهای متفاوت و کمنظیر در مطالعه هستید شاید بهتر باشد سری هم به قفسه فانتزی مشهورترین کتابهای جهان بزنید.
فانتزی از کجا آمده است؟
اگر بخواهیم نقطهی برای شروع فانتزی در دنیای ادبیات ردیابی کنیم باید بسیار به عقب برگردیم. داستان هزار و یک شب یکی از اولین فانتزیهای جهان است که به چیزی بین ۷۰۰ تا ۱۵۰۰ سال قبل برمیگردد. داستانهای فانتزی به شکل امروزیشان در قرن نوزدهم میلادی شکل گرفتند و در قرن بیستم بود که با ساخته شدن ارباب حلقهها از روی کتاب ارباب حلقهها اثر جورج آر.آر تالکین نگاه دنیا به فانتزی تغییر کرد و راه برای سایر آثار فانتزی پس از آن هموار شد. از همانجا بود که موجودات عجیب و غریب، افسانهها، شمشیرهای جادویی، وردهای خاص و دنیای هولناکی که میتوانست آمیزهای از تخیل و واقعیت باشد موردتوجه قرار گرفت. این روزها آثار فانتزی بینظیری در دنیا وجود دارند و بسیاری از فیلمهایی که در گیشه سر و صدا به پا میکنند فیلمهایی هستند که از روی این آثار ساخته شدهاند.
بهترین کتابهای فانتزی جهان
هنگامی که فانتزی میخوانید در حقیقت به ذهن نویسنده قدم گذاشتهاید. بسیاری از نویسندگان این ژانر عملاً دست به خلق دنیای جدیدی با زبان تازه، ویژگیهای جغرافیایی تازه، حیوانات و موجودات جدید و … میزنند و به نوعی مرزهای تخیل انسان را جابه جا میکنند. این لذتی است که تنها در ژانر فانتزی میتوانید تجربه کنید. در ادامه تعدادی از بهترین آثار فانتزی جهان که نمیشود از خواندنشان گذشت را معرفی میکنیم.
-
مجموعه هری پاتر اثر جی کی رولینگ
هری پاتر با اختلاف مشهورترین شخصیت داستانهای فانتزی در سراسر دنیاست و با وجود اینکه سالها از انتشار آخرین جلد آن میگذرد هنوز هم طرفداران خودش را دارد. مجموعه هری پاتر مجموعهای است که نسل هزاره در جهان با آن بزرگ شد. داستان پسر کوچک جادوگری که طبق یک پیشگویی برای شکست دادن ارباب تاریکی انتخاب شده است و همراه دوستانش رونالد ویزلی و هرماینی گرنجر برای این هدف تلاش میکند. او گذشتهای تاریک و دردناک پشت سرش دارد و روبه رویش هم پر از نبردهای سخت و هولناک است. داستان هری پاتر پر از جزئیات بینظیر است. شخصیت پردازیهای کامل و فوقالعده، فضاسازیهای کم نظیر و وردها و داستانهای جادوگران این اثر را به یک کتاب متفاوت تبدیل کرده است. کتابی که تنها یک کتاب باقی نماند و هشت فیلم و دو اسپین آف از روی آن ساخته شد. همچنین یک شهربازی در اورلاندو وجود دارد که به این مجموعه داستان تعلق دارد. صدها بازی مختلف نیز در سراسر جهان از روی این کتاب ساخته شده است.
هری پاتر و سنگ جادو، هری پاتر و تالار اسرار، هری پاتر و زندانی آزکابان، هری پاتر و جام آتش، هری پاتر و محفل ققنوس، هری پاتر و شاهزاده دورگه، هری پاتر و یادگاران مرگ و هری پاتر و فرزند نفرین شده مجموعه کتابهای این سری هستند که هرکدام به تنهایی رکوردهای فروش در دنیا را در دست دارند.
-
ارباب حلفهها اثر جورج آر آر تالکین
ارباب حلقهها یا همان the lord of the rings یکی از مشهورترین داستانهای فانتزی دنیاست که نویسندهی مشهور انگلیسی جورج آر آر تالکین آن را نوشته است. او برای نگارش این کتاب جهان کاملاً جدیدی را در روزگار گذشته خلق کرده است که مشخصات و زبان و شرایط مخصوص به خود را دارد. تالکین در سال ۱۹۳۷ هابیت را برای کودکان و نوجوانان نوشت و بعدها در بین سالهای ۱۹۳۷ تا ۱۹۴۹ دست به خلق ارباب حلقهها زد. مجموعهای که طبق آمارها تا امروز بیش از ۱۵۰ میلیون نسخه از آن در سراسر جهان فروخته شده است. داستان این سه جلدی که با نامهای یاران حلقه، دو برج و بازگشت پادشاه در ایران منتشر شده است داستان ارباب تاریکی یا سائرون است که میخواهد به کمک حلقهای که ساخته است بر انسانها و الفها و سایر موجودات حکومت کند. او با افراد زیادی از جمله آراگورن درگیر میشود و نبردهای جذاب زیادی در این داستان که در سرزمین میانی میگذرد اتفاق میافتد. ارباب حلقهها از آن مجموعههایی است که اگر خواندنش را شروع کنید برای همیشه درگیر جزئیات کمنظیر آن خواهید بود و به نوعی زندگیای تازه در جهانی متفاوت را تجربه خواهید کرد.
از روی این مجموعه داستان سه گانه ارباب حلقهها ساخته شده است که پیتر جکسون کارگردانی آن را برعهده داشت. این مجموعه فیلم بسیار موفق به حساب میآید و اسکار بهترین فیلم را هم دریافت کرده است. همچنین دومین فیلم این مجموعه یعنی بازگشت پادشاه بیش از یک میلیارد دلار فروش داشته است و یکی از رکوردداران تاریخ سینما به حساب میآید. سریالی هم از روی این مجموعه داستان در حال ساخت است که تا امروز اقبال زیادی را به دست آورده است.
-
بازی تاج و تخت اثر جرج آر آر مارتین
جرج آر. آر. مارتین یکی دیگر از نویسندگان فانتزی است که در خلق دنیاهایی که مردم را به خود جلب کند تبحر بسیار زیادی دارد. مجموعه ترانه یخ و آتش از این نویسنده که پنج جلد آن تا امروز منتشر شده است و هنوز ادامه دارد داستانهای سرزمینی به نام وستروس است که جایی در غرب جهان قرار دارد. این مجموعه تا امروز به بیش از ۵۰ زبان برگردانده شده و برای مدتها در فهرست پرفروشترینهای نیویورک تایمز قرار داشته است. تا کنون بیش از ۹۰ میلیون نسخه از این مجموعه در دنیا فروخته شده است.
مهمترین کتاب این مجموعه بازی تاج و تخت نام دارد که در سال ۱۹۹۶ منتشر شد و چندین جایزه مانند جایزه لوکاس، جایزه هوگو و جایزه نبولا را در همان سالها دریافت کرد. داستان بازی تاج و تخت سه خط داستانی دارد. خط داستانی اول در درون وستروس که آن را به عنوان قلمرو هفت پادشاهی نیز میشناسیم میگذرد و در آن لردها و لیدیها با نقشههای عجیب و غریبشان برای به دست آوردن ثروت و قدرت بیاندازه میجنگند. بخش دیگر داستان در شرق میگذرد که آخرین بازمانده خاندان تارگرین یعنی دنریس در آنجا بزرگ شده و به ازدواج فرمانده دوتراکیها در میآید و آرزوی برگشتن به وستروس و پس گرفتن پادشاهی پدرانش را دارد. آخرین خط داستانی مربوط به دیوار است، جایی در شمالیترین نقطهی وستروس که محافظ قلمرو انسانها در برابر وحشیهاست و مردانی به نام نگهبانان شب از آن محافظت میکنند.
این مجموعه داستان در سریال مشهور بازی تاج و تخت که در طی سالهای گذشته سر و صدای زیادی به پا کرد مورد اقتباس قرار گرفته است. سریال به پایان رسیده است اما مارتین هنوز قسمتهای انتهایی داستان را منتشر نکرده است. همین باعث شده است بسیاری از طرفداران این داستان منتظرند تا بفهمند در ذهن این نویسنده مشهور چه میگذرد.
-
مجموعه برج تاریک اثر استفان کینگ
مجموعه برج تاریک (the dark tower) مجموعهی هشت جلدیای است که استفان کینگ نویسندهی مشهو آمریکایی آن را نوشته است. این کتاب ترکیبی از یک کتاب علمی تخیلی، فانتزی و البته ترسناک است. این مجموعه شامل هشت کتاب است که استفان کینگ در سال ۲۰۰۳ اعلام کرد آن را از شعر چایلد رولند به برج تاریک آمد اثر رابرت براونینگ الهام گرفته است.
شخصیت اصلی داستانهای برج تاریک رولند دشاین نام دارد که یکی از اعضای گروهی از شوالیههاست که به نام تفنگ بازان شناخته میشود. جامعهای که در این کتاب با آن مواجه هستیم شباهت زیادی با جامعه آمریکا دارد اما جنبههای جادویی هم در آن در نظر گرفته شده است. رولند دشاین به دنبال یک ساختمان افسانهای میگردد که به نام برج تاریک شناخته میشود و پیوند تمام جهانها در آن اتفاق میافتد. اتفاقات ناگواری در جهان دشاین افتاده است جنگهای زیادی رخ دادهاند، سرزمینهایی خود به خود ناپدید شدهاند، خورشد گاهی از شمال طلوع میکند و به نظر میرسد همه چیز در حال از هم پاشیدن است، چیزی که دشاین میخواهد جلوی آن را بگیرد. او در این مسیر با افراد زیادی دیدار میکند، دوستان و دشمنان مختلفی پیدا میکند و ماجراجوییهای مختلفی را از سر میگذراند. استفان کینگ زبانی هم برای شخصیتهای این مجموعه داستان ایجاد کرده است که به عنوان high speech شناخته میشود و پر از اصلاحات جالب است. این مجموعه برای نوجوانان خیال پرداز یک گزینهی ایدهئال است.
-
نام باد اثر پاتریک راتفوس
کتاب نام باد یک رمان فانتزی قهرمانانه است که نویسنده آمریکایی پاتریک راتفوس آن را نوشته است. این کتاب در سال ۲۰۰۷ منتشر شد و اولین جلد از مجموعه سه گانه خاطرات کوئوت شاه کش است. داستان این مجموعه در دنیای خیالیای به نام تمرنت اتفاق میافتد که چندین تمدن مختلف در آن زندگی میکنند. در این سرزمین قانون حکمفرماست و جادو هم وجود دارد اما استفاده از جادو طبق قوانین بسیار خاصی اتفاق میافتد. شخصیت اصلی این داستان شخصیتی به نام کوئوت است که داستان را روایت میکند. او مهمان خانه داری است که با یک مورخ در مهمانخانه رو به رو میشود و داستان زندگی خود را از یازده سالگی برای او تعریف میکند. در این روایت از رازهای زیادی پرده برداشته میشود و میتوانید ماجراجوییهای این شخصیت را دنبال کنید.
-
حماسه ویچر
یکی دیگر از فانتزیهای حماسیای که در دنیا سر و صدای زیادی به پا کرده است حماسه ویچر است. این حماسه که نویسندهی مشهور لهستانی آندری ساپوفسکی آن را نوشته است در بیش از ۸۰ کشور دنیا ترجمه شده است و به سرزمین بازیها و … هم راه پیدا کرده است. داستان حماسه ویچر در سرزمینیبه نام گرالت اتفاق میافتد که خودش مجموعهای از قبایل و مناطق مختلف است. چندین پادشاهی در این سرزمین وجود دارند که همهی آنها اهریمنهایی را به خدمت گرفتهاند که به کمک آنها مردم را کنترل میکنند. قهرمان داستان که گرالت ریویایی نام دارد برخاسته است تا مردم را از ظلم و ستم این اهریمنها نجات دهد. این شخصیت تواناییهای فانتزی مخصوص خودش را دارد و رابطهی بسیار خوبی هم با مردم سرزمین برقرار کرده است.
اولین کتابی که باید از این مجموعه بخوانید کتاب آخرین آرزو است، سپس میتوانید به سراغ شمشیر سرنوشت، خون الفها، زمان خواری، غسل آتش،، برج پرستو، بانوی دریاچه و فصل طوفان بروید.
-
پرسی جکسون والمپ نشینان اثر ریک ریوردان
ریک ریوردان یکی دیگر از نویسندگان کودک و نوجوان است که در خلق فانتزی بسیار قدرتمند عمل کرده است. پرسی جکسون و المپ نشینان با عنوان اصلی percy Jackson and the Olympians مجموعهای از این نویسنده است که بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹ منتشر شد. این مجموعه شامل کتابهای دزد آذرخش، دریای هیولاها، نفرین تیتان، نبرد هزارتو و آخرین المپ نشین است که همگی داستان پسری نیمه خدا به نام پرسی را روایت میکنند. این مجموعه کتاب تا کنون به بیش از سی زبان مختلف برگردانده شده است و بیش از ۷۰ میلیون نسخه از آن در سراسر دنیا فروخته شده است. این کتابها برای بیش از ۲۰۰ هفته در صدر فهرست پرفروشترین کتابهای کودک در نیویورک تایمز بودهاند.
در آغاز این مجموعه داستان پرسی یک زندگی معمولی در کنار مادر فانیاش دارد و برای تعطیلات تابستانی میرود اما این تعطیلات با اتفاقات ناخوشایندی از جمله حمله مینوتور و مرگ مادرش همراه میشود و این آغاز مسیر پرسی است. او باید به کمپ دورگهها برود تا آموزش ببیند و بتواند پا به میدان مبارزه بگذارد. او با نیمه خدایان دیگری هم همراه میشود، دوستانی پیدا میکند و در هر کتاب باید مبارزههایی را به سرانجام برساند.
جمع بندی
دنیای فانتزی دنیایی برای عبور از دنیایی است که در آن زندگی میکنیم. این دنیاها هستند که مرزهای تخیل بشر را جابه جا میکنند و به او اجازه میدهند چیزی بیشتر از آنچه هست باشد. در دل این داستانها میتوانید قدرتهای فوقالعاده داشته باشید، با قهرمانان همراه شوید و موفقیتها و شکستهایشان را پیش بینی کنید. یکی از خصلتهای اصلی این داستانها این است که سن و سال نمیشناسند و هرچند بسیاری از آنها برای نوجوانان نوشته میشوند اما بزرگسالان هم میتوانند از آنها لذت ببرند. در این مطلب دربارهی تعدادی از مهمترین مجموعههای فانتزی جهان صحبت کردیم که مسیر خوبی برای خواندن این نوع کتاب به حساب میآیند. این آثار جذاب را بخوانید و به دیگران پیشنهاد دهید.