معرفی، خرید و دانلود کتاب درآمدی بر پولبانی اسلامی یا پولبانی مردمی

این نوشته تلاشی است برای روشن سازی راهی برای بازسازی و نوسازی ساختارهای پولی با رویکرد اسلامی. ما در این نوشته تلاش کرده ایم با ساده ترین زبان و با کمترین پیچیدگی راهکار خود برای این بازسازی را تبیین نماییم. شاید این سادگی و دوری از ورود در گفتگوهای دینی یا پیچیده اقتصادی بهانه ای گردد که اندیشمندان اسلامی یا دارندگان دانش اقتصاد، نوشته ما را کوچک و ناچیز انگارند. اما با این دیدگاه که پیچیده ترین فرایندها ریشه در ساده ترین قوانین یا مفاهیم دارند و پیچیدگی بیان نشان دهنده عدم تکامل مفاهیم است از زیاده گویی بیهود خودداری شده است.

ساختار پولی در ایران و در بسیاری از کشورهای جهان دچار آشفتگی و ناآرامی است. در رابطه با ایران در سال های اخیر اندازه پول وارگی (نقدینگی) به طور افسارگسیخته ای رو به افزایش بوده است و بسیاری از کنشگران اقتصادی چشم به راه تنش های پولی در آینده هستند. اما ریشه پیدایش این سختی و تنش چیست و برای از بین بردن آن چه باید کرد؟

کسانی عمده چالش را برآمده از اجرای نادرست قوانین و دستورات می دانند اما بیشتر اندیشمندان، قوانین پولی جاری را دارای اشتباهات بزرگ می دانند و پیاده سازی نادرست آن را هم برخواسته از خرابی خود قانون و عدم سازگاری آن با نیازهای پولی و مالی می دانند.

البته باید پذیرفت که سهم بزرگی از بیماری ساختار پولی ریشه در چالش های مالی دارد. بزرگی بیش از حد دولت، ناکارآمدی ساختار مالیاتی و وابستگی بسیار به درآمدهای نفتی، ورود دلارهای نفتی به اقتصاد کشور و پخش ریال نفتی در میان مردم باعث افزایش بیش از حد نقدینگی و پایه پولی شده است.

در تراز جهانی نیز چالش بدهی خودنمایی می کند. اندازه بدهی داخلی یا خارجی بسیاری از کشورهای اروپایی و امریکا از درآمد ناخالص ملی این کشورها بیشتر شده است. زمانی بدهی کشورهای آسیایی یا امریکای جنوبی باعث بروز آشفتگی در این کشورها می شد اما امروزه چالش های پولی به اروپا و امریکای شمالی هم رسیده و امکان بروز تکانه پولی در قاره سبز و امریکا هم وجود دارد. امریکا به عنوان بزرگترین بدهکار جهان که بدهی آن به ۱۷۰ درصد درآمد ناخالص ملی آن رسیده با خطر کاهش ارزش دلار در بازارهای جهانی روبرو است و بسیاری از کشورهای دنیا با پیش بینی بروز چالش های پولی در آینده و برای رویارویی با آن، ذخایر طلای خود را افزایش داده اند. باید توجه داشت که مالیه جهانی به سبب وابستگی شدید کشورها به یکدیگر می تواند دچار آشفتگی پی درپی همانند دومینو گردد که سبب آسیب دیدن همه کشورها خواهد شد. سقوط یک اقتصاد بزرگ مانند امریکا می تواند یک رکود بزرگ جهانی را در پی داشته باشد.

نمی دانیم در این آشفتگی پولی داخلی و جهانی گوش شنوایی برای سخنان ما پیدا خواهد شد یا خیر. بی گمان با توجه به مشکلات پولی داخلی، دست کم سازمان دهندگان پولی کشور باید جویای راهکارهایی برای درآمدن از این چالش و سختی باشند. شاید راهکار ما جوابگوی همه مشکلات نباشد اما از بعضی مشکلات ساختار پولی کشور خواهد کاست. ما امیدواریم که اندیشمندان مسلمان با موشکافی در راهکارهای داده شده و ارزیابی آنچه گفته خواهد شد، ساختار پولی کشور را در پیمایش مسیر درست یاری نمایند.