کتاب صوتی موبی دیک یا وال، اثر هرمان ملویل را معمولا قصهای میدانند که به اتفاقات مابین یک صیاد نهنگ (وال) و بزرگترین، خونخوارترین و درنده خوترین نهنگ اقیانوس میپردازد، هرچند که این فقط ظاهر قصه است. این کتاب در سال ۱۸۵۱ منتشر شد. در آن زمان، خوانندگان و منتقدان در جزئیات و حجم آن گیج شدند و زیر رگبار ابهامات و کنایات آن بیدفاع ماندند. نتیجه این شد که آن را به عنوان یک اثر حماسی دیدند و کتاب نتوانست نظر منتقدان روزگار خود را جلب کند. ملویل آن قدر زنده نماند که درخشش نام خود را در ادبیات دنیا ببیند. کتاب صوتی حاضر متن کوتاه شدهای از این شاهکار ادبیات جهان است.
رمان موبی دیک از زبان اشمایل خدمه جوان کشتی پکود روایت میشود. ملویل نبرد میان نهنگ و کاپیتان اهب را به صحنهای از سوالات فلسفی بدل میکند. او این جدل فلسفی را در بستری از انسانهای تحصیل نکرده، عامی و دنیای وحشی پیادهسازی می کند. کاپیتان اهب نمادی از اسطورههای باستان و نمونهای کامل از قهرمان مدرن است. او رگه هایی از فاوست گوته و ادیپ شهریار را دارد که به طور جنون آمیز خود را به مسلخ مرگ میکشانند. اهب در سایه غرور و خودبزرگ پنداری خودش را خدا میپندارد و موبی دیک را تجسم شیطان در جهان مادی میداند. کاپیتان کشتی پکود که خود را مسئول نابود کردن این نیروی شیطانی میداند، به تعقیب نهنگ سفید میپردازد و همین تعقیب و گریز مجال پروراندن بحثهای فلسفی ملویل در خلال داستان میشود.
موبی دیک تا دهه ۱۹۲۰ ناشناخته ماند. زمانی که به ارزش ادبی این کار پی برده شد، منتقدین آن را از طرفی به شاهکاری بی بدیل در قله ادبیات کلاسیک امریکا و از سوی دیگر آن را اثری جلوتر از زمان خود خواندند که تغییرات و دغدغههای عصر مدرنیته را پیش بینی کرده است. شاید در وصف موبی دیک همین بس که آن را هم تراز اولیس جیمز جویس میدانند.
بگذار باور جای حقیقت را بگیرد و میل به جای خاطره بنشیند، من عقایدم را از نگاه به اعماق وجودم میآورم.