فرانسه، سرزمینی با تاریخ و فرهنگ غنی، همواره خاستگاه هنرمندان برجسته‌ای در عرصه‌های مختلف بوده است. در میان این هنرمندان، نمایشنامه‌نویسان فرانسوی جایگاهی ویژه دارند.
تئاتر فرانسه با قدمتی دیرینه و آثاری ماندگار، همواره در زمره برترین تئاترهای جهان قرار داشته است. از کمدی‌های ظریف مولیر تا تراژدی های حماسی راسین، نمایشنامه‌های فرانسوی طیف وسیعی از ژانرها و مضامین را در بر می‌گیرند و دریچه‌ای به سوی فرهنگ و تفکر فرانسوی می‌گشایند.
در این مقاله، به ۵ تن از مشهورترین و تاثیرگذارترین نمایشنامه نویسان فرانسوی و به بررسی مختصری از آثار و ویژگی های برجسته آنها می‌پردازیم.
مولیر (۱۶۲۲-۱۶۷۳)
ژان باتیست پوکلن، که بیشتر با نام مولیر شناخته می‌شود، بدون شک مشهورترین نمایشنامه‌نویس فرانسوی و یکی از بزرگ‌ترین نمایشنامه‌نویسان جهان است. آثار مولیر طنز ظریف، نقد اجتماعی و شخصیت های به یاد ماندنی را در هم می‌آمیزند. برخی از مشهورترین نمایشنامه های او عبارتند از:
- تارتوف (Tartuffe)
- خسیس (The Miser)
- زنان دانشمند (The Learned Ladies)
- بیمار خیالی (The Imaginary Invalid)
- نمایشنامه تارتوف
ژان راسین (۱۶۳۹-۱۶۹۹)
ژان راسین یکی دیگر از نام‌های بزرگ در تئاتر فرانسه است. او به خاطر تراژدی‌های کلاسیک خود که بر اساس اساطیر یونانی و رومی و تاریخ باستان نوشته شده‌اند، مشهور است. آثار راسین به دلیل زبان فاخر، شخصیت‌های پیچیده و پرداختن به مضامین عمیق انسانی مورد تحسین قرار گرفته‌اند. برخی از مشهورترین نمایشنامه‌های او عبارتند از:
- آندروماک (Andromache)
- فِدرا (Phèdre)
- بریتانیکوس (Britannicus)
- اتالی (Athalie)
پیر کورنِی (۱۶۰۶-۱۶۸۴)
پیر کورنِی به عنوان پدر تئاتر کلاسیک فرانسه شناخته می‌شود. او به خاطر تراژدی‌های خود که بر اساس قواعد و اصول ارسطو نوشته شده‌اند، مشهور است. آثار کورنی به دلیل لحن حماسی، شخصیت‌های قدرتمند و پرداختن به مضامین اخلاقی مورد تحسین قرار گرفته‌اند. برخی از مشهورترین نمایشنامه‌های او عبارتند از:
- سیّد (Le Cid)
- هُراس (Horace)
- سینا (Cinna)
- پولیکرات (Polyeucte)
- هُراس
الکساندر دوما (۱۸۰۲-۱۸۷۰)
الکساندر دوما بیشتر به خاطر رمان‌هایش مانند “سه تفنگدار” و “کنت مونت کریستو” شناخته می‌شود، اما او همچنین نمایشنامه‌نویس موفقی بود. آثار دوما به دلیل لحن سرگرم‌کننده، شخصیت‌های جذاب و داستان‌های پرماجرا مورد تحسین قرار گرفته‌اند. برخی از مشهورترین نمایشنامه های او عبارتند از:
- کاترین دو مدیسیس (Catherine de Médicis)
- آنری سوم و درباریانش (Henry III and His Court)
- کی توسکا (Kean)
ادموند روستان (۱۸۶۸-۱۹۱۸)
ادمون روستان شاعر و نمایشنامه نویس فرانسوی بود که به خاطر نمایشنامه‌های شاعرانه و عاشقانه‌اش مشهور است. آثار روستان به دلیل زبان زیبا، شخصیت‌های آرمان‌خواه و پرداختن به مضامین والای انسانی مورد تحسین قرار گرفته‌اند. برخی از مشهورترین نمایشنامه های او عبارتند از:
- سیرانو دو برژراک (Cyrano de Bergerac)
- لورنزاکو (Lorenzaccio)
- شاهزاده خانم دوراندخت (The Princess Faraway)
این‌ها فقط ۵ تن از مشهورترین نمایشنامه‌نویسان فرانسوی بودند. فرانسه در طول تاریخ خود نمایشنامه‌نویسان برجسته و خلاق بسیاری را به خود دیده است که هر کدام با آثار خود به غنی تر شدن تئاتر جهان کمک کرده‌اند.
مدرنیسم در تئاتر فرانسه: ۵ نمایشنامه نویس برجسته
مدرنیسم، انقلابی در دنیای هنر و اندیشه بود که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم رخ داد. این جنبش، خواهان دگرگونی در تمام زمینه‌های زندگی، از جمله هنر بود. در تئاتر، مدرنیسم به معنای گسست از سنت‌ها و قواعد کلاسیک و جستجوی فرم‌ها و مضامین جدید بود.
فرانسه، مهد تئاتر مدرن، خاستگاه ۵ تن از برجسته‌ترین نمایشنامه‌نویسان این دوره بود که با آثار نوآورانه خود، مسیر تئاتر را برای همیشه دگرگون ساختند. در ادامه، به سفری در دنیای این ۳ نمایشنامه‌نویس برجسته و آثار مشهور آنها خواهیم پرداخت:
ژان پل سارتر (۱۹۰۵-۱۹۸۰)
فیلسوف و نویسنده فرانسوی، از جمله چهره‌های شاخص اگزیستانسیالیسم بود. او در نمایشنامه‌های خود، به مسائلی مانند آزادی، انتخاب، و مسئولیت فردی می‌پردازد.
آثار مشهور:
- مگس ها (Les Mouches)
- تهوع (La Nausée)
- دیوار (Huis Clos)
- مگس‌ها
آلبر کامو (۱۹۱۳-۱۹۶۰)
نویسنده و روزنامه نگار فرانسوی، از دیگر چهره های برجسته اگزیستانسیالیسم بود. او در نمایشنامه های خود، به مسائلی مانند پوچی، بیگانگی، و جستجوی معنا در زندگی می‌پردازد.
آثار مشهور:
- کالیگولا (Caligula)
- طاعون (La Peste)
- سقوط (La Chute)
- کالیگولا
ساموئل بکت (۱۹۰۶-۱۹۸۹)
نمایشنامه‌نویس، رمان‌نویس و شاعر ایرلندی-فرانسوی، از جمله چهره های شاخص تئاتر پوچ و ابزورد بود. او در آثارش، به مسائلی مانند پوچی زندگی، انزوا، و زوال انسان می‌پردازد.
آثار مشهور:
در انتظار گودو (En attendant Godot)
بازی پایانی (Fin de partie)
روزهای خوش (Happy Days)
آثار این نمایشنامه‌نویسان برجسته، دریچه‌ای نو به سوی دنیای انسان مدرن گشود و به طرح مسائلی پرداخت که تا آن زمان در تئاتر مطرح نشده بودند. تئاتر فرانسه با سابقه طولانی و غنی خود، گنجینه‌ای ارزشمند از آثار فاخر و ماندگار را به جهانیان عرضه کرده است. اما سفر به دنیای تئاتر فرانسه به اینجا ختم نمی‌شود. این سرزمین، گنجینه‌های پنهان بسیاری در خود دارد که منتظر کشف شدن هستند. پس منتظر چه هستید؟ سفر خود را به دنیای شگفت انگیز تئاتر فرانسه آغاز کنید!
