اینکه یکی از جالبترین و آموزندهترین سفرنامههای دنیا، سالیان سال تجدید چاپ نشود و نایاب بماند، باورکردنی نیست، اما سرنوشت کتاب یکسال در میان ایرانیان ادوارد براون اینچنین بوده است. این کتاب که نخستین بار در سال ۱۸۹۳ منتشر شد، به هر دلیل، نتوانست نظرها را آنچنان که سزاوارش بود به خود جلب کند. ولی ما امیدواریم چاپ جدید کتاب که بهمنزلهی جانی تازه در کالبد آن است، سرانجام بتواند مقام شایستهی خود را در میان سفرنامههای کلاسیک جهان بیابد، گرچه محتوای این کتاب بسیار غنیتر از خاطرات معمولی یک سفر است و از محدودهی سفرنامههای عادی بسیار فراتر میرود. این کتاب علاوه بر معرفی دقیق و ارائهی تصویری زنده از سرزمین و مردم ایران، در واقع راهنمای مطمئن و مرجع موثق ادبیات و تفکر جدید ایران است و به همین دلیل شایسته است که در کتابخانهی اهل تحقیق، در کنار دیگر اثر ماندگار مؤلف یعنی تاریخ ادبیات ایران، جای گیرد. وظیفهی دشوار اما دلپذیر نوشتن زندگینامهی مختصری برای مقدمهی چاپ جدید، بنا بر آشنایی چهل سالهام با مؤلف، به من محول شده است.
زندگی ادوارد گرانویل براون، گذشته از اقامت یک سالهاش در ایران، از ماجرا و هیاهو به دور بوده است و دربارهی رویدادها و حوادث این یک سال نیز، زندگینامهنویس نمیتواند بر آنچه مؤلف به آن روشنی در کتاب بیان کرده است چیزی اضافه کند. بنابراین هدف من فقط ارائهی تصویری خواهد بود که نشان دهندهی منش، شخصیت، جاذبه، استعدادها و اهداف و مقاصد او است، بدون آنکه به ترتیب زمانی زندگینامهی او بپردازم، چرا که ترتیب زمانی و ذکر جزئیات، کمکی به درک افکار محقق و دانشمندی که در زمان خود بزرگترین مفسر و تحلیلگر زبان و ادبیات فارسی بوده است، نمیکند.