Web3، رمزارزها و NFT سه ضلع جهان تازه بلاکچینها
تلاش برای توضیح Web3 میتواند آزاردهنده باشد، چرا که اصطلاحی است که تعریف ضعیفی دارد و بسته به اینکه چه کسی آن را تعریف میکند، تغییر میکند اما این موضوع در مورد تمام مرزهای جدید فناوری صدق میکند.هر ظهور جدید وب در ابتدا گیج کننده است.
در تئوری، Web3 به معنای اجتناب از هزینه ها، قوانین و سخت گیری های شرکت های فناوری است. با این وجود، پلتفرمهای بزرگ فناوری نیز به دنبال استفاده از آن هستند. فضایی از اینترنت را تصور کنید که علاوه بر تفسیر تمامی دادههایی که به آن وارد یا از آن برداشت میکنید، آن را به معنای واقعی کلمه درک کند. خورههای دیجیتال این چهره جدید شبکه حهانی اینترنت را WEB3 یا اینترنت نسل سوم مینامند. کارشناسان معتقدند تا زمانیکه تمامی زیرساختهای شبکه اینترنت با WEB 3 هماهنگ نشود نمیتوان تمامی ظرفیت آن را شناخت. درمورد بستری صحبت میکنیم که تصاویر دنیای پیشرویمان مثل متاورس و رمزارزها بر آن استوار میشوند و بدون آن نمیتوان چنین دنیایی ساخت. استر کرافورد، یکی از مدیران ارشد توییتر درباره Web3 گفت: «این بدان معناست که تمام ارزشی که ایجاد میشود میتواند بین افراد بیشتری به اشتراک گذاشته شود، نه فقط مالکان، سرمایهگذاران و کارمندان».
web3چیست؟
WEB3، نسل جدیدی از اینترنت است که با هوش مصنوعی کار میکند و بر پایه mashin learnin یا یادگیری خودکار بنا شدهاست؛ اپها یا نرمافزاهایی مثل سیری بر روی گوشیهای آیفون، نمونههای اولیه این هوشها هستند که خودش را باتوجه به رفتار مصرفکننده مطابقت میدهد. همینطور کیبوردهای هوشمندی که صدا را تایپ میکنند و براساس دایره واژگان فرد، دایره کلمات را افزایش میدهد. این رفتار که بر پایه یادگیری بنا شده، بستر web3 است و به همین دلیل کارشناسان این حوزه معتقدند تا زمانیکه تمامی زیرساخت شبکه اینترنت جهانی با این WEB همخوان نشود نمیتوان از تمامی ظرفیتهای آن باخبر شد. البته همین چشمه کوچکی که شرکتهای بزرگ تکنولوژی از نسل سوم رو کردند، درهای دنیای جدیدی به روی مردم دنیا گشودهاست. برای گشتوگذار در شبکه جهانی اینترنت باید با یکی از غولهای تکنولوژی مثل گوگل، فیسبوک یا توییتر احراز هویت اگرنه حتما به مشکل برخواهید خورد. این شرکتها واسطه اتصال ما با دنیای آزاد هستند. حتما برای ورود به سایتی از شناسه گوگل یا فیسبوک استفاده کردید، در web3 نیاز به احراز هویت از سوی هیچ شرکتی ندارید و آزادانه میتوانید در شبکه جهانی اینترنت جستجو کنید.
نسلهای ابتدایی اینترنت
نگاهی گذرا به تاریخچه اینترنت بیندازیم؛ این شبکه نوظهور در سال ۱۹۹۰ تحت عنوان web1 ، با هدف انتقال و دسترسی آسانتر به اطلاعات راهاندازی شد اما توان تغییر و یا ایجاد دادهها را نداشت تا زمانیکه web2 وارد شد. بستری که علاوه بر اشتراکگذاری اطلاعات، امکان تغییر و ایجاد دادههای جدید را هم فراهم کردهاست. تا پیش از WEB 2 ، کاربر برای بهدست آوردن داده خاصی باید تمامی بستر اینترنت را جستجو میکرد. با WEB 2 شرکتهای تکنولوژی صفحات وب ساده را به دنیاهای سهبعدی تبدیل کردند که علاوه بر امکان ارتباط بین دونفر، امکان ارتباط فرد با گروهی از افراد هم فراهم شد که مثل یک انقلاب در دنیای وب بود. تمامی غولهای این حوزه اعم از گوگل، فیسبوک و توییر، کدهای خود را بر این بستر سوار کردند و نتیجه آن تصویری است که دنیای امروز شبکه اینترنت در پیش چشم ما قرار دادهاست. این نکته هم مدنظر داشتهباشید شرکتهای بزرگ در بستر WEB 2 با اسان کردن ارتباط با یکدیگر و دسترسی به اطلاعات، عملا به قدرت بلامنازع این جهان دیجیتالی تبدیل شدهاند؛ قدرتی که قرار است با web3 از آنها گرفته شود.
ظهور WEB3
با ظهور NTFTها زمزمههایی که حول WEB 3 قرار گرفتهبود قوت گرفت و زمانیکه رمزارزها به مراودات تجاری اضافه شد نیاز به فضایی باز مثل WEB 3بیشتر احساس شد. NFTچیست؟ روشی برای مالکیت دایمی یک کالای دیجیتال. همانطور که حتما تا الان خبرها به چشمتان خورده آثار هنری دیجیتال از موسیقی تا نقاشیها و طرحها در حال حاضر بر NFTسوار هستند. همانطور که در فضای WEB2 کنونی شما به خرید و فروش میپردازید، در WEB3 هم این امکان وجود دارد اما برعکس WEB2 هیچ تمرکزی در شبکه وجود ندارد که قابل ردیابی باشد، دقیقا امکانی که سرمایهگذاران دیجیتال بهشدت دنبال آن هستند.
چگونه یک شبکه بهطور غیرمتمرکز و بر پایه هوش مصنوعی کار میکند؟ بلاکچین، ساختاری غیرمتمرکز که هرگونه داده در آن باوجود اینکه رمزگذاری شده قابل ردیابی نیست. موضوعی که با آزادیهای فردی گره خورده و بسیاری از بلاکچینهایی که همچنان ناشناس عمل میکنند به دنبال اشاعه آن هستند. افرادی که در طول همهگیری کرونا با سرمایهگذاری در رمزارزها به ثروت رسیدند، به دنبال بستری هستند که پول نقد را فراتر از NFTهای «میمونهای خسته» که اعضای یک «باشگاه قایقرانی» کارتونی هستند، به گردش دربیاورند. موضوع دیگر نظارت دولت است. فعالان بلاکچین در حال حاضر در یک دنیای نظارتی قرار دارند، اما با شروع روند تنظیم قوانین جدید برای صنعت توسط دولت بایدن، این وضعیت به زودی می تواند تغییر کند. به همین دلیل گروهی از بلاکچینها تصمیم گرفتند نسخه دیجیتالی قانون اساسی آمریکا را به فروش بگذارند، فارغ از هرگونه نظارت، کاملا آزاد و بهشدت WEB3.
بلاکچین و WEB3، جدانشدنی هستند
کلید این تمرکززدایی، فناوری بلاک چین است که فضاها یا به اصطلاح دفترچههای ثبتی قابل مشاهده و قابل تأیید را ایجاد میکند که برای هر کسی و در هر کجا قابل دسترسی است. بلاک چین در حال حاضر زیربنای بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال و همچنین تعدادی از فناوریهای نوپا است و به شدت با چشمانداز آینده هر چیزی که Web3 تعریف میشود در هم تنیده شدهاست. ایده این است، هر کاری که انجام میدهید، از خرید گرفته تا رسانههای اجتماعی، از طریق همان فرآیندهای امن، با حفظ حریم خصوصی بیشتر و شفافیت بیشتر انجام میشود. Web3 از برخی جهات ترکیبی از دو دوره قبل از خود است: فناوری پیشرفته، پویا و برنامهمانند وب مدرن، همراه با فلسفه غیرمتمرکز و کاربر محور که در ابتدای اینترنت، قبل از اینکه شرکت های میلیارد و تریلیون دلاری مالک همه چیز باشند، وجود داشت. Web3 پویایی قدرت را از موجودیتهای فناوری غول پیکر به کاربران منتقل می کند – یا حداقل تئوری بر این مبنا بنا شدهاست. در شکل فعلی، Web3 به کاربران با توکنهایی پاداش میدهد که در نهایت به روشهای مختلفی از جمله ارز یا به عنوان رای برای تأثیرگذاری بر آینده فناوری استفاده خواهند شد. در این دنیای جدید شجاع، ارزش ایجاد شده توسط وب بین کاربران بسیار بالاتر و شرکتها و خدمات بیشتر با قابلیت همکاری بسیار بهبود یافته در شبکه تقسیم می شود.
فاشیستهای دیجیتالی
ثابت شده است که شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز برای برتریطلبان سفیدپوست و سایر گروههای راست افراطی جذاب هستند، اما سام ویلیامز، بنیانگذار Arweave، یک پروژه مبتنی بر بلاک چین برای ذخیره دادهها به صورت آنلاین، معتقد است: «اگر ما در پارادایم فعلی بمانیم، بیشتر و بیشتر به حوزهای خواهیم رفت که در آن تعداد انگشت شماری از شرکتها که توسط تعداد کمی از افراد اداره میشوند، تجربیات ما را در فضای مجازی اجرا میکنند.» و در آن دنیا، مشکلات Big Tech تشدید می شود.
توییتر، فیسبوک و Web3
توییتر در حال مطالعه راههایی برای گنجاندن مفاهیم Web3 در شبکه اجتماعی است، مانند اینکه روزی بتوان به شبکه اجتماعی وارد شد و از حساب مرتبط با یک ارز دیجیتال، نه حساب توییتر، توییت کرد. استر کرافورد آن را اینگونه توصیف میکند: «نه یک نسخه رمزنگاری شده از توییتر که جایگزین توییتر شود. اما در عوض توییتر ویژگی های Web3 را در قسمت بیوی اکانتها اضافه میکند.»
فیسبوک هم که اخیراً خود را متا تغییر نام داد و گفت که اولویت آن ساخت «متاورس» است، آیندهای دیجیتالی که در آن همه در واقعیت مجازی با هم زندگی میکنند و در تعامل و کار هستند. از جمله اصول اعلام شده این شرکت، «قابلیت همکاری قوی» است. به بیان دیگر کاربران می توانند حساب ها یا آواتارهای خود را از سایتی به سایت دیگر یا سرویسی به سرویسی دیگر منتقل کنند، نه اینکه هر بار که از سایت های جدید بازدید می کنند مجبور به ورود به حساب های کنترل شده توسط شرکت های جداگانه شوند، یکی از ایده آل های Web3. اما برخی منتقدان معتقدند که هیچ جایی برای فیس بوک در دنیای وب ۳ وجود ندارد، مهم نیست که شبکههای اجتماعی چقدر تلاش می کند تا بخشی از نسل بعدی اینترنت باشد به سبب متمرکز بودن این شرکتها «امیدی به پا گرفتن این شرکتها نیست.» کارشناسان می گویند در بهترین حالت برای علاقه مندان به Web3، این فناوری در کنار وب ۲.۰ عمل می کند، نه اینکه به طور کامل جایگزین آن شود. به عبارت دیگر، شبکههای اجتماعی، تراکنشها و کسبوکارهای مبتنی بر بلاک چین میتوانند و در سالهای آینده رشد کرده و رشد کنند. با این حال، به گفته محققان فناوری، حذف کامل فیس بوک، توییتر یا گوگل در افق Web3 محتمل نیست.
آیا Web3 تصویر آینده از اینترنت است؟
محققان میگویند Web3به تنهایی نمیتواند نیازهای ما را برطرف کند و به همین دلیل باید در کنار Web2 عرضه گردد. این موضوع طعنه خاصی به تکامل Web3 وارد کردهاست، به همین سبب علاقه مندان امیدوارند که Web3 به این معنی باشد که اشتراک گذاری عکسها، برقراری ارتباط با دوستان و خرید آنلاین چیزها دیگر مترادف با شرکتهای فناوری بزرگ نیست، بلکه از طریق بسیاری از خدمات رقیب کوچک در بلاک چین انجام می شود. به عنوان مثال، هر بار که پیامی ارسال می کنید، یک نشانه برای مشارکت خود به دست می آورید که به شما سهام مالکیت در پلتفرم میدهد. به همین دلیل اکثر شرکتهای فناوری تصمیم گرفتند علاوه بر Web2 ایدههای Web3 را در خدمات خود قرار بدهند تا ارتباطشان با دنیای جدید دیجیتال قطع نشود.
با ظهور Web3 بسیاری از مردم میخواهند دادهها و تاریخچه تعاملات و مراودات خود را در هر کجای اینترنت که هستند، بهجای ماندن بر روی پلتفرمهای وب منحصربهفرد (چیزی که برخی «باغهای دیواری» شرکتهای بزرگ فناوری مینامند) به صورت آنلاین منتقل کنند. یک تجربهی اساساً متفاوت از آنچه امروز به آن عادت کردهایم. با وجود تمامی اینها، نگرانی از آزادیهای بیحدوحصر در Web3 منجر به نگرانیهایی شدهاست. اینکه هیچ مانعی برای افراد وجود ندارد تا هر جامعهای با هر قوانینی که میخواهند ساختهشود، به شدت هیجان انگیز است و نمیتوان جلوی آن را گرفت. بهنظر میرسد باید دنیای فیلمهای سینمایی تخیلی به واقعیت تبدیل شدهاند و باید منتظر جهانی تازه باشیم.