اغلب شنیده‌ایم که به گروه سنی سال‌های پیش از دبستان گروه سنی الف گفته می‌شود اما تفکیک گروه سنی به این شکل تا حد زیادی کلی است و بسیاری از کارشناسان کتاب برای کودکان زیر دو سال را جدا می‌کنند. کتاب‌هایی که برای این سن توصیه شده‌اند اغلب متن ندارند یا متن آن‌ها بسیار کوتاه و در قالب شعر و آهنگ است. تصاویر در کتاب برای کودکان ۰ تا ۲ سال باید ساده و واضح باشند و رنگ‌های روشن و درخشان در آن‌ها به کار بروند تا مغز بچه‌ها تحریک شود. برای آشنایی بیشتر با این کتاب‌ها، در ادامه یک لیست از کتاب برای کودکان زیر دو سال آورده‌ایم. با این مطلب از بلاگ فیدیبو همراه باشید.
چرا باید برای کودکان زیر ۲ سال کتاب بخوانیم؟
همه‌ی ما با اهمیت کتاب کودک و نوجوان آشنا هستیم اما به طور خاص کتاب چه فایده‌ای برای کودکان زیر دو سال دارد؟ بر اساس تحقیقات انجام شده کتاب‌های مناسب برای کودکان در این سن‌وسال می‌توانند مهارت‌های شناختی بچه‌ها را افزایش دهند و به بالا رفتن هوش هیجانی آن‌ها هم کمک کند. همچنین خلاقیت و قوه‌ی تخیل بچه‌ها را هم تقویت کنند.
بیشتر بچه‌ها در چندماهگی علاقه دارند کتاب را در دهان بگذارند، بعضی‌ها از تماشای مکرر تصاویر لذت می‌برند و بعضی‌ها با چنگ زدن توجه خود را به کتاب نشان می‌دهند، مانع هیچکدام از این کارها نشوید، بگذارید آن‌ها با کتاب ارتباط برقرار کنند. بسیاری از بچه‌ها پس از نه ماهگی به زبان آوردن اولین کلمات را شروع می‌کنند، تحقیقات نشان داده است بچه‌هایی که در سن کمتر برایشان کتاب خوانده‌ای درک بسیار بهتری از کلمات دارند و رشد مهارت زبانی آن‌ها بسیار سریع‌تر است. در این زمان است که می‌توانید کتاب‌هایی با تصاویر مختلف را انتخاب کنید و برای کودک توصیف کنید. پس از ۱۸ ماهگی کم کم می‌توانید به سراغ داستان کوتاه بروید. از بچه‌ها بخواهید کتاب موردعلاقه‌شان را برایتان بیاورند و باهم آن‌ها را بخوانید.
معرفی چند کتاب برای کودکان زیر دو سال
- تاتی کوچولوها
- قصه‌های ۲ ساله‌ها
- مجموعه کتاب من میتوانم
- کتاب‌های جغجغه‌ای
- کتاب پارچه‌ای لیمان
- کتاب‌های پستونکی
- کتاب‌های حمام شالاپ شلوپ
- مجموعه کتاب از یک تا ۱۰
- مجموعه استنلی و آموزش
- مجموعه کتاب دالی بازی
در ادامه این مطلب تلاش کرده‌ایم تعدادی کتاب برای کودکان ۰ تا ۲ سال که از سوی کارشناسان توصیه شده‌اند را معرفی کنیم تا به کمک آن‌ها بتوانید لحظات دلچسبی در کنار فرزندانتان داشته باشید:
مجموعه کتاب تاتی کوچولوها
یکی از مجموعه‌های بامزه و شاد شعر کودک، مجموعه کتاب‌های تاتی کوچولوهاست که شعرهایش را ناصر کشاورز و شکوه قاسم نیا برعهده داشته‌اند. این مجموعه بر اساس یک مجموعه کتاب انگلیسی زبان تهیه شده و هر جلد آن پر از مطالبی است که می‌توانید به فرزندتان آموزش دهید. این کتاب‌ها برای بزرگترها هم حرف‌های مهمی دارند و می‌توانند کمک کنند تا بهتر با احساسات کودکان ارتباط برقرار کنند. کارهای ساده مانند دستشویی رفتن، حمام کردن، خوابیدن (کتاب تاتی بگیر بخواب)، غذا خوردن و مهارت‌هایی مانند دوست‌یابی و برقراری ارتباط، شناخت اعضای بدن و … مفاهیمی هستند که در این کتاب‌ها موردتوجه قرار گرفته‌اند.
قصه‌های ۲ ساله‌ها
اگر کودک دو ساله دارید و دنبال قصه‌های جذاب و دوست‌داشتنی برایش هستید، کتاب قصه‌های ۲ ساله‌ها از انتشارات تازه‌ها انتخاب بسیار خوبی است. شخصیت‌های این کتاب دوست‌داشتنی حیوانات بامزه‌ای هستند که اتفاقات بامزه‌ای برایشان می‌افتد. بازی امی، جعبه پستی فیونا، بیلی و کادلز و توپ زرد گمشده، از داستان‌های این کتاب هستند که می‌توانید با بچه‌ها بخوانید و درباره‌ی آن باهم حرف بزنید.
مجموعه کتاب من میتوانم
من میتوانم یک مجموعه ۸ جلدی از کتاب برای کودکان ۰ تا ۲ سال است که زهرا فرمانی آن را نوشته و شیوا ضیایی تصویرگری آن را برعهده داشته است. این کتاب‌ها مهارت‌های اولیه را در قالبی شاد و بامزه به بچه‌ها یاد می‌دهند. من میتوانم سالم باشم، من میتوانم تنها بخوابم، من میتوانم بگویم جیش دارم، من میتوانم لباس بپوشم، من میتوانم بدون کمک غذا بخورم و من میتوانم ورزش کنم عناوین این کتاب‌ها هستند. رویکرد این کتاب‌ها ایجاد اعتماد به نفس و حس مسئولیت‌پذیری در بچه‌ها است. شما می‌توانید این کتاب برای کودکان زیر دو سال را برای بچه‌ها بخوانید، تصاویر را به آن‌ها نشان دهید و کارهایی که کتاب از آن‌ها حرف می‌زند را باهم امتحان کنید.
کتاب‌های جغجغه‌ای
اگر به دنبال یک مجموعه یک کتاب برای کودکان ۰ تا ۲ سال هستید که برای شروع آموزش زبان انگلیسی هم مناسب باشد، کتاب‌های جغجغه‌ای نشر آوای بامداد انتخاب فوق‌العاده‌ای هستند. این کتاب‌های مصور از جنس مقوای ضخیم و به شکل دایره‌ای طراحی شده‌اند و از هرکدام از آن‌ها یک جغجغه‌ی بامزه آویزان است. میوه‌ها، حیوانات مزرعه، حیوانات جنگل، رنگ‌ها و صیفی‌جات موضوعات این پنج جلد کتاب هستند. برای مثال در کتاب میوه‌ها، در هر صفحه عکس یک میوه قرار گرفته و در صفحه روبه‌رو نام فارسی و انگلیسی آن نوشته شده است. می‌توانید بازی‌ها بامزه‌ای با این کتاب‌ها برای بچه‌ها بسازید و سرعت یادگیری آن‌ها را تقویت کنید.
کتاب پارچه‌ای لیمان
یکی از گزینه‌های خوب برای انتخاب کتاب برای کودکان ۰ تا ۲ سال، کتاب‌های پارچه‌ای است. کتاب پارچه‌ای لیمان یکی از معروف‌ترین کتاب‌های پارچه‌ای دنیاست. کتاب‌های این مجموعه از مواد اولیه‌ی کاملاً بهداشتی تولید شده‌اند و هیچ خطری برای بچه‌ها ندارند. حیوانات وحشی، حیوانات مزرعه، وسایل نقلیه، میوه‌ها و اشکال هندسی جلدهای مختلف این مجموعه هستند. این کتاب‌های کوچک ابعادی معادل ۱۴ در ۱۴ سانتی‌متر دارند و بچه‌ها به‌راحتی می‌توانند خودشان آن‌ها را بردارند و جابه‌جا کنند. از سن شش ماهگی می‌توانید از این کتاب‌ها برای کودکتان استفاده کنید. رنگ‌آمیزی و تصاویر مجموعه کتاب لبمان بسیار متنوع و جذاب‌اند و می‌توانند بچه‌ها را سرگرم نگه دارند.
مجموعه کتاب‌های حمام شالاپ شلوپ
کتاب‌های حمام کتاب‌هایی هستند که مواد اولیه‌ی آن‌ها پلاستیک بهداشتی است و بچه‌ها به‌راحتی می‌توانند آن را به دهان بگذارند. این نوع کتاب‌ها پاره هم نمی‌شوند و به‌سادگی قابل شستشو هستند. از شش ماهگی می‌توانید این کتاب‌های کوچک و رنگی را در اختیار بچه‌ها بگذارید. مجموعه شالاپ شلوپ، از کتاب‌های حمام و کتاب برای کودکان ۰ تا ۲ سال است که ریحانه عابدین نیا نوشته است. شالاپ شلوپ رنگسازی، شالاپ شلوپ اسباب بازی و شالاپ شلوپ آب بازی نمونه‌هایی از کتاب‌های این مجموعه هستند.
کتاب‌های پستونکی
یکی دیگر از مجموعه کتاب‌های بامزه‌ای که برای یاد دادن مهارت‌های اولیه زندگی برای بچه‌ها تولید شده است مجموعه کتاب‌های پستونکی هستند. روی جلد این کتاب‌ها یک بچه‌ی بامزه با پستونکی در دهان به شما نگاه می‌کند. تصویرسازی و رنگ‌های به‌کاررفته در این مجموعه بسیار زیباست و می‌تواند کاملاً توجه بچه‌ها را به خودش جلب کند. این مجموعه شعر کودک بسیار پرهیجان و پر از ریتم است و می‌توانید همراه بچه‌ها آن‌ها را بخوانید و مهارت‌های مختلف را باهم تمرین کنید. کی راه میره، کی خوشگله و کی جیش داره تعدادی از کتاب‌های این سری و مناسب‌ترین گزینه‌های کتاب برای کودکان زیر دو سال هستند.
مجموعه کتاب از یک تا ۱۰
بچه‌ها باید از سن خیلی کم با مفهوم شمردن و عددها آشنا شوند و بهتر است این کار را از یک سالگی و به کمک شعر و داستان شروع کنید. مجموعه کتاب یک تا ده نوشته‌ی میس فون هات یکی از مجموعه کتاب برای کودکان زیر دو سال است که می‌تواند به شما کمک کند. این کتاب‌های مصور، تصاویر بسیار جذاب و رنگارنگی دارند و برای جلب نظر بچه‌ها بسیار مناسب هستند. کتاب‌های از یک تا ده به کمک تصاویر حیوانات و فعالیت‌ها و بازی‌ها مختلف به بچه‌ها یاد می‌دهند تعداد گوش‌های خرگوش را بشمارند، تعداد خال‌های بدن کفشدوزک را حساب کنند و خودشان به تنهایی بگویند تمساح چند دندان دارد.
مجموعه استنلی و آموزش
یکی از مجموعه‌های آموزشی و داستانی از کتاب برای کودکان زیر دو سال، مجموعه استنلی نوشته‌ی ویلیام بی است که انتشارات ناریا در ایران منتشر کرده است. در این مجموعه ۴ جلدی دو شخصیت اصلی یعنی استنلی و موسو ماجراهایی را از سر می‌گذارند که بچه‌ها در طی داستان این ماجراجویی‌ها با مفاهیم مختلف آشنا می‌شوند. استنلی و آموزش شکل‌ها، استنلی و آموزش اعداد، استنلی و آموزش رنگ‌ها و استنلی و آموزش متضادها عنوان‌های این کتاب‌ها هستند. ناریا این مجموعه را در قالب کتاب‌های مقوایی محکمی تولید کرده است که مقاومت خوبی دارند و به این سادگی پاره نخواهند شد.
مجموعه کتاب دالی بازی
مجموعه کتاب دالی بازی از انتشارات نردبان یکی دیگر از مجموعه کتاب‌های جالب و بامزه برای بچه‌هاست که کنجکاوی آن‌ها را نسبت به محیط بیشتر می‌کند. شاعر شعرهای این کتاب‌های دوست‌داشتنی ناصر کشاورز است و حدیثه قربان هم کار تصویرگری را بر عهده داشته است. این کتاب‌ها مفاهیم گسترده‌ای را در خود جای داده‌اند. فصل‌ها، احساسات، مزه‌ها، اعضای خانواده، حیوانات، حشرات، طبیعت، محیط شهری، اعضای بدن و ده‌‌ها موضوع دیگر در این مجموعه پوشش داده شده‌اند. می‌توانید این شعرها را متناسب با موقعیت همراه با بچه‌ها بخوانید و اجازه دهید ماجراجوهای فوق‌العاده‌ای داشته باشند.
چگونه بچه‌های زیر دو سال را به کتاب خواندن علاقه‌مند کنیم؟
- صداسازی کنید: از صدای خودتان استفاده کنید تا عکس‌العمل‌های بامزه‌ای ببینید، صدای حیوانات را در بیاورید، ملچ‌ملوچ کنید، صدای رودخانه را تقلید کنید. با صداهای بامزه به‌جای شخصیت‌ها حرف بزنید.
- خودتان کتاب بخوانید: بچه‌ها رفتارهای ما را تکرار می‌کنند. هرچقدر هم که از اهمیت کتاب حرف بزنید فایده‌ای ندارد اما اگر در حضور کودک نوپایتان کتاب یا مجله بخوانید احتمالاً او را خواهید دید که یکی از کتاب‌هایش را در دست گرفته و رفتار شما را تقلید می‌کند.
- بچه‌ها را به کتابخانه و کتابفروشی ببرید: با بچه‌ها به کتابفروشی بروید و قفسه‌های کتاب کودک را نشانش دهید. بگذارید خودش انتخاب کند و دقت کنید به چیزهایی علاقه‌ی بیشتری نشان می‌دهد.
- حوزه‌های علاقه‌ی بچه‌ها را بشناسید: وقتی بیرون می‌روید فرزند شما به اتومبیل‌ها علاقه‌ی زیادی نشان می‌دهد؟ دایناسورهای داخل کارتونی که می‌‌بیند بیشتر از هر چیزی ذوق‌زده‌اش می‌کنند؟ اسباب‌بازی موردعلاقه‌اش توپ است؟ به این نکات توجه کنید و کتاب‌هایی را انتخاب کنید که به علایق او نزدیک‌ترند.
کلام آخر
کودکان زیر دو سال، دنیای اطراف خود را از طریق حواس پنجگانه و به خصوص شنوایی و بینایی کشف می‌کنند. کتاب‌های داستان با تصاویر رنگارنگ و روایت‌های ساده، ابزاری عالی برای تحریک ذهن کنجکاو آن‌ها هستند. در این مقاله، ۱۰ کتاب برای کودکان زیر دو سال معرفی کردیم که با استفاده از تصاویر ساده، رنگ‌های شاد و داستان‌های کوتاه و تکراری، به رشد شناختی، زبانی و عاطفی کودک کمک می‌کنند.
سوالات متداول
چرا برای کودکان زیر دو سال کتاب بخوانیم؟
کتاب خواندن برای کودکان زیر دو سال به رشد مغز، تقویت قوه تخیل، افزایش دایره لغات، ایجاد پیوند عاطفی با والدین و آماده‌سازی برای یادگیری کمک می‌کند.
چه نوع کتاب‌هایی برای کودکان زیر دو سال مناسب است؟
مناسب‌ترین کتاب برای کودکان ۰ تا ۲ سال دارای تصاویر ساده و رنگارنگ، داستان‌های کوتاه و تکراری، جنس مقاوم و صفحات بزرگ هستند. همچنین کتاب‌هایی با بافت‌های مختلف یا صداهای ساده نیز جذاب هستند.
چه زمانی از روز برای خواندن کتاب برای کودک مناسب است؟
قبل از خواب، بعد از حمام یا در طول بازی‌های آرام از جمله زمان‌های خوب برای کتاب خواندن هستند.
چه موضوعاتی برای کتاب‌های کودکان زیر دو سال مناسب است؟
موضوعاتی مانند حیوانات، اشیاء روزمره، رنگ‌ها، اعداد و اعضای بدن برای کودکان زیر دو سال جذاب هستند. همچنین داستان‌هایی که به احساسات کودک مانند شادی، غم و ترس بپردازند نیز مفید هستند.
