کتاب صوتی بالاخره یه روزی قشنگ حرف میزنم، با صدای هوتن شکیبا منتشر شد. این کتاب نوشته دیوید سداریس و با ترجمه پیمان خاکسار است که به تازگی نسخه صوتی آن با صدای هوتن شکیبا توسط رادیو گوشه منتشر شده است.
درباره دیوید سداریس، طنزنویس محبوب آمریکایی
دیوید سداریس، متولد ۲۶ دسامبر ۱۹۵۶، نویسنده، طنزپرداز و کمدین آمریکایی است که در شهر رالی در کارولینای شمالی متولد شد. مادرش یک آمریکایی کاتولیک بود و پدرش مردی ارتدوکس با اصالتی یونانی. دیوید پنج خواهر و برادر داشت که یکی از خواهرانش یعنی ایمی سداریس به بازیگر و کمدینی مشهور تبدیل شد. او پس از گذران دوران ابتدایی تحصیل خود، مدتی را در دانشگاه کارولینای غربی درس خواند اما بعد به دانشگاه کنت رفت. سداریس در سال ۱۹۸۳ وارد دانشگاه شیکاگو شد و سرانجام در سال ۱۹۸۷ از دانشکده هنر شیکاگو فارغ التحصیل شد. سداریس در دسامبر سال ۲۰۰۸ از دانشگاه بیرمنگام دکترای افتخاری نیز دریافت کرد. تاکنون به قلم سداریس بیش از چهل مقاله در مجلهی نیویورکر به چاپ رسیده است. سداریس تا قبل از شکلگیری ریتم اصلی زندگیاش که همان نویسندگی و طنزپردازی است، شغلهای عجیب غریب و پراکنده زیادی را تجربه کرده که همین تجارب، بعدها دستمایه بسیاری از نوشتههای طنز او قرار گرفت.
او برای آغاز، وارد عرصه تولید محتوای طنزآمیز برای رادیو و سایر رسانهها شد. دیوید سداریس در حال حاضر به همراه خانوادهاش در منطقهی هرشام در ساسکس غربی زندگی میکند. جرقه اولیه شهرت او بعد از حضورش در برنامهای رادیویی محلی و سپس در رادیوی ملی آمریکا در سال ۱۹۹۲ زده شد که یکی از زندگینامههای او را با نام خاطرات سانتلند پخش کرد. به زعم بسیاری از منتقدین و تحلیلگران دنیای رسانههای طنز در آمریکا،سداریس در حال حاضر پرمخاطبترین طنزنویس پانزده سال اخیر امریکا بهشمار میآید. تمام کتابهایش با تیراژهای نجومی پرفروشاند، تاکنون در آمریکا، هشت میلیون نسخه از آثارش به فروش رسیده است.
نگاهی به آثار و نگرش دیوید سداریس در طنزنویسی
برای آغاز آشنایی بیشتر با ایدئولوژی دیوید سداریس در مقوله طنز هیچ چیز بهتر از یک معرفی از پیمان خاکسار مترجم بالاخره یه روز قشنگ حرف میزنم نمیتواند مثمرثمر باشد که میگوید:
«سداریس میخنداند. به مفهوم واقعی کلمه. از او نباید انتظاری را داشته باشید که از کافکا و فاکنر و بورخس دارید. اتفاقاً در بیشتر طنزهایش، بهخصوص در بالاخره یه روز قشنگ حرف میزنم ، فضاهای روشنفکری و روشنفکران را دست میاندازد و باعث خنده میشود.»
سداریس در طنزنویسی هیچ رحم و مروتی سرش نمیشود و همه را، از خانواده گرفته تا حکومت و انواع و اقسام سلبریتیهای ریز و درشت آمریکا را از دم تیغ قلم خود میگذراند. هیچ مماشاتی در خط فکری او در مقوله طنز دیده نمیشود و هر موضوع و اتفاقی که بتواند به شکل طنز پیام خود را از دل آن به جامعه و مخاطبین منتقل کند را دست آویز قرار میدهد. بیان طنز سداریس فقط اشخاص را هدف نمیگیرد بلکه از نحوه اداره کشور پهناوری مانند آمریکا گرفته تا نظام سرمایه داری، حزب کمونیست و حتی جامعه شهر نشینی در ایالتهای مختلف آمریکا را نیز در بر میگیرد.
از نظر دیوید سداریس زندگی یک زاویه دیگر هم دارد که اغلب از دید مردم پنهان مانده است، سداریس میگوید اگر بتوانیم آن زاویه خاص را بیابیم، نگاه ما به بسیاری از مقولههای زندگی و رخدادهای آن تغییر اساسی خواهد داشت. سداریس آن زاویه را بهخوبی یافته و تمامی دنیای پیرامون خود را از افراد گرفته تا تمامی اتفاقاتی که در جهان رخ میدهد را از آن زاویه نگاه کرده و در خصوص آن طنز مینویسد.
توجه زیاد به رفتار و ظاهر آدمهای اطرافش باعث شده که دیوید سداریس، جزئیات کاملی از اشخاص را در طنزهایش ارائه کند، جزئیاتی که خودِ فردِ سوژه شده به اندازه سداریس به آنها مسط نیست. قلم او قابل توصیف نیست، کافی است شما یکی از داستانهای کوتاه او را بخوانید تا با حس و انگیزه دوچندان پیگیر دیگر آثار او شوید.
بهترین ترجمه کتابهای دیوید سداریس
شاید بتوان پیمان خاکسار را یکی از بهترین مترجمهای سالهای اخیر ایران دانست که کتابهای پرفروش دنیا با ترجمههای او در اختیار مخاطبین قرار گرفته است. پیمان خاکسار متولد سال ۱۳۵۴ و دارای تحصیلات آکادمیک در رشته سینماست.یکی از رموز موفقیت و معروفیت خاکسار در ترجمه این است که وی قبل از هرچیز یک کتابخوان حرفهای است و تمامی آثار معروف و کلاسیک دنیا را خوانده و مطالعه یکی از اصلیترین برنامههای روزانه وی را تشکیل میدهد. از سوی دیگر او بسیار حساب شده آثاری که قصد ترجمه آنها را دارد انتخاب میکند، او کمتر به سراغ آثار نویسندههای معروف رفته و همین ریسک پذیری او باعث شده اکثر ترجمههایش با تیراژ بالای فروش روبرو شده و حالا دیگر شرایطی در ایران پیش آمده که ترجمهِ پیمان خاکسار دلیل فروش بالای بسیاری از کتابهاست زیرا مخاطب کاملا پذیرفته پیمان خاکسار کتاب بد ترجمه نمیکند.پیمان خاکسار تا قبل از سال ۱۳۸۵ خیلی جدی به ترجمه فکر نکرده بود اما به اصرار دوستانش او برای اولین بار ترجمه اشعار بوکوفسکی را به نشر چشمه ارائه داد که توانایی او در ترجمه خیلی زود برای نشر چشمه محرز شد و خیلی سریع اولین کتاب ترجمه شده توسط وی به بازار عرضه شد. او برای اولین ترجمه رمان بلند خود نیز به سراغ عامه پسند اثر دیگر بوکوفسکی رفت و این کتاب هم توسط نشر چشمه خیلی زود منتشر گردید. توانمندی پیمان خاکسار در ترجمهی رمان تحسین برانگیز اتحادیه ابلهان به بالاترین سطح ممکن در میان منتقدین و مخاطبین رسید. به شکلی که وی در نظرسنجی منتقدان و نویسندگان در سال ۱۳۹۱ رتبهی اول ترجمه را از آن خود کرد.
در مورد بهترین ترجمه آثار سداریس هم به مرجعی به جز پیمان خاکسار نمیرسیم چراکه پایبندی خاکسار به اصل متن و تبحر وی در انتخاب لغات باعث شده طنز دلنشین سداریس هرگز وزن خود را در ترجمه خاکسار از دست ندهد. یکی از ویژگیهای برجسته در ترجمهی پیمان خاکسار، پایبندی کامل او به نوشتهها، بدون دخلوتصرف و اعمال نظر شخصی است. او از تمام جنبههای قدرتمند زبان فارسی برای خلق یک ترجمه روان بهره میبرد.
پیمان خاکسار در مقدمهی این کتاب دربارهی انتخاب نویسندههایی همچون سداریس مینویسد: «ممکن است با دیدن عناوین بعضی از کتابهایی که ترجمه کردهام با خودتان بگویید این نویسندهها دیگر کیستاند؟ شاید پیش خودتان فکر کنید که خاکسار دوست دارد نویسندههای بیاهمیت و ناشناخته را از تاریکترین کنجهای ادبیات جهان پیدا کند و آثارشان را ترجمه کند. اینطور نیست. این نویسندهها مهماند؛ شاید مهمتر و مشهورتر از کسانی که آثارشان در ایران ترجمه و خوانده میشود. در دورانی که فقط مخاطب ادبیات بودم و ترجمه نمیکردم همیشه برایم سؤال بود که چرا هیچ مترجمی سراغ این آثار نمیرود؟ شاید همین باعث شد که به ترجمه روی بیاورم و نویسندههایی را که دوست داشتم ولی آثارشان به فارسی ترجمه نشده بود به شما معرفی کنم تا در لذت خواندنشان باهم شریک شویم. دیوید سداریس هم از همین دسته نویسندگان است.»
خاکسار تاکنون آثار زیادی را ترجمه کرده است که اکثر آنها با استقبال بینظیری مواجه شدهاند. از جمله آثار او میتوان به «مادر بزرگت را از اینجا ببر»، «شاگرد قصاب»، «بالاخره یه روزی قشنگ حرف میزنم»«ریگ روان» و «جزء از کل » اشاره کرد. رمان ۶۵۰ صفحهای جزء از کل با ترجمهی پیمان خاکسار تاکنون ۵۶ بار تجدید چاپ شده است و یکی از بزرگترین موفقیتهای او به شمار میرود.
چرا کتابهای صوتی هوتن شکیبا از محبوبترین کتابهای صوتی است؟
امروز با توسعه رسانههای شنیداری در کشور، میزان استقبال از کتابهای صوتی بهطرز قابل توجهی افزایش یافته است. یکی از رسانههای قدرتمندی که در این زمینه بهصورت تخصصی و با برنامه ریزی مدون فعالیت دارد رادیو گوشه است. رادیو گوشه با بررسی وضعیت موجود در بازار نشر نسبت به انتخاب آثار پرمخاطب برای ساخت نسخه صوتی آن اقدام کرده و در این مسیر از بهترین گویندگان و راویان کشور که اکثر آنها هم از هنرپیشههای برجسته کشور هستند استفاده میکند و همین امر باعث استقبال گسترده مخاطبین از نسخههای صوتی تهیه شده توسط رادیو گوشه است.
بدون شک یکی از بهترین راویان کتابهای صوتی در کشور، هوتن شکیبا بازیگر برجسته کشورمان است . تاکنون آثار صوتی متعددی با صدای دلنشین وی و اغلب توسط رادیو گوشه منتشر گردیده است. هوتن شکیبا که در اصل یک صداپیشه هم بهشمار میرود تولد ۲۴ خرداد ۱۳۶۳ در تهران است. وی با نقش آفرینی در سریال تلویزیونی لیسانسهها به شهرت رسید. از جمله افتخارات هوتن شکیبا میتوان به کسب جایزه سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد در سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر اشاره کرد.
هوتن شکیبا کارشناس کارگردانی تئاتر از دانشگاه سوره و کارشناس ارشد بازیگری از دانشگاه هنر است و سابقه بازی در فیلمهایی همچون شبی که ماه کامل شد، طبقه حساس، حق سکوت و… را در کارنامه هنری خود دارد. وی همچنین صداپیشگی دو عروسک دیبی و خونه بغلی را در مجموعههای کلاه قرمزی برعهده داشته، وی در گروه دوبلاژ نماهنگ یکی از صداپیشگان اصلی بهشمار میرود.
آنچه کتابهای صوتی هوتن شکیبا را پرطرفدار کرده لحن دلنشین و تن صدای بسیار جذاب اوست، از سوی دیگر هوتن شکیبا تبحر بسیاری در فراز و فرودهای بموقع در میان دیالوگها و نقل قولهای آثار دارد. با شنیدن کتابهایی که هوتن شکیبا میخواند خود را در میان فضای اصلی اثر بیشتر از همیشه احساس میکنیم.
خلاصه کتاب بالاخره یه روزی قشنگ حرف میزنم
این کتاب مجموعهای از یادداشتها و مطالب طنز دیوید سداریس است که با موضوعات مختلف در بخشها و برهههای زمانی متفاوت از زندگی خود نوشته و در سال ۲۰۰۰ تصمیم به چاپ آنها در قالب کتاب میگیرد. بالاخره یه روزی قشنگ حرف میزنم، شامل ۲۶ یادداشت طنز است که یکی از پرفروشترین کتابهای سال ۲۰۰۰ آمریکا شد. سداریس به خاطر این کتاب جایزهی «ثربر» برای طنز امریکایی را برد و مجلهی «تایمز» او را طنزنویس سال نامید. این کتاب تاکنون به بیشتر زبانهای جهان ترجمه شده و در اغلب کشورها در رتبههای بالای پرفروشترینها قرار دارد.
این کتاب فقط یک مجموعه زندگینامهای و یا مقالات طنز نیست بلکه در مطالبی که دیوید سداریس به آن اشاره میکند، یک خط فکری و ایدئولوژی بسیار انتقادی و طعنه آمیز نهفته است. هر جایی که با قصهای مستقیم و عادی روبهرو هستید، مطمئن باشید که سداریس، به شیوهای جذاب آن را تغییر داده و طنزی دلنشین از دل آن خلق میکند. هیچ موضوعی، حتی اعضای خانواده، از نگاه خلاق سداریس دور نمی ماند و این نویسنده با بیان طنزآمیز خاطرات متعدد خود دربارهی کلاسهای زبان، اخلاق عجیب برادرش، ماشینهای تحریر، کامپیوترها، فیلم ها، منوهای رستورانهای مختلف و بسیاری از چیزهای دیگر در مناطق مخلتف از جمله کارولینای شمالی، شیکاگو، نیویورک و فرانسه، کتابی فوق العاده جذاب و به یادماندنی خلق کرده است.
با مطالعه این کتاب نهیبهای درونی بسیاری را دریافت میداریم. آنچه این اثر را اینقدر محبوب کرده است فقط شمایل طنز آن نیست، بلکه پیام بلند و رسای سداریس به مخاطب است که در میان روزهای تلخ زندگی دقایقی بسیاری را از دست دادهایم که میتوانستیم در آنها شادترین خاطرات خود را ثبت کنیم. سداریس به ما نشان میدهد که چقدر لحظات طبیعی و شاد در زندگیمان جریان داشته است و ما از کاه کوهی ساختیم و لحظه را به سختترین شکل ممکن سپری کردهایم.