برنامه‌ریزی تحصیلی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های والدین و به خصوص مادران در شروع سال تحصیلی است. والدین بعنوان اولین و مهم‌ترین معلم فرزندان، تلاش می‌کنند شرایط را به گونه‌ای فراهم سازند که فرزندشان بهترین عملکرد تحصیلی را داشته باشد. بنابر مطالعات صورت گرفته، برنامه‌ریزی مهم‌ترین حلقه مفقوده در سیکل همکاری والدین و فرزندان برای یک عملکرد بهینه تحصیلی به حساب می‌آید. موضوع مهم‌تر اینکه وقتی والدین در امور درسی فرزندانشان مشارکت می‌کنند، فرزندان اعتماد به نفس بالاتری را در خود احساس خواهند کرد. همسوسازی فضای خانه و برنامه‌ریزی مربوط به آن با برنامه تحصیلی فرزندان می‌تواند یک گام بسیار بلند برای موفقیت‌های بیشتر دانش آموزان باشد.
بازگشایی مدارس؛ تغییر فضای خانه‌ها
برای تمامی والدینی که آینده تحصیلی فرزندشان اصلی‌ترین اولویت زندگی آنهاست، شروع فصل پاییز و بازگشایی مدارس یعنی تغییر اساسی در زمان بندی‌های منزل و همسویی بیشتر با شکل زندگی جدید فرزند دانش آموزشان. با آغاز ماه مهر و شروع ماراتن نفس‌گیر تحصیلی بچه‌ها رنگ و بوی فعالیت‌های درون خانه نیز تغییر می‌یابد، برای یک مثال خوب می‌توانیم از تغییر ساعت تماشای تلویزیون توسط والدین نام ببریم و یا تغییر در زمان سرو ناهار و یا حتی شام برای آسایش و استراحت بیشتر فرزندان. در این بین، مطالعه کتاب‌های برنامه‌ریزی تحصیلی می‌تواند راه‌گشای بسیار مناسبی برای والدین باشد. در ادامه با کتاب‌هایی آشنا می‌شویم که می‌تواند به برنامه‌ریزی تحصیلی بهتر برای فرزندانمان کمک کند.
کتاب مدل‌های برنامه درسی در قرن ۲۱
کتاب «مدل‌های برنامه درسی در قرن ۲۱» نوشته دیرک آیفنتالر است که توسط انتشارات دانشگاه تهران به بازار عرضه شده، در این کتاب به اهمیت تدوین یک برنامه دقیق برای تحصیل فرزندان و امور مربوط به آن پرداخته شده است. نویسنده در آغاز این کتاب، در گام اول، به ضرورت تعیین اهداف کوچک و بزرگ توسط دانش آموزان و دانشجویان پرداخته و آن را لازمه یک برنامه‌ریزی تحصیلی اصولی می داند. از سوی دیگر نویسنده به این نکته بسیار مهم اشاره دارد که هدف‌گذاری تحصیلی دانش آموز باید با نظر مستقیم والدین صورت گیرد، به بیان بهتر هرگونه هدف‌گذاری کوتاه و یا بلند مدت درسی برای دانش آموز را، والدین نیز تائید نمایند.
در این کتاب، دیرک آیفنتالر با اشاره به اینکه برنامه‌ریزی صحیح یعنی حداکثر استفاده از وقت و امکانات موجود، بیان دارد که عدم برنامه‌ریزی صحیح باعث اتلاف وقت شده و باز‌دهی مطالعه را بسیار کاهش می‌دهد، برای اینکه یک برنامه عملی و قابل اجرا باشد دانش آموز باید براساس توانایی‌ها، نیازها، امکانات شخصی و محیطی برای خود برنامه‌ای مناسب و واقع‌بینانه‌ای را در طول سال طرح ریزی نماید . در این اثر نقش خانواده و والدین به عنوان نزدیک‌ترین افراد به دانش آموز بسیار حیاتی و تعیین کننده تعریف شده است.
در این کتاب برای ارائه یک مسیر روشن در تحصیل و یادگیری به این موضوع پرداخته شده که استفاده از یک برنامه‌ریزی استاندارد و منطبق بر اصول صحیح علمی به فرد کمک خواهد کرد تا انرژی و توان ذهنی خود را بیهوده به هدر ندهد. در آموزه‌های این کتاب، انواع برنامه‌ریزی‌های استاندارد و مفید مورد اشاره قرار گرفته که موجب خواهد شد، فرد بیشترین استفاده را از توان ذهنی و زمانی و محیطی خود داشته و از اتلاف آنها جلوگیری کند.
احساس تعلق به مدرسه
یکی دیگر از آثاری که به خوبی می‌تواند بیانگر وضعیت تحصیلی دانش آموزان و نحوه تعامل و ارتباط او با معلمین و مدرسین باشد کتاب «احساس تعلق به مدرسه» نوشته فاطمه فخری است که در انتشارات دانش‌پژوهان شریف‌یار منتشر شده است. در این کتاب شیوه‌های نوین ارزش‌یابی عملکرد محصلین و معلمین ارائه شده است که با استفاده از آنها تصویر بسیار روشنی از میزان کارکرد بهینه دانش آموز و معلم به دست می آید، از سوی دیگر در این کتاب روش‌هایی برای بررسی عملکرد والدین در همسویی با اهداف تحصیلی فرزندان ارائه شده که والدین با استفاده از آنها می‌توانند به این دیدگاه دست یابند که تا چه حد در مسیر پویای تحصیلی فرزندان خود حرکت کرده‌اند.
نویسنده این اثر بر روی این موضوع بسیار تاکید داشته که شناخت احساسات و عواطف دانش آموزان از سوی معلمین و والدین می‌تواند نقش بزرگی در ایجاد یک بستر درست روان‌شناختی از دانش آموزان داشته باشد. فاطمه فخری به این موضوع به درستی اشاره کرده که اگر احساسات و عواطف در تمامی سطوح زندگی انسان نقش پر رنگی دارد، در وضعیت تحصیلی دانش آموزان هم نقش بسزایی داشته و والدین و مدرسین باید توجه به آن را در اولویت اول ارتباط خود با دانش آموزان قراردهند.
با استفاده از روش‌های بیان شده در این کتاب، والدین می‌توانند فضای خانه و کاشانه خود و همچنین شکل زندگی خود را با اهداف تحصیلی و برنامه‌ریزی‌های درسی فرزند خود بهتر و بیشتر همراه نمایند. جالب اینجاست که اگر خانواده‌ای هنوز بنا به هر دلیلی به شناخت و درک درستی از روحیات و رفتار فرزند خود نرسیده است، آموزه‌های این کتاب به آغاز مسیر دست‌یابی به یک درک و شناخت درست کمک می‌کند.
کتاب موفقیت تحصیلی برای دانش آموزان و دانشجویان
شکوفه موسوی نویسنده این کتاب که توسط نشر قطره منتشر شده است تلاش دارد ابتدا به اهمیت و نقش حیاتی تحصیل و کسب علم و دانش در کیفیت زندگی فرزندان بپردازد. در این کتاب موضوع علم و دانش در سطح زندگی فرزندان برای دانش آموزان و والدین شرح داده می‌شود. نویسنده با ارائه ادله درست و متقن در تلاش است این باور را در ذهنیت خانواده نهادینه کند که سطح اقتصادی خانواده‌ها هیچ ارتباطی با علم اندوزی دانش آموزان ندارد و فرزندان در هر شرایط حتی برای بهبود سطح کیفی خودباوری و خودآگاهی بایستی علم و تحصیل را اولویت اصلی زندگی خود قرار دهند.
در این کتاب راهکارهایی ارائه شده تا با استفاده از آن خانواده‌ها بیشتر و بهتر بتوانند در موفقیت تحصیلی فرزندان خود نقش‌آفرینی کنند و با درک متقابل از شرایط روحی و رفتاری فرزندان به ادامه مسیر در کسب موفقیت تحصیلی آنها یاری رسان باشند.
در این اثر به مهارت‌های زندگی همسو با کسب علم و دانش پرداخته می‌شود و به‌خوبی این موضوع روشن می‌شود که هر مهارتی در زندگی در کنار علم و دانش و کسب موفقیت تحصیلی بسیار کامل‌تر و کارآمدتر خواهد بود. در این کتاب برای هر مسئله‌ای راهکارهای متعددی ارائه شده تا دانش آموزان و والدین و حتی معلمین با بکارگیری آنها بتوانند به هدف اصلی تلاش خود که همان موفقیت دانش آموزان است دست پیدا کنند.
برنامه‌ریزی تحصیلی، دوره ابتدایی
شروع تحصیل برای فرزندان، همیشه خانواده و والدین را دست‌خوش اضطراب و دلهره‌ای شیرین می‌کند، استرس والدین مبنی بر اینکه آیا می‌توانند همراه خوبی با فرزند خود در آغاز مسیر پر پیچ و خم تحصیل باشند؟ و اینکه آیا سطح تحصیلات و آگاهی والدین می‌تواند در بهبود عملکرد و ایجاد اشتیاق به تحصیل در فرزندشان موثر باشد؟
کتاب «برنامه ریزی دوره ابتدایی» نوشته مرضیه دهقانی که در انتشارات دانشگاه تهران تهیه شده به صورت خیلی کامل به موضوع حساسیت روزهای اول و سال‌های ابتدایی پرداخته و راهکارهای موثری را برای والدین و معلمین دوره ابتدایی ارائه داشته است. در این کتاب به شکل گیری شخصیت تحصیلی دانش آموزان بسیار اهمیت داده شده و این موضوع به‌خوبی برای والدین و معلمین دوره ابتدایی تشریح شده که آنها در شکل گیری شخصیت درسی دانش آموزان نقش اساسی دارند. نحوه برخورد با فرزندان تحصیل‌گریز یکی دیگر از موضوعات بسیار مهم ارائه شده در این کتاب است که با به‌کارگیری آموزه‌های ارائه شده در این‌باره می‌توان خیلی زود و به راحتی یک کودک تحصیل‌گریز را به دانش آموزی مشتاق به درس تبدیل نمود.
