تاریخ ادبیات موضوعی بین رشته‌ای تلقی می‌شود که به تحلیل و تغییرات و دگرگونی‌های آثار ادبی به ویژه آثار مکتوب در دوره‌های تاریخی گوناگون و در نقاط مختف جهان می‌پردازد. تاریخ ادبیات به دوره‌های مختلفی تقسیم می‌شود.
دوره آغازین ادبیات
ادبیات در دوران باستان
ادبیات در قرون وسطی
ادبیات در دوران معاصر
اگر تاریخ را به صورت اختصاصی در حوزه‌ی ادبیات مطالعه کنیم به اولین یافته‌های ادبی مکتوب بشر در سه ناحیه‌ی مختلف جهان یعنی مصر، چین و سومر تعلق برمی‌خوریم. گیلگمشِ سومریان نخستین کتاب بشر و نخستین حماسه ادبی معرفی شده است.
تاریخ ادبیات فارسی در ایران
ادبیات فارسی پس از اسلام تاریخی هزار و چند ساله دارد و در طول این سال‌ها تغییر و تحولات چشم‌گیری را تجربه کرده است. تاریخ ادبیات فارسی جریان‌های گوناگون دو گونه‌ی اصلی ادبی یعنی شعر فارسی و نثر فارسی را مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. در برخی از آثار قدیمی موضوعات غیر ادبی مانند علوم انسانی نظیر تاریخ یا دعا و مناجات نیز با گذشت زمان دارای ارزش ادبی شده‌اند و در گروه آثار ادبی کلاسیک فارسی قرار گرفته‌اند. تاریخ ادبیات ایران نیز دوره‌های گوناگونی را پشت سر گذاشته است. ادبیات ایران پیش از اسلام، تاریخ ادبیات فارسی در دورن اسلامی، ادبیات نوین ایران و نویسندگان و شاعران نقلاب اسلامی.
از مهم‌ترین تحولات تاریخ ادبیات فارسی ادبیات دوره مشروطیت است که تغییرات مهمی در سطح فکر شاعران و نویسندگان پدید آمد. جنبش شعر نو نیز با نظریات نیما آغاز شد و با شعرای بزرگ دیگر نظیر مهدی اخوان ثالث، سهراب سپهری، احمد شاملو و فروغ فرخزاد ادامه یافت.
یکی از ایران شناسان و صاحب‌نظران در حوزه تاریخ و ادبیات فارسی ادوارد گرانویل براون (ادوارد بروآن) است. او آثار متعددی در این حوزه منتشر کرده است که می‌توان به مجموعه تاریخ ادبی ایران از فردوسی تا مشروطیت اشاره کرد. ناشر این مجموعه انتشارات مروارید است.
تاریخ ادبیات کودکان
برخلاف آنچه همه می‌پندارند تاریخ ادبیات کودکان در ایران نیز از قدمت زیادی برخوردار است. بر اساس پژوهشی که در این حوزه انجام شد ادبیات کودکان ابتدا از ادبیات شفاهی در دوران باستان آغاز می‌شود و تا ورود اسلام ادامه پیدا می‌کند. دوره‌ی بعدی به آغاز مشروطه و انقلاب مشروطه اختصاص دارد و پس از آن به ادبیات کودکان در آستانه انقلاب اسلامی می‌پردازد. پژوهش نامبرده یک مجموعه کتاب 9 جلدی است که تاریخ ادبیات کودکان را تا آغاز سال 1357 مورد تحلیل و بررسی قرار داده است.
معرفی پرفروش ترین کتاب های تاریخ ادبیات ایران و جهان
