معرفی ۴ کتاب مذهبی، دینی و عرفانی
کتابهای مذهبی نیز مانند دیگر کتابها دارای دستهبندیهای موضوعی مختلفی هستند، از تاریخچه ادیان، سرگذشت پیامبران و امامان و شخصیتهای مذهبی، ادعیه و ذکرهای مذهبی، خداشناسی، داستان و رمانهای مذهبی و غیره.
برای انتخاب بهترین کتابهای مذهبی و آشنایی با آنها نیز باید مثل دیگر کتابها اول نسبت به علاقه خود آگاه شویم. اینکه ترجیح میدهیم سیر شکلگیری مذاهب مختلف را بخوانیم؟ با عرفان و باورهای دینی سراسر دنیا آشنا شویم؟ به سرگذشت پیامبران و بزرگان دین علاقه داریم یا داستان و رمانهای مذهبی را ترجیح را میدهیم؟
اما اگر تازه در آغاز مسیر خواندن کتابهای مذهبی هستید و میخواهید با علاقه بیشتری این مسیر را انتخاب کنید شاید خواندن داستانهای مذهبی و سرگذشتنامهها برایتان جذابتر باشد. از سوی دیگر میتوانید از بین دستهبندیهای مختلف چند کتاب معروف را انتخاب کرده و همزمان شروع به خواندن آنها کنید.
نکته قابل توجه و مهم دیگر در کتابهای مذهبی معتبر بودن منابع این کتابهاست. این موضوعی است که باید خیلی به آن دقت کنید، در بازار کتابهای مذهبی تعداد قابل توجهی از کتابهای شبهمذهبی، شبهعرفانی وجود دارند که عمدتا با مقداری از خرافات و باورهای غلط آمیخته هستند. عرفانهای التقاطی وخرافهگرایی دینی از جمله آفتهایی است که ممکن است در اثر کمدقتی در مطالعه متون مذهبی دچار آن شویم. به همین دلیل هنگام انتخاب کتابهای مذهبی لازم است به اعتبار ناشر و نویسنده کتاب توجه بیشتری داشته باشیم. از کارشناسان معتبر مذهبی برای انتخاب کتاب کمک بگیریم. به کتابهای مذهبی که توسط دانشگاهها و اساتید دانشگاه تدریس میشوند رجوع کنیم و در با تحقیق بیشتر با نویسندگان و دانشمندان علوم اسلامی، مذهبی و عرفانی بیشتر آشنا شویم.
در ادامه چند کتاب مذهبی معتبر و خواندنی آشنا میشویم:
کتاب قرآن شناخت
کتاب قرآن شناخت را بهاالدین خرمشاهی نوشته است، نام بهاالدین خرمشاهی را به حافظشناسی مشهور است اما او یکی از قرآن پژوهان و مترجمان شناخته شده قرآن به فارسی است. خرمشاهی طی سه دوره به امر قرآن پژوهی پرداخته است. در مرحله نخست کتابها و مقالههای عمومی، مرحله دوم مقالات انتقادی نسبت به ترجمههای موجود از قرآن کریم و سپس اقدام برای ترجمه قرآن کریم پرداخته است.
کتاب قرآن شناخت که مباحثی درباره فرهنگ و فرهنگ آفرینی قرآن است را به عنوان یکی از پرکارترین کتابهای قرآنی میشناسند. عمده مباحث این کتاب شامل: وحی، نزول قرآن، ۱۰۱ نکته درباره قرآن، معرفی همه شخصیتها و جغرافیای قرآنی، معرفی چند و چون سورههای قرآن. این کتاب مباحثی را درباره قرآن مجید مطرح میکند که هر علاقهمند به اسلام و هر مسلمان فرهیخته از خواندن آن لذت خواهد برد.
حسین وارث آدم
این کتاب از جمله کتابهایی است که حتما نام آن را شنیدهاید. حسین وارث آدم یکی از آثار مشهور دکتر علی شریعتی و با موضوع قیام امام حسین(ع) و عاشورا و همچنین اثرات و زوایای ناگفته از قیام عاشورا است. نام این کتاب از زیارت وارث که منصوب به امام سوم شیعیان است الهام گرفته شده و مجموعهای است از سخنرانیهای دکتر علی شریعتی بین سالها ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۰. کتاب حسین وارث آدم هشت بخش دارد که هفت بخش آن بخشهای اصلی و مجموعه گردآوری شده از سخنرانیها و بخش هشتم بخش ضمیمه این کتاب است.
شریعتی در سخنرانی عاشورای ۴۹ به مقایسه تاریخ عصر خود و صدر اسلام میپردازد و این دو را از دیدگاه عدالت و برابری مقایسه میکند. به این سخنرانی کمکم نوشتههای دیگر او در باب این سخنرانی اضافه شده است. شریعتی در هر بخش از کتاب یک سرفصل با موضوع عاشورا و امام حسین (ع) دارد. که شامل ثار؛ توضیح و تحلیل این مفهوم، شهادت و جایگاه آن در شیعه، بررسی مفهوم شهید، تعریف و توصیف مذهب شیعه و همچنین در بخش پایانی به مفهوم انتظار در مذهب شیعه میپردازد. این کتاب نیز مانند دیگر آثار دکتر شریعتی نثری زیبا، فاخر و ادبی دارد. در بخشی از کتاب حسین وارث آدم میخوانیم:
و حسین (ع) با همه هستیاش آمده است تا در محکمه جنایت تاریخ به سود کسانی که هرگز شهادتی به سودشان نبوده است و خاموش و بی دفاع میمردند، شهادت بدهد. اکنون محکمه پایان یافته است و شهادت حسین (ع) و همه عزیزانش و همه هستیاش با بهترین امکانی که در اختیار جز خدا هست، رسالت عظیم الهیاش را انجام داده است.
نامیرا
کتاب نامیرا نوشته صادق کرمیار از دستهبندی کتابهای داستانی، مذهبی است. بر خلاف دو کتاب پیشین این کتاب نگاهی دراماتیک به کربلا و قیام امام حسین داشته و نویسنده سعی کرده ابعاد آن واقعه بزرگ را در قالبی داستانی، تاریخی به تصویر کشد. کتاب نامیرا روایت قصهای کاملا تخیلی بر بستری از وقایع و شخصیتهای تاریخی دوران امامحسین و قیام عاشورا است.
صادق کرمیار با داستان پردازی ذهنی که دارد که این کتاب را در دو نسخه فیلمنامه و رمان نوشت که رمان نامیرا را انتشارات نیستان به چاپ رسانده است. داستان کتاب نامیرا از ایده کرمیار درباره چرایی واقعه کوفه میآید و شخصیتی به نام عبدالله بن عمیر. او مردی از قبیله بنیکلب بود که در ابتدا معتقد بود که کوفیان بدعهدی کردهاند، بنا بر این تصمیم گرفت به امام حسین (ع) نامهای بنویسد هر چند بعدها به یاری امام و به کربلا رفت.
عبدالله بن عمیر به همراه همسرش در راه نخیله است که با تشنگی شدید مواجه میشوند. آنها در مسیر خود «انس بن حارث» را میبینند که به انتظار قافله امام حسین نشسته است. بن حارث به آنها آب میدهد سپس کاروان عبدالله با کاروانی رو به رو میشود که راهزنان به آن حمله کردهاند. عبدالله و همراهانش به این کاروان کمک میکنند و راهزنان را فراری میدهند. پس از این اتفاق است که بن حارث متوجه میشود بار این کاروان متعلق به سلیمان و شریکش عباس است. این در حالی است که سلیمان به خاطر جراحت عمیقی که برداشته قادر به ادامه مسیر نیست و از عبدالله میخواهد تا بارش را که متعلق به همسر عباس، یعنی ام ربیع است تحویل دهد. این جا به بعد داستان شکل دیگری به خود میگیرد و وقایع پیچ در پیچ مختلفی اتفاق میافتد که هر خوانندهای را مجذوب میکند.
موسی و یکتاپرستی
اگر مایل هستید کمی از دیگر پیامبران و دیگر ادیان بدانید این کتاب دارای ویژگیهای منحصر بفردی است. کتاب موسی و یکتاپرستی را زیگموند فروید نوشته است! بله درست میخوانید زیگموند فروید پدر علم روانکاوی دنیا.
این کتاب یکی از جنجالیترین نوشتههای فروید است، او در این کتاب که آخرین کتاب منتشر شده از او نیز هست، روایت کاملا بدیع و تازهای از قوم یهود به دست میدهد. فروید با تشکیک در تبار عبرانی حضرت موسی (ص) روایتی را ارائه میدهد که با خوانشهای رسمی روحانیون یهودی همخوانی ندارد. با توجه به تسلط فروید به حوزه روانکاوی او در این کتاب نیز مسیر شکلگیری و تحولات دین یهود را مانند شکلگیری و تحول روان نژندی در افراد تبیین میکند. فروید در این کتاب اذعان میکند حضرت موسی عبرانی تبار نیست بلکه مصری تبار است و او برای این مدعی به تاریخ مصر باستان و به سال ۱۳۷۵ پیش از باستان رجوع میکند. جایی که فرعون آن زمان مصر به جای پرستش خدایگان شرکآلود به پرستش خدای یکتا روی آورد و نام خودش را نیز به ایختاتون تغییر داد. فروید میگوید حضرت موسی نیز مصری بوده که به این آیین اعتقاد داشته و به عبارتی به عنوان یک مصری به زعامت قوم یهود در میآید. همانطور که گفتیم این کتاب آخرین کتاب فروید است که در آن سعی کرده اشتراکات بسیار دین یهود و دین آتون را نشان دهد.
اولین ترجمه موسی و یکتاپرستی در ایران، دهه چهل و با ترجمه قاسمی خاتمی منتشر شد پس از آن این کتابها تا سالها نایاب بودف تا اینکه سال ۱۳۸۸ انتشارات رخدادنو ترجمه صالح نجفی از این کتاب را منتشر کرد و اکنون نشر نی نیز این کتاب را با ترجمه صالح نجفی منتشر کرده است.