در گفتههای دینی داریم که برای تربیت فرزند باید از همان ابتدای ازدواج اقدام کرد. همین جمله نشان دهندهی اهمیت تربیت کودکان است. منظور از رشد جمعیت صرفا فرزندآوری نیست. فرزندی در رشد جمعیت موثر است که به درستی تربیت شده باشد و در محیطی مناسب رشد کرده باشد. مادرها و پدرها در این مسیر پر پیچ و خم با چالشهای بسیاری سرو کله خواهند زد. آنها باید برای طی کردن این مسیر آموزش ببینند. یکی از این روشها شرکت در کارگاههای آموزشی است. یک روش دیگر هم مطالعهی کتابهای روانشناسی و تربیت فرزند مانند رازهای تربیت کودک از میشل لارو است. با مطالعهی این دسته از کتابها میتوانید در کسب این مهارت قدمهای مثبتی بردارید. با بهترین کتابهای تربیت کودک آشنا شوید.
بهترین کتابهایی که باید بخوانیم تا فرزندان بهتری تربیت کنیم
تربیت درست یک فرزند در رشد شخصیت او تاثیر فراوانی دارد. لازم به یادآوری است که با صرف زمان کافی برای کودکان خود میتوانید در فرایند یادگیری آنها هم تاثیر گذار باشید. نکتهی اول این است که زمانی اقدام به بچهدار شدن کنید که زمان کافی برایش داشته باشید. بچهها مانند یک بوم سفید هستند که والدین آن را رنگآمیزی میکنند؛ به همین دلیل بهتر است مهارت کافی برای این امر مهم را قبل از مادر و پدر شدن بیاموزید. بیشتر کتابهای مربوط به فرزند پروری بر تربیت مثبت، برقراری ارتباط، روابط مثبت بین والدین و فرزندان، درک مغز کودک درحال رشد و تربیت عالی متمرکز شده است. در ادامه به بررسی لیستی از بهترین کتابهایی میپردازیم که در رابطه با تربیت فرزند برای مادرها و پدرها نوشته شده است.
مغز کودک من
مغز پیچیدهترین سیستم بدن است. کودکان در بدو تولد، حدود یک سوم انسان بالغ مغز دارند و تا یک سالی بیشترین انرژی را صرف تکمیل کردن این بخش میکنند. در این یک سال مغز کودک بیشترین اثر پذیری از محیط اطراف را دارد و این به این معناست که والدین باید اطلاعات خود را در این زمینه به حداکثر برسانند. کتاب مغز کودک من نوشتهی حامد اختیاری و فاطمه کشوری، یک راهنمایی عالی به حساب میآید. با مطالعهی این کتاب متوجه تاثیر مثبت محرکهای بیرونی بر رشد و تکامل مغز کودک از زمان بارداری تا یک سالگی خواهید شد.
شادترین کودک محله
اگر شما هم در خواباندن نوزاد خود مشکل دارید، هارون کارپ به شما راهکارهای سریع و آسان میآموزد. این شاید بهترین مقدمه برای شاهکار این نویسنده باشد. به نظر نویسنده تمامی مسائلی که باعث بروز مشکل بین شما و کودکان میشود مانند لجبازی و مقاومت کودک برای خوابیدن است. نویسنده معتقد است دلیل اینکه در تربیت کودکان خود موفق نمیشویم این است که دستور کار را به مادران و پدران آموختهاند اما نه کامل؛ برای مثال میدانیم قنداق کردن خوب است اما نمیدانیم چرا؟ این کتاب برای نوزادان ۹ ماهه تا کودکان ۴ ساله مناسب است و قدم به قدم رفتارهای درست را به والدین آموزش میدهد تا فرزندی آرامتر داشته باشند.
کلیدهای رفتار با کودک دوساله
کودکان در سن دو سالگی شروع به راه رفتن و حرف زدن میکنند؛ به نوعی آغاز استقلال کودک از همین سن است. رفتار والدین در این سن میتواند بسیار تاثیر گذار باشد. سیاستهای رفتاری در این سن باید براساس اصول باشد تا کودک آمادهی ورود به اجتماع شود. در این کتاب با این اصول به خوبی آشنا خواهید شد. مگ زوبیک در این کتاب علاوه بر نیازهای روحی، به نیازهای جسمی کودک هم اشاره کرده و روشهای بر طرف کردن این نیازها هم توضیح داده شده است. این کتاب یکی از پرفروشترین کتابهای تربیت فرزند است. این کتاب برای کودکان از یک سال تا پنج سال در جلدهای مختلف نوشته و چاپ شده است.
به بچهها گفتن، از بچهها شنیدن
هیچ چیز بیشتر از روشهای تربیتی آزموده شده نمیتواند به یک مادر کمک کند. تجربهها همیشه درستترین پاسخها را میدهند. کتاب به بچهها گفتن از بچهها شنیدن یک کتاب دو جلدی از دو مادر به نامهای ادل فابر و الین مزلیش است که قبل از بچهدار شدن به کارگاه مختلفی رفتهاند. این دو تجربیات خود را به همراه چکیدهای از این کارگاهها را به رشته تحریر دراودره و منتشر کردهاند. فرزند دختر داشته باشید یا فرزند پسر، فرقی ندارد.
شیوههای رفتاری اغلب، در هردو کودک یکی است. در جلد اول یاد خواهید گرفت که چگونه با کودکان خردسال خود حرف بزنید تا آنها گوش دهند و چطور با حوصله به حرفهای آنها گوش دهید تا به شما اعتماد کنند. در جلد دوم نویسندگان به شما می آموزند که در خانه و مدرسه چطور صحبت کرده و آموزش دهید تا کودک بدون خستگی آموزش ببیند.
کلیدهای پرورش هوش اخلاقی در کودکان و نوجوانها
باید بپذیرید که شما به عنوان والدین، الگوی رفتاری فرزندانتان هستید؛ حتی اگر از رفتارهای آنها ناراضی باشید. اگر این جمله را که «نمیدانم این بچه چرا این رفتار میکند؟» بارها در روز تکرار میکنید بدانید کار اشتباه خودتان است که در رفتارهای فرزندتان ظاهر شده است. دکتر میشل بربا نویسندهی کتاب معتقد است همهی کودکان با هفت فضیلت همدلی، وجدان، خویشتن داری، احترام، مهربانی، صبر و انصاف به دنیا میآیند.
این رفتارهای خانواده است که این فضیلتها را پرورش میدهد یا از بین میبرد. کتاب کلیدهای پرورش هوش اخلاقی در کودکان و نوجوانها به آموزش همین امر میپردازد که گاهی لازم است پرورش و تربیت را از خودتان شروع کنید تا بتوانید به بهترین شکل این فضایل را به نسل بعدی منتقل کنید.
چگونه انسانهایی موفق تربیت کنیم؟
استر ووجیسکی نویسندهی این کتاب تمامی تجربیات خود را جمعآوری کرده است تا به والدین بیاموزد برای داشتن فرزندی موفق در ابتدا باید درک کنند نگاه و نگرش کودکان از دنیا بسیار متفاوت از بزرگسالان است. او معتقد است که رازی در این نوع تربیت وجود دارد و آن راز این است که ارزشهایی چون اعتماد، احترام، استقلال و همکاری را در کنار هم بگذارید و به شیوهای عملی این موارد را به او یاد دهید. اینها باعث بروز انگیزه و پرورش توانمندی در کودکان میشود.
تربیت بدون فریاد
این کتاب یکی از معروفترین و پرفروشترین کتابهای حوزهی تربیت فرزند است. تربیت بدون فریاد تاکنون به ۱۱ زبان زندهی دنیا ترجمه شده است. خیلی از مواقع از دست فرزندتان عصبی میشوید، داد میزنید یا کنترل خود را از دست داده و واکنش غیرطبیعی نشان میدهید. همین امر باعث میشود در خانه و زندگی شما کم کم آرامش از بین برود.
هال ادوارد رانکل نویسندهی کتاب با استناد به تجربههای بیش از صدها خانواده به شما آموزش میدهد که باید رفتارها و واکنش خود را کنترل کنید و روی اضطراب و استرس و البته خشم خود مدیریت داشته باشید نه فرزندتان. همین کنترل و مدیریت بر روی خود به مرور زمان نشانههای آرامش را در زندگی شما نمایان میکند و رابطهی شما با فرزندانتان رفته رفته بهتر میشود. نویسنده معتقد است که بزرگترین دشمن کودکان تلویزیون، اینترنت، بازیهای کامپیوتری نیست بلکه واکنش عاطفی والدین است.
کلام آخر
برای تربیت کودک باید زمان کافی و حوصله داشته باشید. کودکان همان رفتارهایی را یاد میگیرند و بازتاب میدهند که شما به آنها آموزش دهید. مهارتهایی را کسب میکنند که در محیط اطراف ببینید. در نظر داشته باشید که مغز نوزاد پسر و دختر در هنگام تولد تفاوتهای چندانی ندارد؛ اما تاثیرات محیطی میتواند در شیوهی رشد این دو آنقدر موثر باشد که در پسرها شاهد رشد رفتارهای مردانه باشیم و در دخترها رشد رفتارهای زنانه. در صوتی این رشد میتواند کاملا برعکس باشد.
این مثال نشاندهندهی اهمیت رفتار شما در مقابل فرزند و تاثیر محیطی که در آن رشد میکند است؛ پس برای درست انجام دادن این وظیفهی خطیر توصیه میشود قبل از تولد فرزندتان به آموزش خود بپردازید. فرزند سالم با تربیت درست میتواند در تعریف هنجارهای اجتماعی بسیار موثر باشد.