معرفی، خرید و دانلود کتاب چهرۀ استعمارگر، چهرۀ استعمارزده

فقط «جنوبی» صلاحیت گفتگو از بردگی را دارد زیرا سیاه را می‌شناسد، مردمان منزه و انتزاعی شمال فقط انسان را می‌شناسند که یک مفهومی کلی دارد این استدلال خوش‌آیند هنوز هم به‌کار می‌رود: به‌ویژه در ایالت هوستون، در روزنامه‌های اورلئان جدید و بعد هم از آنجا که بالاخره هر کس نسبت به یک نفر دیگر احساس «شمالی‌گری» می‌کند، در الجزایر فرانسه! روزنامه‌های الجزایر یادآور می‌شوند که تنها «مستعمره چی» حق دارد دربارۀ مستعمره قضاوت کند و دیگران یعنی ما «مرکزنشینان» کم تجربه‌ایم: پس صحرای سوزان آفریقا را یا باید از دریچۀ چشم آنان بنگریم یا جز آتش نبینیم! من به کسانی که هنوز تحت تأثیر این نوع تهدیدها قرار دارند سفارش می‌کنم که «چهرۀ استعمارگر و چهرۀ استعمارزده» را بخوانند زیرا تجربه‌ای است ضد تجربه! این نویسندۀ تونسی قبلاً در کتاب «مجسمۀ نمکی» دوران تلخ جوانی خود را شرح داده است. خود او کیست؟ استعمارگر است یا استعمارزده؟ خواهد گفت نه اینم و نه آن! شما شاید بگوئید هم این است و هم آن! در هر حال یکی است. «ممی» خود جزو گروه‌های بومی ولی غیرمسلمان است: «با موقعیتی کم و بیش برتر از گروه استعمارزدگان... و برکنار... از گروه استعمارگران» با اینکه اینان او را از کوشیدن به منظور ادغام شدن در جامعۀ اروپائی کاملاً ناامید نمی‌سازند. افراد این گروه که با طبقۀ کارگر بستگی حقیقی دارند و به خاطر امتیازهائی ناچیز از آنان جدا افتاده‌اند در عدم آسایش مدام بسر می‌برند. «ممی» این همبستگی و این جدائی دوجانبه را احساس کرده است: یعنی جریانی که استعمارگران را در مقابل استعمارزدگان قرار می‌دهد و استعمارگرانی را که «منکر نقش خویشند» در برابر استعمارگرانی می‌نهد که «نقش خویش را می‌پذیرند». او این نکته را نیک درک کرده است و آن را به عنوان تضاد درون خویش احساس نموده. ممی در کتاب خود بخوبی بیان می‌کند که این آزارهای درون یعنی به دل گرفتن زد و خوردهای اجتماعی هرگز صورت مبارزه واقعی به خود نمی‌گیرد اما آنکه این رنج را می‌برد اگر نسبت به خویشتن آگاه باشد می‌تواند با سخن گفتن از خود بقیه را آگاه سازد. این فرد مشکوک که «در روز درگیری نیروئی است بسی ناچیز» نمایندۀ هیچکس نیست لیکن چون همه در او جمع‌اند راستگوترین شاهدها خواهد بود. -بخشی از کتاب-