کتاب آیا خدایی هست؟ نشر دانشگاه مفید

در برابر این نظر که امروزه پاسخ به همۀ پرسش‌های اساسی، در قلمرو علم قرار دارد و پیشرفتهای علمی قرن بیستم جای زیادی برای خداوند باقی نمی گذارد، سوین ‌برن، در این کتاب استدلال می کند، که علم دلایل خوبی برای اعتقاد به خدا، فراهم می آورد. وجود جهان، نظم آن، وجود انسانها، معجزات، تجربه های دینی و پدیده های بسیار دیگر، شواهدی هستند که نظریه «وجود خداوند» را در برابر نظریه های رقیب (مانند نظریه های ماتریالیستی و اومانیستی) به نحو چشمگیری تقویت می کنند. از نظر وی، ملاکهای ارزیابی این نظریه همان ملاکهای ارزیابی نظریه های علمی هستند.

این کتاب دارای یک مقدمه، یک خاتمه و هفت فصل است و موضوع اصلی آن اثبات وجود خداوند است. نويسنده در مقدمه پس از ذکر ضرورت و انگیزه تألیف این کتاب، ساختار اصلی برهان خود را ذکر کرده و در فصل نخست به بیان دیدگاه ادیان غربی یعنی یهود، مسیحیت و اسلام در مورد خداوند پرداخته و آن را Theism نامیده است. وی در فصل دوم نحوه تبیین ما از اشیا و اقسام آن و ملاکهای آن را تشریح می کند. در فصل سوم سادگی فرضیه خداشناسی توحیدی را توضیح داده و در فصل چهارم نشان می دهد که، تنها، فرضیه خداشناسی توحیدی است که می تواند وجود جهان و نظم آن را تبیین کند؛ در این فصل ناکامی فرضیه های رقیب، همانند انسان گرایی یا اومانیسم و ماتریالیسم یا اصالت ماده را در تبیین وجود هستی و پدیده های آن اثبات و سپس برهان نظم با تقریر آکوئیناس را نقل و از آن دفاع می کند و سپس به برخی شبهات و اشکالات در این موارد پاسخ می دهد.

نويسنده در فصل پنجم به وجود انسان و شعور و آگاهی و روح او پرداخته و نشان داده است که تنها در صورت اعتقاد به وجود خداوند، می توان این پدیده ها را تبیین کرد؛ وجود خداوند، انسان و روح او را تبیین می کند. در فصل ششم از «فرضیه خداشناسی توحیدی» در برابر اشکالات مبتنی بر شر اخلاقی و شر طبیعی دفاع می کند. در فصل هفتم نیز از طریق معجزات و تجارب دینی بر وجود خداوند استدلال کرده و این نظر خود را شرح می دهد که بدون اعتقاد به وجود خداوند هیچ کدام از این دو نوع پدیده قابل تبیین نیستند. آنگاه در پایان فصل نتیجه می گیرد که همه شواهد و دلائل ارائه شده در کتاب، مانند وجود جهان، سامان مندی آن، وجود انسانها، معجزات، تجارب دینی و سایر شواهد، در مجموع احتمال وجود خداوند را به طرز چشم گیری بالا می برند.

سرانجام در خاتمه اثبات می کند که بر اساس بالانس احتمالات، خداوند وجود دارد و اگر به وجود او معتقد شدیم، باید به لوازم آن اعتقاد، گردن نهیم، یعنی باید سپاسگذار نعمتهای او باشیم و تلاش کنیم تا خواسته های الهی محقق گردند و راه را برای لقای ابدی او هموار سازیم.

مترجم نیز علاوه بر مقدمۀ، چهار یادداشت به این کتاب افزوده‌اند. در مقدمه به‌اجمال به روش علمی سوین و نیز به شیوه ترجمه کتاب اشاره شده است. در یادداشت نخست، گزارش کوتاهی از نقدهای جی.ال.مکی بر براهیم اثبات وجود خداوند که توسط سوین برن اقامه شده اند و پاسخهای سوین برن به وی ارائه شده است. در یادداشت دوم، مقایسه ای میان سوین برن و شهید صدر در اثبات وجود خداوند صورت گرفته و سپس در فصل سوم، پاره ای از منابع اسلامی در مورد نظریه تکامل معرفی و سرانجام در یادداشت چهارم نظریه سوین برن در مورد معجزه پیامبر اسلام مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته و به برخی از وجوه اعجاز قرآن اشاره رفته است.