
کتاب در مسیر شاهراه
پژوهشهای باستانشناختی در گودینتپه
نسخه الکترونیک کتاب در مسیر شاهراه به همراه هزاران کتاب دیگر از طریق اپلیکیشن رایگان فیدیبو در دسترس است. همین حالا دانلود کنید!
درباره کتاب در مسیر شاهراه
دژ گودینتپه در دشت کنگاور واقع در زاگرس مرکزی، به مانند یک آتشفشان کوچک که از دل دریا بیرون میزند، در این دشت آشکار و هویداست. اما گودینتپه برخلاف یک آتشفشان، یک ساختار طبیعی نیست، بلکه ساختاری با پانزده هکتار وسعت و سی متر ارتفاع از سطح زمینهای اطراف است که از بقایای مردمانی که طی قرنها در آن سکونت داشتهاند، شکل گرفته است. مردمان گودینتپه، این محل راهبردی را برای سکونت و ساخت خانههایشان طی پنج هزار سال انتخاب کردهاند که منجر به شکلگیری این محوطه از ویرانههای آنان به صورت لایههای متوالی شده است. بر همین اساس، کاوشها در این محوطه که دقیقاً در مسیر شاهراه شرقی – غربی قرار داشته و شاهراهی کلیدی است که میان رودان را از طریق کوههای زاگرس به منابع و فرهنگ شرق متصل میکند، به سرپرستی کایلریانگ و از سوی موزه سلطنتی اُنتاریوکانادا طی سالهای ۱۹۶۵ تا ۱۹۷۳ انجام گرفت. این مسیر در دورههای بعد، بخشی از راه بزرگ ابریشم بوده که راهی مهم برای تجارت بین شرق و غرب محسوب میشده است. این شاهراه از جنوب میانرودان شمالی و در امتداد رود دیاله وارد زاگرس مرکزی میشود و با عبور از گذرگاههای کوهستانی و دشتهای ماهیدشت کرمانشاه و بیستون، وارد دشت کنگاور میشود. این مسیر از عصر هلنی به بعد از دامنههای شمالشرقی الوند و نیز گذرگاه اسدآباد وارد فلات مرکزی ایران میشود، اما طی ادواری که گودینتپه مسکون بوده، این راه از دشت کنگاور، از کنار گودینتپه و از طریق گذرگاهی باریک در امتداد رودخانه گاماسیاب وارد دشت اسدآباد و سپس وارد فلات مرکزی میشده است. در این میان، گودینتپه به مانند دژی استوار و قابل اعتماد در مسیر همدان به کنگاور قرار گرفته بود. به همین دلیل تاریخ مردمان گودینتپه در یک چهارراه فرهنگی شکل گرفته و رشد کرده است. دشت کنگاور زمینی حاصلخیز و مرغوب برای کشاورزان و کوهپایهها و دامنههای اطراف آن نیز مراتعی غنی برای چرای دام و گلهها فراهم آورده است. به طور کلی زاگرس مرکزی دارای زمستانهایی با بارش فراوان باران و برف بوده و این بدان معناست که محصولات میتوانند بدون یک نظام آبیاری گسترده رشد کنند، در حالی که در شهرهای بزرگ میان رودان، در همسایگی زاگرس مرکزی، کشاورزی نیاز به یک نظام آبیاری گسترده داشت. در سرتاسر هزاره پنجم پیش از میلاد، ساکنان گودین محصولاتی از قبیل جو، گندم، میوه و سبزیجات را کشت میکردند و گلههای گوسفند، بز و گاو را در دامنهها و مراتع به چرا میبردند. با این اوصاف، گودینتپه محل مناسبی برای استقرار و یکجانشینی محسوب میشود.
نظرات کاربران درباره کتاب در مسیر شاهراه