دیهگو آرماندو مارادونا؛ خداوند ابدی دنیای فوتبال و شورشیِ فراموش نشدنی همعصر ماست.
شماره ده افسانهای آرژانتین که با حضور جنگجویانه، خستگیناپذیر و ابهت بیرقیباش در زمین چمن قلب میلیونها نفر در سراسر جهان را عاشق فوتبال کرد و تبدیل به نامی شد که اکنون تمام ساکنان کره زمین آن را میشناسند.
اما دیهگوی افسانهای همانقدر که در زمین فوتبال چون موجودی افسانهای میدرخشید در بیرون از زمین چمن نیز استاد ِ سروصدا برپا کردن و جنجال و شورش بود.
او که با قد متوسط و پاهای نه چندان کشیدهاش فوتبال را در کوچهپسکوچههای لانوس آرژانتین شروع کرده بود کمکم تبدیل به اسطورهای شد که فارغ از ضعفها و خطاهایش هرگز از یاد مردمان نخواهد رفت.
مارادونا در دوران حرفهای فوتبالش و پس از آن فراز و نشیبهای زیادی را پشت سر گذاشت و اخبار و حواشی زیادی درباره او همیشه در جریان بود؛ از گرفتاریاش با اعتیاد، دوپینگ، دعواهایش با خبرنگاران تا مراودات سیاسیاش با رهبران چپ جهان.
زندگی او سرشار از خبرها و تیترهایی بود که خوراک ِ بسیار خوبی برای مطبوعات عامهپسند بودند. اما در میان همه این جنجالآفرینیها و ساختارشکنیهایش، روایت گیم بالاگه از زندگی مارادونا روایتی جذاب و منحصر بفرد است.
گیم بالاگه Guillem Balagué که به نام گیلم بالاگه در فارسی نیز نوشته شده، روزنامهنگار ورزشی اسپانیایی است که در طول فعالیت حرفهایاش کتابهایی را نیز دباره زندگی بازیکنان مطرح فوتبال نوشته است.
او در کتاب مارادونا سعی کرده تا از طریق بهرهجستن از مصاحبات، یادداشتها، فیلم و روایتهای متعدد چهره واقعیتری از مارادونا ترسیم کند و قضاوت این چهره را بر عهده مخاطبان بگذارد.
گیم بالاگه در کتاب نسبتا بلند خود به نام اصلی Maradona: The Boy ,The Rebel ,The God که در فارسی مارادونا ترجمه شده است، به تمام زوایا و گوشههای زندگی نابغه بزرگ فوتبال نور میتاباند و گوشه گوشه زندگی او و حرفها و فکرهایش را با مخاطبان به اشتراک میگذارد.
۱۰ حقیقت فاش شده از زندگی مارادونا توسط بالاگه
قهرمان نوزده ساله!
۱- مارادونا در نوزده سالگی مدتها قبل از اینکه به تعبیر ادواردو گالیانو به «خدای کثیف و گناهکار» تبدیل شود، قهرمان جام جهانی جوانان زیر بیست سال ژاپن شد!
جراحیهای زیبایی
۲- مارادونا هیچوقت خجالت نمیکشید اغراق کند جراحیهای زیبایی داشته، جراحیهایی مثل بالن معده، یا جراحی زیبایی لب بالایاش پس از اینکه سگش گازش گرفت.
مارادونای پدر
۳- مارادونا در نقش یک پدر رفتار عجیبی داشت! او پس از کشوقوسهای زیاد بالاخره پذیرفت ۵ فرزند دارد و این زمانی که بود شش درخواست دیگر در اثبات پدر بودنش در دادگاهها در جریان بود. (البته یادمان نرود بسیاری از ادعاها اثبات نشدند.)
مرگ مادر مارادونا
۴- او از مرگ پدر و مادرش (به خصوص مادرش) آسیب جدی روحی و روانی دید و تا پایان عمر فقدان مادرش را با خودش حمل میکرد. زمانی که مادر مارادونا یعنی دلما سالوادورا چشم از جهان فروبست، پیامهای تسلیت زیادی در روزنامهها به چاپ رسید و افراد سرشناس زیادی با دیهگو ابراز همدردی کردند. این از معدود بارهایی در تاریخ فوتبال جهان بود که همگان از فوت مادر یک بازیکن مطلع میشده و با او همدردی میکردند.
الگوی فوتبالی مارادونا
۵-الگوی مارادونا در جهان فوتبال به گفته خودش بوچینی بود. ریکاردو بوچینی: اسطوره باشگاه ایندپندینته و یکی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال آرژانتین است که بین سالهای ۱۹۷۲ تا ۱۹۹۱ بازی می کرد. در کل فوتبالش برای ایندپندینته بازی کرد که پنج جام لیبرتادورس و دو جام بین قاره ای کسب کرد.او تبهر ویژهای در ایجاد موقعیت برای هم تیمیهایش داشت.
مارادونای چپ!
۶-مارادونا تتویی از فیدل کاسترو رهبر فقید کوبا را روی ساق پاهای طلاییاش زده بود، او که مدتها بود در انتظار دیدن کاسترو بود، بالاخره موفق به این دیدار شگفتانگیز شد.بعدها مارادونا ملاقات پنج ساعتهاش را با کاسترو محسور کننده خواند. فیدل کاسترو در پایان این دیدار کلاهش را به یادگار به مارادونا داد. علاقه مارادونا به رهبران چپ دنیا باعث شد از او به عنوان سیاسیترین بازیکن فوتبال نیز نام برده شود.
رکوردار خطا در فوتبال!
۷-کلدیو جنتله مدافع مشهور و قدر ایتالیایی، در طول مسابقه به هر شکل مارادونا را مهار کرد، این مدافع ایتالیایی ۲۳ بار،یعنی هر ۴ دقیقه یکبار روی مارادونا خطا کرد! مارادونا رکوردار بیشترین خطای صورت گرفته روی بازیکن در جام جهانی مکزیک در سال ۱۹۸۶ است در این سری از بازیها ۵۳ بار روی مارادونا خطا شد!
رسوایی دوپینگ
۸- رسوایی دوپینگ در جام جهانی ۱۹۹۴ پس از بازی پرقدرت آرژانتین در مقابل یونان که با هتریک مارادونا و تک گل باتیستوتا آرژانتین ۴-۰ یونان را برد، اتفاقی عجیب در جام جهانی افتاد! بازی بعدی آرژانتین مقابل نیجریه بود، حریفی سرسخت با مهرههایی توانا، اما مارادونا در این بازی از لحظه ورود به زمین رفتاری عجیب داشت، او در لحظه ورود به ورزشگاه تمام بازیکنان تیم حریف را در آغوش کشیده بود و پس از خوردن یک گل از نیجریه او و هم تیمی بینظیرش، کانیگا دو گل را به ثمر رسانده بودند. اما درست در پایان این مسابقه دیدنی بود که پرستاری موطلایی وارد زمین شد و دست مارادونا رو گرفت و او را با خود برد! و این شروع ماجرای غمانگیز مارادونا در جام جهانی ۱۹۹۴ بود! تست دوپینگ او روی یک مکمل غذایی مثبت درآمده بود و هاولانژ میخواست انتقام بسیاری سختی از آرژانتین بگیرد اما پس از انجام مذاکرات لازم، این مارادونا بود که باید با جامجهانی خداحافظی میکرد!
بهترین بازیکن قرن!
۹- جایزه بهترین بازیکن قرن فقط یکبار توسط فیفا و آن هم در سال ۲۰۰۰ و با ورود به هزار جدید اهدا شد. جایزهای که پس از حرف و حدیثهای بسیار به طور مشترک به پله و مارادونا داده شد اما پله بعدا گفته بود، اگر مارادونا فکر میکند بهترین بازیکن قرن است، مشکل خودش است!
کنار گذاشتن پیراهن شماره ۱۰
۱۰- اتحادیه فوتبال آرژانتین (AFA) یکبار از فیفا درخواست کرده بود، شماره ۱۰ را از شمارههای پیراهن فوتبال به احترام مارادونا حذف کند- یعنی دیگر کسی شماره ۱۰ نپوشد- البته این درخواست رد شد!
چند نکته خواندنی از زندگی مارادونا
- داستان مارادونا و توپ طلا داستانی عجیب و نژادپرستانه است! در حالیکه همه کارشناسان فوتبال جهان، تمام بازیکنان و مربیان، انبوه طرفداران فوتبال هیچ شک و شبههای نداشتند که اگر یک نفر و فقط یک نفر لایق گرفتن توپ طلا باشد، قطعا مارادونا است اما رسمِ عجیب زمانه مارادونا در اهدای جایزه توپ طلا باعث شد او هرگز موفق به دریافت توپ طلای واقعی نشود! چون طبق تصمیمات آن سالهای مجله فرانس فوتبال – اهدا کننده توپ طلا- این جایزه فقط به بازیکنان اروپایی تعلق میگرفت!
- دیهگو آرماندو مارادونا در ۲۵ نوامبر سال ۲۰۲۰ بر اثر ایست قلبی و در دوران نقاهتش پس از عمل مغز چشم از جهان فروبست. مرگ مارادونا همچون زندگیاش بسیار پرسروصدا بود. داستان مرگ مارادونا با گمانهزنیهایی در خصوص قصور تیم مراقبت پزشکیاش آغاز و به شکایت رسمی دو دخترش از تیم مراقبت پزشکی او رسید. در دادگاه اولیه این شکایت هفت نفر به قتل عمد مارادونا متهم شدند! که در صورت اثبات این جرم هر کدام به حبس تا ۲۵ سال محکوم میشدند. اما این دادگاه به نتیجه نرسید و البته ماجرای مرگ مارادونا همینجا هم تمام نشد! چندی نگذشته بود که خبر جنجالی دزدیده شدن قلب مارادونا در خبرگزاریها و سایتها درز کرد!
نلسون کاسترو خبرنگار و پزشک آرژانتینی خبر دزیده شدن قلب مارادونا را در مصاحبهای اعلام کرد. او در پاسخ به سوالی در این باره که آیا حقیقت دارد که مارادونا بدون قلب دفن شده گفت: «گروهی از افراد ژیمناستیککار بودند که قصد داشتند وارد بیمارستان شده و قلب مارادونا را از بدنش خارج کنند. این اتفاق در نهایت رخ نداد.» دکتر کاسترو اضافه کرد: «با این حال قلب او از بدنش خارج شد تا مورد بررسی قرار بگیرد، چون این عضو نقش مهمی در تعیین علت درگذشت مارادونا داشت و اطلاعات ما میگوید که او بدون قلب به خاک سپرده شد.» این پزشک همچنین در ادامه اضافه کرد که قلب مارادونا بیش از اندازه بزرگ بوده و وزن آن حدودا به نیم کیلو میرسید. اندازه قلب انسان معمولا ۳۰۰ گرم است و حتی با این که قلب ورزشکاران معمولا بزرگتر است، اما دلیل این اتفاق برای مارادونا این بوده که او از مشکلات شدید قلبی رنج میبرد. - قابل درک است که فردی مثل مارادونا ثروتی افسانهای داشته باشد، اما درخصوص میزان دقیق ثروت او اطلاعات کافی در دسترس نیست! و ارقام متفاوت و متناقضی از ثروت او در مطبوعات به چاپ رسیده است.
برای مثال اکسپرس انگلیس ارزش دارایی مارادونا را ۱۰۰ هزار دلار و اسپورتون فرانسه این رقم را حدود ۱۵۰ هزار یورو برآورده کرده است؛ این درحالی است که مجله آلمانی ورمو، ارزش دارایی مارادونا را ۴۵۰ یورو برآورد کرده است!
کتاب صوتی مارادونا با صدای عادل فردوسیپور
آنچه در بالا خواندیم تنها بخشهایی از کتاب خواندنی گیم بالاگه از زندگی مارادونا است. این کتاب توسط عادل فردوسیپور و علی شهروز به فارسی ترجمه شده و اکنون نسخه صوتی آن با صدای عادل فردوسیپور قابل پیشخرید از فیدیبو است.
واقعا چه کسی بهتر از عادل برای بازگو کردن زندگی اعجوبهی شورشی جهان فوتبال!