کتاب نقد و بررسی کتاب ایران مخفی
انقلاب اسلامی و اندیشه سیاسی - ۶

شورای روابط خارجی امریکا

و اما شورای روابط خارجی که تکیه عضو آن است. شورای روابط خارجی امریکا محصول سلسله جلساتی بود که در جنگ اول جهانی تشکیل شد. در سال ۱۹۱۷ مشاوران رئیس جمهوری وقت امریکا عده ای را گرد هم آورده تا درباره دنیای پس از جنگ صحبت کنند. بدین ترتیب برنامه ای برای انعقاد معاهده صلح فراهم کردند که به معاهده ویلسون معروف شد و در ژانویه ۱۹۱۸ تقدیم مجلس نمایندگان امریکا شد. هدف این بود که تمام موانع اقتصادی میان کشورها حذف شده و آزادی تجارت برقرار گردد.
در اواخر ۱۹۱۸ امریکا وارد جنگ اول جهانی شد. آلمان و قدرت های محور شرایط صلح امریکا را پذیرفتند. در معاهده «صلح پاریس» در سال ۱۹۱۹ آلمان مجبور به پرداخت غرامت سنگینی به نیروهای متفقین می شود. تحت تاثیر این پرداخت غرامت، اقتصاد آلمان ویران، مقدمات رکود اقتصادی فراهم و اوضاع برای به قدرت رسیدن هیتلر و نازی ها فراهم آمد. شرکت کنندگان در معاهده ورسای، طرح از سابق طراحی شده ویلسون را پذیرفتند و ازجمله شرایط این طرح تشکیل جامعه ملل بود. نمایندگان امریکا و انگلیس تصمیم گرفتند که (موسسه امور بین الملل) را تشکیل دهند. شعبه امریکایی این موسسه در تاریخ ژوئیه ۱۹۲۱ با نام «شورای روابط خارجی» شروع به کار کرد. قرار بود تصمیمات این شورا همیشه محرمانه بماند و این فعالیت پنهانی شورا مورد حمایت رسانه های عمده امریکا نیز قرار گرفت. لازم به ذکر است روزنامه های ایزوستیا و پراودا وابسته به شوروی سابق، پیش از نیویورک تایمز به تحلیل این شورا می پرداختند.
نخستین مدیرعامل شورا یکی از شرکای مورگان میلیاردر معروف بود و بیشتر اعضای اولیه شورای روابط خارجی به شکلی با مورگان در ارتباط بودند. وجوه مالی مورد نیاز شورا را بانکداران و ثروتمندانی از قبیل مورگان و راکفلر، میلیاردرهای معروف امریکا، تامین می کردند. امروز نیز مبالغ مورد نیاز این شورا توسط شرکت های چندملیتی بزرگی چون زیراکس، جنرال موتور، تکزاکو، بنیاد راکفلر و فورد تامین می شود.
این گونه می توان نتیجه گرفت که شورای روابط خارجی امریکا با مراکز مهم مالی و تصمیم گیری امریکا در ارتباط نزدیک است. از سال ۱۹۴۵ تا اواسط ۱۹۶۰ اعضای شورا در خط مقدم جبهه فعالیت های جهان شمولی امریکا فعال بودند. در سال ۱۹۷۷ در اعلامیه (ماموریت) شورای روابط خارجی که اعضایش را اغلب مقام های مهم حکومتی امریکا تشکیل می دادند، این گونه عنوان شد که شورا تشکیلاتی منحصربه فرد است که اعضایش را برای خدمت بر مملکت و رسیدن به دنیایی امن تر آموزش می دهد.
منتقدان سیاسی با این نظر موافق نیستند و بر این باورند که شورای روابط خارجی در تمامی منازعات قرن بیستم دست داشته است و بسیاری از نویسندگان معتقدند که شورای روابط خارجی از افرادی تشکیل یافته که با حمایت سازمان ها و شرکت های معظم چندملیتی و با توسل به معاهدات بین المللی قصد سلطه جویی و استیلا بر جهان را دارند.
یکی از منتقدان سیاست خارجی امریکا معتقد است شورای روابط خارجی از ابتدا تحت تاثیر خانواده مورگان میلیاردر معروف بود و گروه مورگان به تدریج جای خود را به کنسرسیون راکفلر داد.
با مراجعه به اسناد تاریخی تا سال ۱۹۸۸، چهارده وزیر کشور، چهارده وزیر خزانه داری، یازده وزیر دفاع و بسیاری از مقام ها و ماموران برجسته دولتی از اعضای شورای روابط خارجی بوده اند. بعد از آلن والس تقریباً تمامی روسای سازمان سیا، از اعضای این شورا بوده اند که از جمله آن ها می توان به ریچارد هلمز، ویلیام کولبی و ویلیام کیسی اشاره کرد.
لاری استراند از پژوهشگران مسائل سیاسی ایالات متحده می نویسد: «بسیاری از اعضای شورای روابط خارجی دارای منافع مالی هستند، زیرا اموال و دارایی آن ها به وسیله وزارت کشور، نیروهای انتظامی و سازمان سیا حراست می شود».
هنری کیسینجر از تئوریسین های مکتب واقع گرایی که استاد دانشگاه گمنامی بود با آشنایی و دوستی با نلسون و دیوید راکفلر به شورا معرفی شد و از طریق شورا توانست تا احراز عالی ترین پست های کابینه های مختلف پیش رود.
در مجموع، صاحب نظران مطلع معتقدند که شورای روابط خارجی پیش از آنکه منافع ملت امریکا را در دستور کار برنامه ها و تصمیمات خود قرار دهد، حافظ منافع و مصالح معدودی از ثروتمندان بزرگ است.
جالب اینجاست که همسر اسوالد، قاتل جان. اف. کندی (رئیس جمهور مخالف استعمار و شرکت های چندملیتی) به روزنامه نگاری که درصدد نوشتن کتابی دراین باره بود به صراحت گفت: برای اطلاع از کشته شدن کندی به سراغ فدرال رزرو بانک بروید و بی جهت به سازمان سیا شکایت نکنید. کسانی که عرضه پول امریکا را در اختیار دارند قدرتشان به مراتب از سازمان سیا بیشتر است، لذا در اینجا توجه به این نکته اساسی است. ماجرای رسیدگی به ترور جان. اف. کندی از طریق نهادهایی پیگیری شد که به شدت تحت تاثیر و هدایت شورای روابط خارجی و شرکت های بزرگ چندملیتی بودند.(۲)