کتاب عمه میم و ماجراجویی‌های جسورانه

فصل اول: عمه مِیم و پسر یتیم

تمام روز باران آمده است. نه این که از باران بدم بیاید، اما امروز روزی است که قول دادم توری پنجره ها را نصب کنم و بچه ام را به ساحل ببرم. همچنین قصد داشتم طرح های شاد تعدادی شابلون را روی دیوارهای محلی در زیرزمین که دلال معاملات ملکی آن را «اتاق بلوا» نامیده بود بکشم و کار تکمیل آن چه را همین دلال «اتاق زیرشیروانی تکمیل نشده»، «ایده آل برای اتاق مهمان»، «اتاق بازی»، «آتلیه» یا «گوشه ی دنج» نامیده بود آغاز کنم.
درست بعد از صبحانه به نحوی از موضوع دور شدم.
همه چیز از یک شماره ی قدیمی مجله ی دایجست(۱) شروع شد؛ مجله ای که به ندرت می خوانمش. نیازی نیست بخوانم، چون بحث درباره ی مقاله های آن را هر روز صبح در قطار هفت و پنجاه ویک دقیقه و هر روز عصر توی قطار شش و سه دقیقه می شنوم. توی وردنت گرینز(۲) ــ محله ای با دویست خانه در چهار سبک ــ همه روی دایجست قسم می خورند. در واقع، درباره ی هیچ چیز دیگری حرف نمی زنند.
اما متوجه ام که این مجله برای من هم همان جذابیت افسون کننده را دارد. تقریباً برخلاف اراده ام مطالبی می خواندم درباره ی تهدید در مدارس دولتی مان، خوبی های زایمان طبیعی، چه گونه محله ای در اورِگان(۳) یک باند مواد مخدر را سرکوب کرد و همچنین درباره ی شخصی که یک نویسنده ی معروف ــ یادم نمی آید کدام نویسنده ــ «فراموش نشدنی ترین شخصیتی» که در همه ی عمرش ملاقات کرده است می پندارد.
این حرف مجبورم کرد از خواندن دست بکشم.
«شخصیت فراموش نشدنی»؟ بَه، این نویسنده در عمرش آدم ندیده است! باید با عمه مِیم من ملاقات می کرد تا می فهمید واژه ی شخصیت چه معنایی می تواند داشته باشد. هر کسی تا او را نبیند نمی فهمد. بااین حال، شباهت هایی بین «شخصیت فراموش نشدنی» او و مال من وجود داشت. «شخصیت فراموش نشدنی» او پیردختر دوست داشتنی و نازنینی از اهالی نئو انگلند(۴) بود که در خانه ی دوست داشتنی و نازنینی با نمای چوب زندگی می کرد و یک روز صبح در سبزرنگ دوست داشتنی و نازنین خانه اش را باز کرد و انتظار داشت روزنامه ی هارتفورد کورنت(۵) را جلوی در ببیند. اما به جای آن سبد حصیری دوست داشتنی و نازنینی پیدا کرد که پسربچه ی دوست داشتنی و نازنینی در آن بود. مقاله در ادامه به توضیح این می پردازد که چه گونه آن «شخصیت فراموش نشدنی» بچه را با خود به داخل خانه برد و درست مثل بچه ی خودش او را بزرگ کرد. خب، همین جا بود که من دایجست را زمین گذاشتم و شروع کردم به فکرکردن به بانوی دوست داشتنی و نازنینی که مرا بزرگ کرد.
پدرم در سال ۱۹۲۸ به عارضه ی قلبی مختصری دچار شد و چند روزی به بستر افتاد. درحالی که دردی در سینه داشت، به نوعی آگاهی کیهانی رسید و به غریزه دریافت که او تا ابد باقی نمی ماند. پس چون نمی توانست کار بهتری بکند، به منشی خود که شبیه بب دنیلز(۶) بود تلفن کرد و وصیت نامه اش را دیکته کرد. منشی یک نسخه ی اصلی و چهار برگ کاربنی تایپ کرد، کلاه لبه دارش را سرش گذاشت و یک «تاکسی زرد» از خیابان لوسَل(۷) برای اِجواتر بیچ هتل(۸) کرایه کرد تا امضای پدرم را بگیرد.
وصیت نامه بسیار کوتاه و بسیار مبتکرانه بود. متن آن چنین بود:

در صورت مرگ من، همه ی دارایی دنیوی ام را برای تنها فرزندم، پاتریک، به ارث می گذارم. اگر قبل از این که پسرم به هجده سالگی برسد از دنیا بروم، خواهرم، مِیم دنیس(۹)، ساکن شماره ی ۳ در بیکمن پِلِیس(۱۰)، نیویورک سیتی را قیم قانونی پاتریک تعیین می کنم.
پسرم باید مانند پروتستان ها بزرگ شود و به مدارس سنتی فرستاده شود. مِیم می داند منظورم چیست. همه ی پول نقد و اوراق بهادار که از من به جا می ماند باید به شرکت امانی نیکرباکر(۱۱) واقع در نیویورک سیتی سپرده شود. مِیم از اولین کسانی است که خردمندی نهفته در این کار را درک می کند. بااین حال، از او انتظار ندارم برای بزرگ کردن پسرم ضرر کند. باید صورت حساب های ماهیانه برای خوراک، مسکن، پوشاک، تحصیل، مخارج پزشکی و غیره ارائه کند. اما شرکت امانی حق دارد درباره ی هر فقره ای که غیرعادی یا نامتعارف به نظر می رسد، قبل از بازپرداخت پول به خواهرم پرسش کند.
همچنین پنج هزار دلار ($۵,۰۰۰) برای خدمتکار باوفای مان، نورا مالدون(۱۲)، به ارث می گذارم، تا بتواند با فراغ بال به آن مکان در ایرلند که همیشه درباره اش صحبت می کند برود.

نورا مرا از زمین بازی به داخل صدا زد و پدرم با صدایی لرزان وصیت نامه اش را برایم خواند. گفت عمه مِیم تو زن بسیار عجیب وغریبی است و سپرده شدن به دست او سرنوشتی است که من برای سگ هم آرزو نمی کنم، اما گدا که نمی تواند چانه بزند و عمه مِیم تنها خویشاوند زنده ی تو است. منشی و پیشخدمت اتاق شاهد وصیت نامه بودند.
هفته ی بعد پدرم بیماری اش را فراموش کرده بود و بیرون گلف بازی می کرد. یک سال بعد در حمام بخار شیکاگو اتلتیک کلوب(۱۳) افتاد و مرد و من یتیم شدم.
چیز زیادی از تشییع جنازه ی پدرم یادم نمی آید جز این که هوا خیلی گرم بود و گل های رز طبیعی در گلدان های لیموزین پیرس اَروِ(۱۴) مامور کفن و دفن بود. تشییع کنندگان متشکل بودند از تعدادی مرد گنده و نیرومند که دائم چیزهایی درباره ی این که بعد از تمام شدن این برنامه لااقل نُه میدان گلف بازی کنند پچ پچ می کردند و البته من و نورا هم بودیم.
نورا خیلی گریه کرد. من گریه نکردم. در کل ده سال عمرم به ندرت با پدرم صحبت کرده بودم. ما فقط سر میز صبحانه همدیگر را می دیدیم که برای او شامل قهوه ی بدون شیر، برومو سلتزر(۱۵) و روزنامه ی شیکاگو ترایبیون(۱۶) بود. اگر هم دهان باز می کردم تا چیزی بگویم، سرش را بالا می گرفت و می گفت «ساکت باش، بچه، بابا ناشتاست.» که من هرگز تا چند سال بعد از مرگش معنی اش را نفهمیدم. هر سال روز تولدم من و نورا را به اجرای عصر یک جور برنامه ی سرگرم کننده با حضور جو کوک(۱۷) یا فرد استون(۱۸) یا شاید به سیرک سلز فلوتو(۱۹) می فرستاد. یک بار مرا همراه با زنی زیبا به نام لوسیل(۲۰) برای شام به محلی به اسم کاسا دِ اَلِکس(۲۱) برد. لوسیل به هر دومان می گفت «عسلم» و بوی خیلی خوبی می داد. ازش خوشم آمد. غیر از این ها به ندرت پدرم را می دیدم. زندگی ام در مدرسه ی لاتین شیکاگو بویز(۲۲) سپری می شد یا به «بازی تحت نظارت» با بچه های دیگر ساکن هتل یا به وقت گذراندن در سوئیت با نورا.
بعد از این که پدرم به قول نورا «به خاک سپرده شد»، مردان گنده و نیرومند به زمین گلف رفتند و لیموزین ما را به اجواتر بیچ برگرداند. نورا کلاه مشکی و تور صورتش را درآورد و به من گفت می توانی کت و شلوار سرژه ات را دربیاوری. گفت که شریک پدرت، آقای گیلبرت(۲۳)، و یک آقای دیگر می آیند و تو باید همین اطراف باشی تا مدارکی امضا کنی.
رفتم به اتاقم و امضاکردن اسمم را روی کاغذهای هتل تمرین کردم و طولی نکشید که آقای گیلبرت و آن مرد دیگر پیدای شان شد. صدای حرف زدن شان را با نورا می شنیدم اما چیز زیادی از حرف های شان نمی فهمیدم. نورا کمی گریه کرد و چیزهایی درباره ی آن مرد نازنین خدابیامرز که هنوز تنش در گور سرد نشده و بی نهایت دست ودل باز بود بر زبان آورد. مرد غریبه گفت که نامش ببکاک(۲۴) است و امین من است، که به نظرم خیلی هیجان انگیز بود چون من و نورا تازگی فیلمی دیده بودیم که در آن محکوم شرافتمندی را امین زندان می کنند و او جان دختر کوچولوی رئیس زندان را طی فرار بزرگی از زندان نجات می دهد. آقای ببکاک چیزهایی درباره ی وصیت نامه ای بسیار نامتعارف اما صریح بر زبان آورد.
نورا گفت که چیز زیادی درباره ی مسائل پولی نمی داند اما به نظرش می رسید که پول زیادی در کار است، مطمئن بود.
آقای گیلبرت گفت که «پسر» باید این چک تضمین شده را در حضور مقام رسمی شرکت امانی ظهرنویسی کند و سپس باید محضری شود و بعد کل معامله تمام می شود و قال قضیه کنده می شود. به نظرم حرف هایش کمی شیطانی می آمد. آقای ببکاک گفت اوم، بله، درست است.
نورا دوباره گریه کرد و گفت چنین ثروت زیادی برای پسر به این کوچولویی و امین من گفت بله، مبلغ قابل توجهی است، اما بعد گفت که او به امور افرادی مثل خانواده ی ویلمردینگ(۲۵) و خانواده ی گولد(۲۶) که واقعاً پولدار بودند رسیدگی می کند.
به نظرم می آمد در صورتی که همه ی این کارها پای پول واقعی را به میان نمی کشید، بیخودی سروصدای زیادی راه انداخته بودند.
بعد نورا آمد به اتاق خواب و به من گفت برو بیرون و مثل یک «مرد کوچک» با آقای گیلبرت و آن آقای دیگر دست بده. همین کار را کردم. آقای گیلبرت گفت که من مثل یک «سرباز حرفه ای» برخورد کرده ام و آقای ببکاک، امین من، گفت که در اسکارزدِیل(۲۷) پسری درست به سن و سال من دارد و ابراز امیدواری کرد که ما «دوستان واقعی» برای هم باشیم.
آقای گیلبرت تلفن را برداشت و خواهش کرد محضرداری برای مان بفرستند. من دو ورق کاغذ را امضا کردم. محضردار چیزهایی مِن و مِن کرد و بعد کاغذ را مهر زد. آقای گیلبرت گفت این هم از این و گفت اگر بخواهم به وینِتکا(۲۸) برسم باید عجله کنم. آقای ببکاک گفت که در کلوب دانشگاه اقامت دارد و اگر نورا چیزی بخواهد می تواند آن جا او را پیدا کند. دوباره با من دست دادند و آقای گیلبرت تکرار کرد که من یک «سرباز حرفه ای» ام. سپس کلاه های حصیری شان را برداشتند و رفتند.
نورا، وقتی که تنها شدیم، گفت که خیلی محترمانه رفتار کردی و ازم پرسید دلت می خواهد که به مرین روم(۲۹) برویم و شامی حسابی بخوریم و بعد شاید یک فیلم ناطق ویتافون ببینیم.
این پایان پدرم بود.
چیز زیادی نداشتیم که توی چمدان بگذاریم. سوئیت مان شامل یک اتاق نشیمن بزرگ و سه اتاق خواب بود که همه را اجواتر بیچ هتل مبله کرده بود. تنها اشیایی(۳۰) که پدرم داشت یک جفت برس موی نقره ای و دو تا عکس بود.
نورا گفت: «پدرت مثل فروشنده های دوره گرد زندگی می کرده.»
آن قدر به آن دو عکس عادت کرده بودم که هیچ وقت توجهی به شان نمی کردم. یکیش عکس مادرم بود که وقتی من به دنیا آمدم مرد. عکس دیگر زنی را نشان می داد با چشمان درخشان و شالی اسپانیایی و گل رُز بزرگی روی یک گوشش. نورا گفت: «این خانم شبیه زن های ایتالیالی محترم است.» او عمه مِیم من بود.
نورا و آقای ببکاک وسایل شخصی پدرم را جست وجو کردند. آقای ببکاک همه ی کاغذها و ساعت طلای پدرم و گوشواره های مروارید و جواهراتی را که متعلق به مادرم بودند برداشت که تا زمانی که آن قدر بزرگ می شدم که «ارزش شان را بدانم» برایم نگه دارد. کت و شلوارهای پدرم نصیب پیشخدمت اتاق شد. چوب های گلفش و کتاب ها و اسباب بازی های من به موسسه ی خیریه ای فرستاده شد. بعد نورا عکس مادرم و عمه مِیم را از توی قاب درآورد و آن ها را برید و کوچک کرد تا توی جیب پشت شلوارم جا بشوند ــ توضیح داد: «تا همیشه صورت عزیزانت را نزدیک قلبت بگذاری.»
همه چیز انجام شد. نورا از مرکز تجاری کارسون، پیری، اسکات(۳۱) برایم کت و شلوار سبک عزا و برای خودش کلاه شیکی خرید. آقای گیلبرت و «شرکت» همه ی مقدمات سفرمان به نیویورک را فراهم کردند. روز سی ام ژوئن آماده ی رفتن بودیم.
روزی را که شیکاگو را ترک کردیم خوب به خاطر می آورم، چون قبل از آن هرگز به من اجازه نداده بودند آن قدر تا دیروقت بیدار بمانم. کارکنان هتل پول جمع کردند و به نورا یک چمدان چرم تمساح مناسب قد و قواره ی خودش، یک تسبیح مالاکیت و یک دسته گل بزرگ رُز «اِمِریکن بیوتی»(۳۲) هدیه دادند. به من کتابی دادند با عنوان قهرمانان کتاب مقدس که هر کودک باید بشناسد ـ عهد عتیق . نورا مرا برد تا با همه ی بچه هایی که در هتل زندگی می کردند خداحافظی کنم و ساعت هفت «سرویس اتاق» شام مان را فرستاد بالا که شامل سه نوع دسر مختلف همراه با هدیه ی سرآشپز بود. ساعت نُه نورا مجبورم کرد دوباره دست و صورتم را بشویم، کت و شلوار عزای جدیدم را ماهوت پاک کن زد، یک مدال سِنت کریستوفر روی لباس زیرم سنجاق کرد، گریه کرد، کلاه جدیدش را سرش گذاشت، گریه کرد، گل های رُزش را جمع کرد، برای آخرین بار بازرسی مختصری از سوئیت کرد، گریه کرد و نشست توی اتوبوس هتل.