وقتی کمی از خواندن رمان و داستان‌های بلند خسته شده‌اید، از طرفی اشتهای سیری ناپذیر شما در مطالعه اجازه نمی‌دهد چند روزی کتاب را زمین گذاشته و استراحت کنید، رمان‌های کوتاه، یک پنجره زیبای جدید را برای مدت کوتاهی رو به شما می‌گشایند. پنجره‌ای پر از ماجرا و مناظر زیبا که برای رسیدن به لحظه بسته شدن آن بی‌تابی می‌کنید، رمان کوتاه همان دوپینگ و تزریق انرژی در میان برنامه روتینِ روزانهِ مطالعهِ کتاب‌های بلند است، انگار با خواندن رمان کوتاه کمی نفسه گرفته و دوباره به بازی برگشته‌اید.
امروز درباره ۱۶رمان کوتاه پرطرفدار باهم صحبت خواهیم کرد، با ما همراه باشید.
خانه خیابان مانگو
ساندار سیسنروس نویسنده و شاعر آمریکایی خالق رمان کوتاه خانه خیابان مانگوست، رمانی که دیبا داودی ترجمه خوبی از آن ارائه کرده، نسخه صوتی این رمان که با صدای شرگان انورزاده در نشر واوخوان به انتشار رسیده با استقبال خیلی خوبی از سوی مخاطبان مواجه شده است. رمان کوتاه خانه خیابان مانگو، قصه‌های سلسله‌واری از زندگی ساکنین این خیابان را در دل خود جای داده است، آدم‌هایی پر رمزوراز که هریک زندگی مخصوص به خود با ماجراهایی خواندنی دارند.
آدم‌خواران، اثر ماندگار ژان تولی
آلن، پسری از یک خانواده متمول که نجیب‌زاده است و خصایص خوب و پسندیده بسیاری دارد و از سوی دیگر خانواده و پدرش در منطقه به دلیل خدمات‌شان به روستائیان محبوبیت بسیاری دارند، تصمیم می‌گیرد برای گشت‌وگذار و البته خرید یک گوساله برای یک خانواده نیازمند عازم روستایی در نزدیکی محل زندگی خود شود که از قضا مردم این روستا هم به دلیل جنگ تا خرخره در فقر و بدبختی فرورفته‌اند.
روستایی که جمعیت کم آن همگی بی‌سواد و ناآگاه و بسیار دهن‌بین هستند و عمدتا به کارکشاورزی و اندکی دامداری مشغول‌اند و زندگی نکبت‌باری را به یمن جنگ و فقر و قحطی گذران می‌کنند. شاید بی‌سوادی و ناآگاهی مردم روستا محور اصلی این داستان باشد که در کنار فقر و فشار ناشی از جنگ باعث شد طی چندین ساعت نسخه زندگی این جوان رشید در هم پیچیده شود.
اردوی زمستانی
از نام کتاب درست حدس زده‌اید، بله! قصه این رمان کوتاه جذاب در یک اردوی زمستانی رخ داده است که روایت پسری منزوی و گوشه‌گیر با نام نیکلاست که هرچه آن در و این در می‌زند نمی‌تواند از پیله سفت و محکم خود بیرون آمده و با جمع قاطی شود. پدرش او را تا حد بسیاری لوس و بچه ننه بار آورده است، وقتی همه بچه‌ها می‌خواستند با اتوبوس راهی اردو شوند پدرش اجازه نداد و با خودروی شخصی‌شان نیکلا را به محل اردوگاه رساند، قصه تنهایی این پسربچه روایت جالب و البته کوتاهی است که از خواندن آن لذت خواهید برد.
مرد خسته
مراکش، کشور افسانه و تاریخ، مردی به نام مراد در یکی از وزارتخانه‌های مهم مراکش مشغول به کار است، کشوری که تا خرخره در فساد و دزدی‌های سازمان یافته فرو رفته است، بوروکراسی اداری، فساد، ارتشا و وضعیت وخیم اقتصادی مردم، این کشور را تا سرحد فروپاشی سوق داده است. مراد در این منجلاب تباهی تصمیم گرفته ساده و سالم زندگی کند، رشوه نگیرد، دزدی نکند و شریف زندگی کند تا دم مرگ، مهندس مراد قصه ما روایتی دلنشین دارد که طاهربن جلون نویسنده فرانسوی مراکشی الاصل خلقش کرده و سمیه نوروزی این رمان کوتاه را به فارسی برگردان کرده است.
بارکش دیوانه‌ها
کارلوس لیسکانو نویسنده بارکش دیوانه‌ها یکی از مخالفان رژیم وقت اروگوئه بود، او خیلی زود توسط مقامات امنیتی اروگوئه بازداشت و محکوم شد، رمان کوتاه بارکش دیوانه‌ها روایت‌های به هم پیوسته از دوران بازجویی شکنجه و زندان کارلوس لیسکانو است، لیسکانو بالاخره از زندان رهایی یافت تا به یکی از بهترین نویسنده‌های تاریخ ادبیات اروگوئه تبدیل شود او با قلم جذاب خود مخاطب را دقیقا در آن فضای رنج آور و ملتهب زندان قرار می‌دهد . این رمان خواندنی را قاسم صنعوی ترجمه کرده است.
مرگ در ونیز
رمان کوتاه مرگ در ونیز به قلم توماس مان و ترجمه حسن نکوروح داستان نویسنده‌ای است که دیگر توانایی و یارای نوشتن ندارد، او با همه تلاش‌هایی که دارد از یک زمان به بعد دیگر نتوانسته حتی یک خط بنویسد، کوشش‌های او ثمری ندارد و عزم سفر به ونیز می‌کند، در آن شهر نویسنده عاشق پسر نوجوانی می‌شود. عشقی که نه کلامی و نه تماسی در آن جاری است………
آخرین روز یک محکوم
درخصوص یکی از مشهورترین رمان‌های کوتاه تاریخ ادبیات داستانی جهان صحبت می‌کنیم، آخرین روز یک محکوم اثر ویکتور هوگو که در بالغ بر ۴۰ کشور جهان ترجمه و منتشر شده است، ویکتور هوگو در محکوم به اعدام عقاید و نظرات مردی که قرار است اعدام شود را بیان می‌کند و در بطن رمان کوتاه خود، اعدام و گرفتن جان آدمی را به بهترین شکل ممکن تقبیح کرده است. این اثر یکی از شناخته شده‌ترین رمان‌های کوتاه جهان است که در دانشکده‌های ادبی فرانسه و انگلستان برای دانشجویان رشته نویسندگی و نمایش یکی از کتاب‌های مرجع به شمار می‌رود.
ما همیشه قلعه نشینان
زمانی که شرلی جکسون نویسنده مشهور این کتاب، آخرین سطرهای آن را می‌نوشت، هرگز تصور نمی‌کرد دقیقا مدت خیلی کوتاهی پس از چاپ آن از این دنیا خواهد رفت، آخرین اثر شرلی جکسون که توسط علیرضا مهدی‌پور ترجمه و نشر چشمه آن را منتشر نموده قصه دو خواهر است که یکی مظهر خصوصیات سپید و مقبول انسانی و دیگری مظهر سیاهی و پلیدی انسان.
اختلاسچی
رمان جذاب اختلاسچی که در ژانر پلیسی معمایی خلق شده، قصه یک کارمند بانک است که سال‌های زیادی از دوران خدمت خود را مشغول دزدی و اختلاس بوده و هرچه پول جابه‌جا کرده و کسی متوجه نشده به مزاقش خوش آمده و با تصور این‌که کسی خبردار نخواهد شد، به کارهای پلید خود ادامه داده تا این‌که در آستانه دستگیری و رسوایی قرار گرفته است. جیمز ام کین آنقدر رمان اختلاسچی را جذاب و خواندنی نوشته که فیلمی سینمایی هم با اقتباس از این رمان کوتاه ساخته شد. ناگفته نماند ترجمه روان و خوش‌خوان بهرنگ رجبی بسیار بر جذابیت اختلاسچی افزوده است.
بیگانه، رمانی برای تمام تاریخ بشریت
بیگانه اثر آلبر کامو یکی از معروف‌ترین رمان‌های تاریخ ادبیات داستانی دنیا و در عین حال از بهترین آثار آلبر کامو به حساب می‌آید، رمان بیگانه یکی از فلسفی‌ترین رمان‌هاست که در آن آلبر کامو نگاهی فلسفی به مقوله زندگی و دنیا را در قالب داستانی پرکشش به شکلی جذاب روایت کرده است
مامان امروز مرد، این آغاز جذاب رمانی است که برای همیشه ماندگار شد، آلبر کامو نویسنده فرانسوی‌زبانِ الجزایری تبار، بیگانه را در سال ۱۹۴۲ خلق کرد، پر بی‌راه نیست اگر بگوییم عمده دلیل معروفیت آلبرکامو به‌خاطر خلق بیگانه است، کتابی که در ردیف‌های بالای ۱۰۰ رمان برتر انتخاب روزنامه لوموند قرار دارد. آلبر کامو بخاطر رمان بیگانه در سال ۱۹۵۷ موفق به دریافت جایزه نوبل ادبیات شد. بیگانه به بسیاری از زبان‌های زنده دنیا ترجمه شده و تاکنون دو فیلم سینمایی از روی آن ساخته شده است.
مورسو شخصیت اصلی داستان بیگانه همان ابتدا با خبر درگذشت مادرش به مخاطب معرفی می‌شود، شخصیتی که در ادامه برخوردی بسیار سرد نسبت به رخداد مرگ مادرش دارد، در مراسم کفن و دفن احساسات غم‌بار زیادی از خود نشان نداده و به سادگی و با خط پررنگی از آرامش و بی‌تفاوتی از کنار این اتفاق که در زندگی تمام انسان‌ها غم زیادی به‌همراه دارد رد می‌شود.
جاده شهر
در زمان‌های دور برای روستائیان راه‌یابی به شهر و زندگی در آن فضای پر زرق و برق یک رویا بوده است، ناتالیا گیزنبورگ رمان کوتاه جاده شهر را با الهام از تلاش‌های روستائیان برای مهاجرت به شهر و تقابل سنت و مدرنیته خلق کرده است. نویسنده عشق به شهر و تجدد را در وجود دختری ساده و روستازاده به شکل عجیبی قرار داده که برای زیستن در شهر از هیچ تلاشی دریغ نمی‌کند اما همین که پا به فضای پرهیاهوی شهر می‌گذارد با حجم انبوهی از تضادها و تناقض‌ها روبرو می‌گردد. فرناز حائری کار ترجمه جاده شهر را عهده‌دار بوده است.
روزهای دشوار زندگی من
جیمز تربر یکی از بهترین نویسندگان طنز ادبیات آمریکا به حساب می‌آید، نویسنده با قلمی طنز روایت جذاب زندگی خود و خانواده را در روزهای دشوار زندگی من خلق کرده است. سفر او در این کتاب از بدو تولد تا روزهای پایانی نوشتن این اثر ادامه داشته که بدل به یکی از پرفروش‌ترین آثار زندگی‌نامه‌ای در آمریکا شده است، این کتاب توسط سمیرامیس بابایی ترجمه و در نشر چشمه به انتشار رسیده است.
راننده شب
رمان کوتاهی که روبم فونسکا نوشته درباره مردی زحمت‌کش، بسیار سختکوش و پولدار است که طبق عادت دیرینه خود هرشب به پرسه در خیابان‌های شهر پرداخته و از تماشای عبور و مرور مردم و ماشین‌ها لذت می‌برد. سال‌های سال است این عادت به نبض اول زندگی‌اش تبدیل شده است تا این‌که یک شب راننده‌ای به پستش خورده و خط اصلی داستان شکل می‌گیرد.
قلب ضعیف و بوبوک
یکی از بهترین آثار داستایفسکی همین قلب ضعیف و بوبوک است، ترجمه این اثر کار یلدا بیدختی نژاد است و نشر چشمه منتشرش نموده است. کتاب، قصه دو جوان هم‌خانه است که سال‌هاست رفاقت خوب و یکرنگی با هم داشته‌اند. قصه روایت‌های پراکنده اما یک‌سویی در باب این زندگی مشترک است، قصه غم‌ها و شادی‌ها تلاش‌ها و شکست‌ها……
گزارش یک مرگ
گابریل گارسیا مارکز را دیگر همه می‌شناسند، او گزارش یک مرگ را در سال ۱۹۸۱ به شکلی ژورنالیستی نوشته و طی آن به گزارش قتل جوانی ثروتمند از اهالی دهکده‌ای در ماکوندا پرداخته است. مارکز در خلال این گزارش نقب‌های جذابی به زندگی مقتول، اهالی روستا و معشوقه او زده است و به خوبی فضاها و شخصیت‌ها را برای مخاطب واکاوی کرده است، ترجمه ماندگار گزارش یک مرگ هم توسط لیلی گلستان چهره شناخته شده ادبیات ایران انجام شده است.
پیرمرد و دریا
نویسنده سرشناس آمریکایی ارنست همینگوی رمان کوتاه پیرمرد و دریا را در سال ۱۹۵۱ در کشور کوبا نوشت. پیرمرد و دریا قصه تلاش‌های پیرمرد ماهیگیر کوبایی برای صید یک ماهی بسیار بزرگ است که جدال آن‌ها از یک صید ساده به نبردی برای مرگ و زندگی بدل می‌شود. نوشتن این کتاب یکی از دلایل عمده اهدای جایزه ادبی نوبل سال ۱۹۵۴ به ارنست همینگوی بوده‌است. این کتاب ابتدا در یک مجله منتشر شد که تنها پس از دو روز از اولین انتشارش ۵ میلیون نسخه از این مجله فروش رفت.
جذابیت این اثر با هنر بی‌بدیل نویسنده آن‌جا نمایان می‌شود که پیرمرد فرتوت قصه ما علیرغم چیرگی بر ماهی بزرگ و صید آن، دیگر تاب و توان انتقال این شاه‌ماهی به ساحل را نداشته و چیزی جز اسکلت به ساحل نمی‌آورد. ارنست همینگوی در پیرمرد و دریا شکوه و جلال دریا را با فراز و فرودهای زندگی یک ماهیگیر پیر به بهترین شکل درآمیخته است.
مطالعه رمان کوتاه به اندازه داستان‌های بلند جذابیت دارند، چه بسا بیشتر، چراکه نویسنده ظرافت و دقت بیشتری با توجه به محدودیت زمانی به خرج داده تا تمامی زوایای یک اثر خوب و شایسته را پوشش دهد، رمان‌های کوتاه، یک روزِ معمولی از زندگی ما را به خاطره‌ای ماندگار تبدیل می‌کنند، این آثار چون طی یک روز مطالعه می‌شوند خاطره خواندن آن‌ها باعث می‌شود آن روزی که با رمان کوتاه جذابی سپری کردیم هرگز از یاد نبریم.
